هشدار وزارت بهداشت درباره خوردن ملخ!/ آیا خوردن ملخ حلال است؟

به گزارش پایگاه 598 به نقل از پایگاه اطلاع رسانی خبرقم (قم‌نا)، خوردن ملخ یا دیگر حشرات موضوع تازه‌ای نیست. گفته می شود حشرات در عین ارزان بودن منابع سرشار پروتئین، کلسیم و آهن هستند و مردم کشورهای مختلف جهان آنها را به صورت پخته، خام یا زنده مصرف می‌کنند. با افزایش چشمگیر ملخ در کشور، این روزها شاهد خرید و فروش ملخ جهت مصرف غذایی در برخی شهر ها و حتی قم هستیم.

یک فروشنده ملخ در قم که در فضای مجازی اقدام به تبلیغ فروش این حشره می‌کند در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع رسانی خبرقم (قم‌نا) قیمت هردانه ملخ را 2000ریال عنوان کرد. وی در خصوص فروش ملخ ابراز داشت که تا به حال چند مشتری داشته است.

درهمین خصوص معاون بهداشتی وزیر بهداشت می‌گوید: "هر چیزی زنده ای از خارج وارد کشور شود و در سبد غذایی مردم قرار بگیرد باید تحت نظارت بهداشتی قرار بگیرند به همین جهت ملخ ها به دلیل اینکه هیچ نظارتی روی آنها نمی شود ممکن است واقع انواع بیماری های ویروسی، انگلی و باکتریایی باشند و خوردن آن رو توصیه نمی‌کنم."
دکتر علیرضا رئیسی با بیان اینکه وزارت بهداشت به هیچ عنوان مصرف ملخ را توصیه نمی کند، تاکید کرد: "من نمی گویم خوردنش ممنوع است اما به هیچ عنوان توصیه ای به مصرف ملخ ندارم."

سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت نیز با اشاره به برخی اخبار و انتشار ویدئو‌هایی در فضای مجازی درباره مصرف غذایی ملخ و سوالات مطروحه در این رابطه گفت: "به لحاظ تاریخی در برخی از جوامع خاورمیانه، آفریقا، جنوب شرقی آسیا و … از قدیم‌الایام ملخ مورد مصرف غذایی بوده است."
کیانوش جهانپور با بیان اینکه گزارشی بر اینکه مصرف غذایی ملخ، نوعاً مشکل بهداشتی داشته باشد، وجود ندارد، افزود: "البته برخی هم از خواص درمانی آن می‌گویند، ولی در مورد این ادعا هم مدارک و مستندات و شواهد علمی کافی نیست."
وی در عین حال افزود: "ملخ ممکن است در اثر سموم کشته شده باشد، بنابراین هشدار داده شده افراد، ملخ‌هایی مرده را از روی زمین جمع‌آوری و مصرف نکنند."

***

ملخ خواری حرام یا حلال؟
حشره خواری در فرهنگ و تاریخ ایرانیان جایی ندارد اما شاید روزی برسد که کمبود مواد غذایی در جهان ما را هم ناگریز از خوردن این موجودات کند.
از همین رو حکم شرعی خوردن انواع حشرات را از مراجع عظام تقلید جویا شدیم که مشروح آن در ادامه آمده است.
 
فتوای آیت‌الله خامنه ای درباره خوردن حشرات
پرسش: با توجه به اینکه گفته می شود در مواردی خوردن حشرات برای درمان بیماری ها مفید است (مثل ساس و جیرجیرک)، آیا این کار از لحاظ شرعی جایز است؟
پاسخ: به طور کلی خوردن حشرات حرام است؛ ولی معالجه با چيزهاى حرام در صورتى كه يقين داشته باشد بيمارى قابل علاج بوده و علاج هم منحصر در استعمال آن است، به مقدار رفع ضرورت جايز است.
 
فتوای آیت‌الله مکارم شیرازی درباره خوردن ملخ
پرسش: با توجه به اینکه مدتهاست خوردن انواع حشرات در کشورهای جنوب شرق آسیا متداول شده است و همچنین با توجه به اینکه در احکام اسلامی نیز در خصوص خوردن برخی از حشرات - به عنوان نمونه ملخ - احکامی وارد شده است؛ لطفا حکم خوردن سایر انواع حشرات را بیان فرمایید.
پاسخ: غیر از ملخ خوردن سایر حشرات جایز نیست.
پرسش: خوردن ملخ چه حکمی دارد؟
پاسخ: از بین حشرات، تنها خوردن ملخ جایز است. البته اگر آن را زنده بگیرد یا در دست او بمیرد؛ اما اگر به مرده آن برسد، احتیاط در ترک خوردن آن است.
 
فتوای آیت‌الله سیستانی درباره حکم خوردن گوشت ملخ
پرسش:  آیا گوشت ملخ  حلال است؟
پاسخ: گوشت ملخ حلال است. اگر ملخ را با دست یا به وسیله دیگری زنده بگیرند، بعد از جان دادن، خوردن آن حلال است لازم نیست کسی که آن را می‌گیرد مسلمان باشد و در موقع گرفتن، نام خدا را ببرد؛ ولی اگر ملخ مرده‌ای در دست کافر باشد و معلوم نباشد که آن را زنده گرفته یا نه، اگر چه بگوید زنده گرفته‌ام حلال نیست.

این مسأله، در رساله آیت اللّه مکارم شیرازی نیست. آیات عظام گلپایگانی و نوری همدانی در باب آن گفته اند: مگر آن که یقین  یا اطمینان حاصل شود یا دو شاهد عادل شهادت دهند که راست می‌گوید.

آیت الله بهجت درباره آن فرموده اند: مگر این که انسان بداند یا اطمینان داشته باشد که آن را زنده گرفته است.
آیت الله خوئی و تبریزی هم می فرمایند: اگرچه بگوید زنده گرفته‌ام، حرام است.