شاخصه های معماری و شهرسازی تراز انقلاب اسلامی (بخش دهم):
شهر سازان و مدیریت شهری ما به دنبال حل بحران‌هایی از قبیل ترافیک، آلودگی هوا و کاهش حس تعلق به شهر و خانه‌های لانه‌زنبوری با راه‌حل‌های غربی و مدرن هستند اما این مشکلات به دلیل تفاوت‌هایی در تعریف و مبانی از شهر و سبک شهرنشینی ایجادشده است و راه‌کارهای غربی بر اساس تجربیات بشر و آزمون‌وخطا است این شهرها مشکلات را حل نمی‌کنند بلکه به‌صورت موقت جلوی ایجاد بحران را می‌گیرند.
به گزارش سرویس اجتماعی پایگاه 598، امروزه تفکر
مدرن بر اساس نگرش تمدن غربی دیگر صنعت محور و خدمات محور نیست بلکه به آرمان
یهودی زده خود یعنی پول و تجارت رسیده است. مادی‌گرایی نشانشان منزلت فرد در جامه
غربی است. انسان بر اساس پول و قدرت سنجیده می‌شود مرکز دنیای مدرن نیویورک و مرکز
این جهان شهر منهتن و وال‌استریت است مرکزی که بر اقتصاد جهان تأثیرگذار است. نیویورک
برای کار بی‌وقفه و آزادی‌های مادی گرایانه ازجمله شهوت‌رانی جای مناسبی است اما
همین نگاه اصالت سودمحوری و لذت‌گرایی باعث افت کیفیت زندگی و رابطه خانواده‌ها
شده است.
شهرهایی که در آن پول و قدرت نظم‌دهنده کالبد و فضای آن می‌باشد به بعد
کیفی زندگی انسان کمتر بها می‌دهد و با ایجاد فضای مهیج و مصرف‌گرا سعی در ایجاد
نیازهای کاذب در شهروندان است و شهروندان برای برطرف کردن آن نیازها مجبور به کار
بیشتر دارند و درواقع برای پر کردن جیب افراد بانفوذ و قدرتمند کار می‌کنند این
چرخه باعث افزایش ثروت و قدرت بخش کوچکی از جامعه می‌شود و انسان از بعد حیوانی
خود بالاتر نمی‌رود؛ و قشر مرفه و تأثیرگذار با توجه به فلسفه فکری الحادی با
ایجاد برج‌ها و آسمان‌خراش‌ها که نشانه طغیان انسان مدرن در برابر آسمان و خداوند
است سعی در اثبات تفکر خود و نشان دادن قدرت انسان غربی دارد در منابع دین نیز ساخت
بلندمرتبه‌سازی نهی شده است ونشانِ تکبر و جایگاه شیاطین بیان‌شده است معماران و شهر
سازان ما با توجیهاتی مانند کم بودن زمین و هزینه‌بر بودن توسعه افقی شهرها، الگوی
شهر فشرده با تراکم بالا را پیشنهاد می‌دهند درحالی‌که این نوع نگاه به شهر و بلندمرتبه‌سازی
باعث بی‌هویتی شهرهای اسلامی- ایرانی شده است. امید بستن به گره‌گشایی مسائل و بحران‌های
شهری از طریق سازمان‌ها و مدیریت شهری فعلی که در پیروی از شهرسازی غرب در حال
رقابت با یکدیگر هستند کاری بیهوده است.
شهرسازان و مدیریت شهری ما به دنبال حل بحران‌هایی
از قبیل ترافیک، آلودگی هوا و کاهش حس تعلق به شهر و خانه‌های لانه‌زنبوری با راه‌حل‌های
غربی و مدرن هستند اما این مشکلات به دلیل تفاوت‌هایی در تعریف و مبانی از شهر و سبک
شهرنشینی ایجادشده است و راه‌کارهای غربی بر اساس تجربیات بشر و آزمون‌وخطا است
این شهرها مشکلات را حل نمی‌کنند بلکه به‌صورت موقت جلوی ایجاد بحران را می‌گیرند.
شهرهای غربی مخصوصاً جهان شهرها شهر عبودیت نیستند این شهرها برای طاغوت و بندگی
آن ساخته‌شده است در شهر مدرن کارآمدی و سرعت و دقت در امور را می‌توان مشاهده کرد
اما این شهرها شهر انسانی نیست بلکه شهر روبات‌های انسان‌نما است؛ و نگاه آنان به
انسان و شأن او بر اساس پول و جایگاه او در جامعه است.
در یادداشت‌های قبل اشاره
کردیم که فضای محیطی مانند شهر بر سبک زندگی تأثیرگذار است شهرهای ما در این چند
دهه اخیر با شتاب زیاد قصد رسیدن به الگوهای غربی است و هر بار پس از شکست و ایجاد
مشکل برای شهر و شهروندان به‌جای تغییر پارادایم فکری، عدم همکاری ارگان‌ها و نبود
زیرساخت را عامل شکست می‌دانند و گاه طلبکارانه نظام را مقصر شکست می‌دانند طرح‌های
کلانی مانند بهسازی و نوسازی بافت‌های حاشیه شهری، میدان شهدا و بافت اطراف حرم
امام رضا (ع) نتیجه تفکر غربی است البته گاه در فهم الگوهای غربی هم ناقص عمل می‌کنند
و هرگاه بحث اسلام در حوزه شهر و شهرسازی اسلامی به میان می‌آید مقاومت می‌کنند و
پاسخ منطقی ندارند این حجم از وابستگی به تفکر غربی همان‌طور که قبل‌تر اشاره شد
نشان از نفوذ در معماری و شهرسازی ما دارد.
بر این اساس پرسشی که از نخبگان شهرسازی و مدیران اجرایی در حوزه شهر مطرح می‌شود این است که شهرهای ما در این چند دهه اخیر به سمت کمال و معنویت حرکت کرده‌اند؟ جواب را می‌توان در شهرهای مذهبی و زیارتی به عینه مشاهده کرد شهرهای ما به سمت بهشت کذایی که در فیلم‌ها و تبلیغات غربی در رسانه‌ها دیده می‌شود درحالی‌که حرکت است. ما دچار خود تحقیری در شهرسازی هستیم و حرفای غربی‌ها را بر ارزش‌های خودمان ترجیح می‌دهیم. آلودگی هوا که تهران پایتخت کشور را با یک چالش اصلی مواجه کرده است
راه‌حلش دعا برای بارش باران و وزیدن باد و تعطیلی مدارس نیست. مشکل در ساختار نظام شهرسازی است که با آمار و ارقام سعی در پیاده‌سازی نظریات غربی به‌عنوان الگوی برتر دارد درحالی‌که رویکرد جامع و شبکه‌ای به مسئله ندارند.
به نظر نگارنده آتش به اختیار بودن جوانان و مؤمنین در ایجاد یک محله به سبک محله اسلامی میتواند به‌تدریج در تقسیمات کالبدی شهر تسری پیدا کند و به‌جای برگزاری همایشات متعدد و صرف ارائه مقالات باید از مبانی عبور کرد و با ارائه یک محصول و ارزیابی آن به دنبال ارتقا الگوی اجرایی باشیم. ارگان‌های انقلابی مانند سپاه و بسیج و دانشگاه‌های مذهبی و حوزه علمیه می‌توانند در مورد ساخت محله با ارائه یک الگوی بهینه و متناسب با نیازهای خانواده تراز انقلاب اسلامی تفکر برتر انقلاب را به جهانیان عرضه کند.
پایان بخش دهم...
نویسنده: علی حجازیان پژوهشگر شهرسازی اسلامی
اخبار ویژه
بروزرسانی/ وعده صادق رهبری محقق شد؛
توسط نیروی دریایی سپاه انجام شد؛
گمانه زنی ها درباره حمله ایران به اسرائیل؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
پر طرفدار ترین ها
