ایران 77 میلیون نفری شد!

 روزنامه ایران / جمعیت ایران به 77 میلیون نفر رسید. براساس ساعت جمعیتی مرکز آمار ایران که رشد جمعیت کشور را پیش‌بینی می‌کند، امروز جمعیت ایران 76 میلیون و 970 هزار نفر می‌شود و تا آخر هفته از 77 میلیون نفر می‌گذرد. روز گذشته این ساعت عدد 76 میلیون و 954 هزار و 813 نفر را برای جمعیت ایران نشان می‌داد که با آهنگ رشد جمعیتی 1/2 درصد این رقم خود را به 77 میلیون رساند.

بنابر نتایج آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال 1390، جمعیت ایران 75 میلیون و 149 هزار و 669 نفر اعلام شده بود که بدین ترتیب طی دو سال یک میلیون و 850 هزار و 331 نفر به جمعیت کشور افزوده شده است. بنابر این در صورتی که جمعیت حال حاضر کشور را با نتایج سرشماری سال 1390 مقایسه کنیم، جمعیت ایران طی دو سال اخیر 2/4 درصد رشد کرده است.

پیش‌بینی‌های انجام شده در باره جمعیت ایران تا سال 1400 نشان‌دهنده یکنواخت بودن سهم جمعیت زیر 15 سال، کاهش آرام سهم جمعیت میانسال و افزایش کند جمعیت بالای 60 سال است. همچنین امید به زندگی در سال 1405 در مردان 74 و در زنان 76 سال برآورد شده است.

آخرین سرشماری نفوس و مسکن که حدود دو سال پیش انجام شد حکایت از آن دارد که از 75 میلیون و 149 هزار و 669 نفری که در ایران زندگی می‌کردند، 37 میلیون و 905 هزار و 669 مرد و 37 میلیون و 244 هزار زن بوده‌اند. بدین ترتیب 50/4 درصد از جمعیت را مردان و 49/6 درصد را زنان تشکیل می‌داده‌اند. همچنین نسبت جمعیت شهرنشین به روستایی نشان می‌دهد که در سال 90، 71/4 درصد از ایرانی‌ها در شهر و 28/5 درصد در روستا زندگی می‌کنند. همچنین بعد خانواری که در این سرشماری اعلام شد 3/55 بود. این شاخص نشان می‌دهد که تعداد افرادی که به طور میانگین در هر خانواده زندگی می‌کنند به 3/5 نفر رسیده است. این در حالی است که در سال 85 این عدد بیش از 4 بوده است.

جمعیت ایران در یک نگاه

جمعیت ایران در طول دهه‌های گذشته با تحولات بسیاری روبه‌رو شده است. در حالی که در سال‌های نخست پیروزی انقلاب اسلامی نرخ رشد جمعیتی بالایی را تجربه کردیم در سال‌های بعد این نرخ رشد کاهش می‌یابد.

براساس نتایج سرشماری سال 1385 مرکز آمار ایران، جمعیت ایران 5/70 میلیون نفر بوده، که 9/35 میلیون نفر آن را مردان و 6/34 میلیون نفر را زنان تشکیل می‌دهند که در مقایسه با جمعیت 60 میلیون نفری سال 1375، افزایشی در حدود 8/14 درصد یا 4/10 میلیون نفر داشته است.

روند رشد جمعیت ایران از گذشته تا به حال نشان می‌دهد متوسط میزان رشد سالانه جمعیت در دهه 1345- 1335 برابر با 1/3 درصد در سال بوده که در دهه پس از آن در فاصله سال‌های 1355-1345 با کاهش روبه‌رو شده و به 71/2 درصد در سال رسیده است. جمعیت کشور در دهه 1365- 1355 نیز از رشد بالایی برخوردار بوده و به 9/3 درصد در سال افزایش یافت. در دهه دوم انقلاب، نرخ رشد جمعیت از 9/3 درصد دهه قبل به 96/1 درصد در دهه 1375- 1365 کاهش یافته و در دهه 1385- 1375 به نرخ رشد 61/1 درصد رسید.

بررسی آمار و ارقام سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن و آمارگیری‌های جاری جمعیت نشان می‌دهد ایران در دهه 1365ـ1355 با افزایش شدید باروری روبه‌رو بوده است. به‌گونه‌ای که در اثر افزایش تعداد موالید، رشد طبیعی سالانه جمعیت کشور از 7/2 درصد در دهه 1355ـ 1345 به 4/3 درصد در دهه 1365- 1355 رسیده است.

طی 50 سال گذشته نرخ رشد جمعیت در مناطق روستایی به استثنا سال‌های 1365-1355 همواره کاهنده بوده‌ است، حتی از دهه 1375به بعد درصد رشد سالانه جمعیت در مناطق روستایی منفی شده است.

پیش‌بینی حد متوسط رشد جمعیتی ایران

بخش جمعیت سازمان ملل هر 4 سال یک بار براساس نتایج سرشماری‌های ملی کشورها و مفروضات سطوح مختلف باروری و مرگ و میر به پیش‌بینی تحولات جمعیتی کشورها در افق‌های زمانی 50 ساله و در سه سناریوی مختلف (حد پایین، حد متوسط و حد بالای رشد جمعیتی) می‌پردازد. براساس سناریوی حد پایین که منطبق با روند فعلی کاهش نرخ باروری کل در کشور است، جمعیت ایران به 85 میلیون نفر در سال 1430 افزایش خواهد یافت و در 10 سال پایان دوره رشد منفی جمعیتی را تجربه خواهد کرد. براساس سناریوی حد متوسط جمعیت ایران به 105 میلیون نفر در سال 1430 افزایش خواهد یافت و در 5 سال پایان دوره رشد جمعیت نزدیک به صفر را تجربه خواهد کرد. سناریوی حد بالای سازمان ملل جمعیت ایران از جمعیت 128میلیون نفری ایران در سال 1430 خبر می‌دهدکه در پایان دوره رشد 89/0 درصد جمعیتی را تجربه خواهد کرد؛ شواهد جمعیتی به‌دست آمده از سرشماری سال 1390 نشان می‌دهد تحولات جمعیتی ایران منطبق بر سناریوی حد متوسط سازمان ملل است.

جایگاه جمعیتی ایران در جهان

در حال حاضر بیش از 7 میلیارد نفر در کره زمین زندگی می‌کنند که هر کشوری از این جمعیت سهمی دارد. تازه‌ترین آمار نهادهای بین‌المللی نشان می‌دهد ایران هفدهمین کشور پر جمعیت جهان است. ایران پس از کشورهای چین، هند، امریکا، اندونزی، برزیل، پاکستان، نیجریه، بنگلادش، روسیه، ژاپن، مکزیک، فیلیپین، ویتنام، آلمان، اتیوپی و مصر رتبه هفدهم را از آن خود کرده است.

همچنین در قاره آسیا جمعیت ایران در جایگاه نهم قرار گرفته است و در میان کشورهای خاورمیانه نیز جمهوری اسلامی ایران پس از مصر در رده دوم جای گرفته است. ترکیه نیز بعد از مصر و ایران با جمعیت 74 میلیون و 300 هزار نفر در خاورمیانه سوم شده است.

ایران گنجایش چه جمعیتی را دارد

در همین حال پس از اجرای طرح کنترل جمعیت در پی رشد بی‌سابقه‌ای که در سال‌های نخست انقلاب اتفاق افتاد دولت‌های نهم و دهم با مطرح کردن این‌که نرخ رشد جمعیت ایران به‌زودی منفی می‌شود اعلام کردند ایران گنجایش 200 میلیون جمعیت را دارد. گزاره‌ای که البته مورد اقبال مردم قرار نگرفت. مردم در پاسخ به درخواست دولت برای افزایش نرخ باروری خانواده‌ها دولت را به شرایط نامطلوب اقتصادی کشور ارجاع دادند. به اعتقاد آن‌ها این شرایط اقتصادی است که تاثیر مستقیم روی نرخ رشد جمعیت دارد و در صورتی که سطح معیشت مردم بهبود یابد خود به خود نرخ رشد جمعیت نیز افزایش خواهد یافت.

در همین ارتباط نیز برخی صاحبنظران معتقدند تقویت ساختارهای اقتصادی و معیشتی مردم بر افزایش نرخ جمعیت اولویت دارد.