بازار آشفته علوم انسانی و تعلل مراکز علمی کشور

علوم انساني پيوندي ژرف و انفكاك ناپذير با زيرساخت هاي اعتقادي و ارزشي دارند. علوم انسانيِ كاربردي نيز بر پايه اين تئوريها استوارند. علوم انساني در زندگي انسان و ابعاد وجودي او نقشي مؤثر، جهت دهنده و تعيين كننده دارند. به همين سبب، هر گونه تحول در كاربرد اين علوم نه تنها تأثيري عميق بر تكامل و سعادت فرد فرد انسا نها دارد، بلكه كل جامعه را تحت تأثير قرار مي دهد. علوم انساني از چنان قابليتي برخوردار است كه ارزش هاي نهفته در خود را در فرد و جامعه نهادينه سازد و سرنوشت يك امت را تغيير دهد. همان گونه كه رهبر معظم انقلاب، حضرت امام خامنه اي(أدام الله ظلّه) می فرمایند: " علوم انساني براي جامعه جهت دهنده است؛ فكر ساز است؛ حركت يك جامعه، مسير يك جامعه، مقصد يك جامعه را مشخص مي كند."

به گزارش سرویس دین و اندیشه بی باک، براي تحقق اهداف انقلاب و نظام اسلامي، بازتعريف، بازتحقيق و بازسازي علوم انساني، بر اساس آموز ه هاي اسلام و بنيانهاي استوار آن، امري اجتناب ناپذير است؛به گونه اي كه اين علوم نيازمند تحولي عميق، اساسي و همه جانبه اند. اين دغدغه اي است كه از سا ل هاي آغازين پيروزي انقلاب اسلامي مد نظر معمار كبير انقلاب، حضرت امام خميني (ره) بود چنانکه می فرمود:" اسلام عميقتر از همه جا و از همه مكتبها راجع به امور انساني و امور تربيتي مطلب دارد كه در رأس مسائل اسلام است." به همين دليل ، ايشان به ستاد انقلاب فرهنگي امر فرمودند تا با استفاده از متخصصان اسلام شناس حوز ه هاي علميه به اين امر مهم اقدام كنند.

با وجود چنين اهميت و حساسيتي، علوم انساني اسلامي در مجموعه علوم زنده جامعه اسلامي ما همچنان در كُنجِ فراموشي به سر مي برند، و جز ترجمه هايي گاه مغلوط از برخي نظريات غربي يا شرقي، كارهاي اساسي و زيربنايي در اين زمينه ها كمتر ديده مي شود. رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت امام خامنه ای در تحليل اين وضعيت مي فرمايند: " علت غربت علوم انسانی در دانشگاه هاي ما اين است كه آن وقتي كه علوم انساني وارد كشور شد، مجموعه هاي فكري و علمي معتقد به اسلام، با اين علوم به شكل «علم» آشنايي نداشتند؛ كساني هم كه متصدي و مباشر اين كارها بودند، غالباً كساني نبودند كه اعتقاد به مباني اسلامي داشته باشند." حتی در ميان كساني كه به ضرورت اسلامي سازي علوم انساني معتقدند نيز درباره چگونگي انجام اين كار وحدت نظر وجود ندارد و گرايشهاي افراطي و تفريطي، تلا شهای شايسته و بايسته را در محاق فرو برده اند.

بدون شك، اين امر مهم، بدون كاوش عميق و تحقيق دقيق در مباني فلسفي اين علوم نه امكان پذير است، و نه سودمند و پذيرفتني. ازسوي ديگر، چنين حركت عظيم و زيربنايي اي جز با همفكري و تلاش جمعي همه متفكران متديني كه به جد به آن باور داشته باشند، ميسر نيست.

در سالهای اخیر اگرچه مراکز علمی متعددی برای تحقق این هدف قدمهایی برداشته اند امّا بی شک در این میان هیچ کدام نتوانسته اند تا آنگونه که انتظار می رفت و جامعه از آنان انتظار دارد؛ خروجی موثری داشته باشند.

در این بازار آشفته علوم انسانی و فعالیتهای جسته و گریخته ای که از سوی برخی نخبگان و مراکز علمی صورت می گیرد؛ موسسه آموزشی و پژوهشی حضرت امام خمینی (ره) در این زمینه قدمهای مثبت و گامهای موثری برداشته است و در این زمینه همایش های مفیدی نیز برگزار کرده است. شاید عمده دلیل موفقیت ایموسسه را باید در حضور و نظارت و اشراف عالمی فرزانه و شخصیتی بزرگ چون حضرت علامه مصباح یزدی در این مرکز بزرگ علمی دانست. شخصیتی که ولی امر مسلمین او را عقبه تئوریک نظام و مطهری زمان معرفی نمودند و الحق و انصاف در رسالت خویش ذره ای کوتاهی و درنگ ننموده است. البته در این میان نباید از خدمات و فعالیتهای برخی دیگر از مراکز علمی فعال در این عرصه چشم پوشی کرد که در آینده بیشتر با آنها آشنا خواهیم شد.

سرویس مطالبات"بی باک" درصدد است تا امروز بصورت مستمر این مطالبه ضروری و قدیمی حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری, حضرت امام خامنه ای را در قالب پرونده ای تحت عنوان " اسلامی سازی علوم " پیگیری نماید. در همین راستا گفتگوهای متعددی با عالمان دینی و اندیشمندان حوزه و دانشگاه صورت گرفته که در آینده تقدیم می شود و از شما کاربران عزیز و نخبگان حوزه و دانشگاه نیز تقاضا مندیم تا با نظرات و آثار خود ما را در این زمینه یاری نمایید.