پاسخ دفتر آیت الله العظمی سبحانی به مقاله روزنامه اطلاعات

بسم الله الرحمن الرحیم

غرب زدگی در تفسیر تعالیم اسلام

در روزنامه اطلاعات مورّخ شنبه 18 آبان 1398، مقاله ای به قلم سردبیر تحت عنوان «چند همسری» چاپ شده است، وی ادعا کرده که: چند همسری از بقایای سنت های بدوی و در حال انقراض است. آنگاه می افزاید: همانطوری که چند شوهری امروز در حال منسوخ شدن است چند زنی نیز به تاریخ در حال منسوخ شدن است.

در این مورد نظر نویسنده را به چند نکته معطوف می داریم:

1. عطف چند همسری به چند شوهری بسیار عطف نابخشودنی است; چند شوهری از مقوله فحشا است، که در میان تمام ملل محکوم است و پیامدهای جسمی و روانی بدی دارد. در حالی که مسأله تعدد همسر از این مقوله پیراسته است و در آیین مقدس اسلام به عنوان دوا ـ نه غذا ـ تشریع شده است.

2. جای گفتگو نیست که باید در هر مسأله ای افراد متخصص نظر دهند; مسأله چند همسری یک مسأله فقهی است در این مورد باید به قرآن مجید و سخنان معصومان(علیهم السلام) مراجعه نمود و راه نزدیکتر، فتاوای مراجع عظام است که بازگو کننده مضامین قرآن و سنت هستند. قرآن در این مورد می فرماید:(وَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتَامَی فَانْکِحُوا مَا طَابَ لَکُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنی وَثُلاَثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ ذَلِکَ أَدْنی أَلاَّ تَعُولُوا)(سوره نساء:3)

«و اگر می ترسید که (به هنگام ازدواج با دختران یتیم)، عدالت را رعایت نکنید، (از ازدواج با آنان، چشم پوشی کنید و) با زنان پاک(دیگر) ازدواج نمایید، دو یا سه یا چهار همسر و اگر می ترسید عدالت را (درباره همسران متعدد) رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید».

با وجود این که آیه با صراحت تعدد زوجات را تحت شرایطی قانونی می داند در این مورد چگونه نویسنده می گوید چند همسری مانند چند شوهری است؟

3. اگر اسلام تعدد زوجات را به عنوان دارو تجویز نموده است نه به عنوان لذت گرایی، نکته آن روشن است; صنف مرد پیوسته در جنگ ها، در مسافرت ها و در کارخانه ها آسیب پذیرند و پیوسته کشته می شوند در حالی که زنان از این آسیب ها کمتر می بینند. در دفاع مقدس که دفاع از شرف و کشور و آیین بود صد هزار مرد به شهادت رسیدند و همسران آن ها بیوه شدند، تکلیف این زنان چیست؟ سرشماری ها ثابت می کند که آمار زنان آماده ازدواج بیش از مردان است اگر موضوع تعدّد زوجات را تجویز نکنیم سرنوشت این زنان چه می شود؟ چه سرنوشتی در انتظار آنان است؟

4. گاهی از اوقات همسر انسان نازا و یا بیمار است و یا حاملگی برای او خطرناک است، در این شرایط تکلیف شوهر چیست؟ گاهی شوهران به خاطر شغل خاصی که دارند نیمی از سال را در دو نقطه دور از هم زندگی می کنند درباره این عدّه چگونه می اندیشید؟

5. نویسنده در این مقاله با گفتار محمدرضا در کتاب «مأموریت برای وطنم» هماهنگ شده است، حتی او هم اجتهاد کرده و بر حرمت چند همسری از آیه قرآن استدلال کرده بود.

6. متأسفانه افراد، غالباً در این مسائل فقهی دنبال رو غربیان هستند و گمان می کنند که چون در غرب چند همسری به عنوان یک آسیب اجتماعی عنوان شده، طبعاً این کار باید انجام نگیرد ولی تک همسری آنان به صورت ظاهر تک همسری است اما گروهی از آنان  ـ نه همه ـ به صورت های دیگر غریزه جنسی را پاسخ می گویند.

این مقاله نشانه یک نوع روشنفکری بیمار است که نتیجه دنباله روی از غرب است. دیروز پای زنان به ورزشگاه ها کشیده شد تا از تماشای بدن های نیمه لخت محروم نمانند! و آیه (وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ)، «و به زنان با ایمان بگو چشم های خود را فرو گیرند» نادیده گرفته شد;  امروز هم مسأله تعدد زوجات با تعدد شوهر یکی معرفی می شود، فردا هم عقد موقت با این توجیه که زن کالای تجاری نیست به چالش کشیده می شود، پس از آن هم عفاف و حجاب به عنوان این که زنان پاکدامن در حفظ عفت خود خودکفا بوده و نیازی به حجاب ندارد مورد هجوم واقع می شود و...

باش که تا صبح دولتش بدمد *** کاین هنوز از نتایج سحر است

قم ـ دفتر حضرت آیة الله سبحانی

18 آبان 1398