حواشی اجرای یک قانون در آزمون دستیاری پزشکی!

به گزارش پایگاه 598، به نقل از ایسنا،‌ شورای آموزش تخصصی پزشکی وزارت بهداشت دی ماه سال گذشته در نود و پنجمین نشست خود اقدام به اصلاح مصوبه ای می کند که بر اساس آن، بند مربوطه به منابع آزمون دستیاری تاکید دارد که منابع آزمون باید هر ۲ تا ۵ سال به روز شود. پس از ابلاغ این مصوبه بسیاری از داوطلبان این اصلاحیه را که پس از صدور رای دیوان عدالت اداری مبنی بر "الزام وزارت بهداشت برای اعلام منابع جدید آزمون" تصویب شده بود، خلاف قانون دانسته و خواستار اجرای دقیق قانون در این زمینه شدند.

در این زمینه چند تن از نمایندگان مجلس ضمن تذکر به وزارت بهداشت از طرق مختلف یعنی ارسال نامه به رییس قوه قضاییه و معاون اول رییس جمهور، خواستار تمکین وزارت بهداشت به رای دیوان عدالت اداری شدند. اواخر هفته گذشته نیز دکتر مخبر معاون اول رییس جمهور با ارسال نامه ای به وزیر بهداشت ضمن تاکید بر رسیدگی موضوع، خواستار توقف هر گونه کوتاهی در اجرای قانون مربوط به آزمون دستیاری شد.

در این راستا تعدادی از داوطلبان آزمون دستیاری تخصص پزشکی نیز در روزهای گذشته طی تماس با ایسنا نسبت به تصمیم وزارت بهداشت به برگزاری این آزمون بدون توجه به رای قطعی دیوان عدالت اداری اعتراض کردند.

منابع قدیمی آزمون 

در این رابطه یکی از داوطلبان چهل و نهمین آزمون دستیاری به ایسنا گفت: بر اساس قانون و مصوبه شورای آموزش پزشکی منابع آزمون های دستیاری هر ۵ سال باید به روز رسانی و آپدیت شوند. در این زمینه دیوان عدالت اداری سال گذشته با رای قطعی وزارت بهداشت را موظف کرد تا منابع خود را برای هر آزمون دستیاری و متناسب با آن سال به روز رسانی کند. در حای که برای مثال رفرنس درس گوش و حلق و بینی برای ۱۳ سال پیش و رفرنس رادیولوژی برای ۱۰ سال پیش است.

وی در ادامه تصریح کرد: با رای دیوان عدالت، این حق مشروع برای ما شرکت کنندگان چهل و نهمین آزمون دستیاری ایجاد شد که این دروس را مطالعه نکرده و منتظر اجرای قانون در  باشیم. اکنون که کمتر از یک ماه به برگزاری آزمون ۴۹ مانده وزارت بهداشت منابع جدید برای مطالعه ارائه نشده و از این منابع ۱۲ سوال مجموعاً در امتحان پذیرش دستیاری مطرح می شود .

این داوطلب تاکید کرد: ما یک سال از عمر خود را برای این آزمون گذاشتیم و به مطالعه پرداختیم و به امید اینکه وزارت بهداشت تخلفات را تصحیح کند و ما فرصت مطالعه رفرنس های جدید را داشته باشیم . ما منتظر اعلام این دو رفرنس جدید ماندیم.اگر این اتفاق نیفتد ضرری به ما وارد خواهد شد که غیر قابل جبران خواهد بود تمام برنامه ما برای زندگی به هم خواهد ریخت.

وزارت بهداشت قانون را اجرا کند

وی تاکید کرد: سوال من این است مگر می‌شود با رفرنس های قدیمی و با مطالب ۱۳ سال پیش بیماران را درمان کرد؟! آیا جان انسان‌ها آنقدر بی ارزش است که ما رفرنس ۱۳ سال پیش را برای درمان بیماران انتخاب کنیم؟ با توجه به فرموده مقام معظم رهبری که قانون فصل‌الخطاب است ما انتظار داریم که دیوان عدالت اداری ضمن پیگیری اجرای کامل رأی خود، از وزارت بهداشت بخواهد قانون را اجرا کرده و اهتمام به قانون مداری داشته باشد.

تخلفات آزمون های دوره ۴۸ و ۴۹

در ادامه یکی دیگر از داوطلبان چهل و نهمین آزمون دستیاری به ایسنا گفت: متاسفانه وزارت بهداشت تخلفات بسیاری را در مورد آزمون دستیاری دوره ۴۸ و ۴۹ انجام داده که باعث شده داوطلبین از این وزارتخانه به دیوان عدالت اداری شکایت کنند.

وی ادعا کرد: اما من اینجا می خواهم در مورد یک تخلف واضح و آشکار در جریان نود و پنجمین نشست شورای تخصصی آموزش پزشکی در روز ۲۱ دی ماه ۱۴۰۰ صحبت کنم. در واقع در این روز وزارت بهداشت همه قوانین و ضوابطی را که در نشست شصت و شش شورای آموزش پزشکی تصویب شده بود را حذف کرد و آیین نامه ای را تصویب کرد که خلاف است.

به گفته این داوطلب، در بند۱ و ۲ ماده ۱ قانون شرح وظایف شورای آموزش پزشکی و تخصصی که در سال ۵۲ مصوب شد بررسی و تعیین احتیاجات آموزشی رشته‌های پزشکی و تخصصی همچنین ارزشیابی رشته‌ها از وظایف شورا عنوان شده است. در نهایت در بند۴ این مصوبه صلاحیت هیئت‌های مشورتی را تا مرحله طرح گزارش در شورا تعیین نمود و نه در حد تصویب و تعیین به جای شورای تخصصی آموزش پزشکی! از این رو باید گفت اعلام واگذاری یا تفویض انتخاب منابع به هیئت ‌های بورد یا ممتحنه که بعضا با تعارض منافع نیز مواجه هستند امری کاملا غیرقانونی می باشد.

حذف قانون در یک نشست

وی تاکید کرد: همچنین در نشست فوق، قانونی که از قبل تصویب شده بود مبنی بر اینکه قدمت رفرنس انتخابی نباید کمتر از ۲ سال و بیشتر از ۵ سال باشد کاملا حذف شد و عملا دست وزارت بهداشت برای اینکه هر رفرنس پوسیده ای را به عنوان منبع قرار دهد باز است که این امر خلاف اصل پیش بینی پذیری است.اگر بخواهم مثالی بزنم باید بگویم این اقدام مثل برداشتن تابلو ورود ممنوع بعد از عبور کامل متخلفان از آن خیابان می‌باشد!

این داوطلب افزود: بنا به دلایل گفته شده امکان اعتراض و طرح شکایت در مجامع قضایی وجود دارد. از طرفی وزارت بهداشت در پاسخ به اعتراض داوطلبان در مورد دو رفرنس قدیمیENT و رادیولوژی که مربوط به ۱۰ الی ۱۳ سال قبل هستند، به آیین نامه جدیدش استناد می کند که این امر نیز خلاف قانون است. زیرا از اردیبهشت ۱۴۰۰ که رفرنس ها اعلام شده اند برای داوطلبین حق مکتسبه ایجاد شده و باید بر اساس ایین نامه قبلی که در نشست ۶۶ شورا تصویب شده و در بالا به آن اشاره کردم، به رأی قطعی دیوان که در مهرماه صادر شده عمل می‌شد. در نتیجه قانون عطف به ما سبق نمی شود یعنی نمی توان بر اساس قوانین و آیین نامه نشست ۲۱ دی ماه برای حکم و حقوق مکتسبه ای که قبل این تاریخ ایجاد شده تصمیم گرفت.

وی در پایان خاطر نشان کرد: اجرای حکم دیوان عدالت اداری به صورت کامل، تغییر منابع قدیمی و تعیین تاریخ جدید متناسب با زمان اجرای رای دیوان عدالت اداری، درخواست ما به عنوان داوطلب شرکت در این آزمون می‌باشد.

اختیارات دیوان عدالت اداری برای دخالت در امور آزمون ها 

یکی دیگر از داوطلبان چهل و نهمین آزمون دستیاری به ایسنا گفت: در بخشی از سخنان مسئولین عنوان می شود که دیوان عدالت اداری اجازه دخالت در مورد آزمون های تخصصی وزارت بهداشت را ندارد! که در پاسخ به این موضوع باید گفت که طبق قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت رسیدگی به شکایات،  تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی، تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی اعم از وزارتخانه ها، سازمان ها ، مؤسسات و شرکت های دولتی، شهرداری ها، سازمان تأمین اجتماعی، تشکیلات و نهادهای انقلابی و مؤسسات وابسته به آنها از جمله وظایف دیوان عنوان شده است.

این داوطلب خاطر نشان کرد: پس در واقع یکی از مهمترین وظایف دیوان عدالت اداری حمایت از مردم در برابر دستگاه های دولتی و وزارت خانه هاست تا حق مظلوم پایمال نشود و طبق ماده ۱۷۳ قانون، این نهاد مرجع حل و فصل اختلافات بین مردم و دستگاه های اجرایی کشور است. در عین حال در مواردی که رأی به نفع مردم صادر می شود از دیوان عدالت اداری انتظار می رود دستگاه مربوطه را ملزم به تمکین از قانون و حکم خود کند تا باعث ایجاد امید در مردم و انگیزه در آنها شود .

نگرانی ۱۲ هزار پزشک

یکی دیگر از داوطلبان معترض چهل و نهمین آزمون دستیاری به ایسنا گفت: بنده از مسئولین خواسته ای دارم که دغدغه حدود ۱۲ هزار پزشک جوان این کشور است و آن چیزی نیست جز "جرای تمام و کمال و به موقع قانون".

وی ادامه داد: یکی از مهمترین مراحل زندگی پزشکان این کشور شرکت در آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی است که سالانه در روندی مشابه آزمون کنکور سراسری توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سازمان سنجش پزشکی با رعایت قوانین و مصوبات خود تصویب وزارت بهداشت برگزار می شود. متاسفانه در روند برگزاری آزمون دوره  ۴۸ که مربوط به سال گذشته است، شاهد تخلفات عدیده ای بودیم که وزارت بهداشت دولت قبلی تصمیمی برای برطرف کردن آن تخلفات اتخاذ نکرد.

این داوطلب اظهار کرد: تلاش های بسیاری انجام شد که در نهایت گزارش تخلفات و خواسته داوطلبان به صورت مکتوب به رویت ریاست قوه قضائیه  رسید. در نهایت با ورود ایشان دستوری با عنوان "آنچه که حق است انجام شود" به ریاست دیوان عدالت اداری فورا ابلاغ شد. این امر موجب صدور سریع دستور موقت در مسیر ابطال و همچنین پرونده جهت رسیدگی به هیات عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع  شد که البته علی رغم داشتن اولویت قانونی، بعد از گذشت حدود یک سال تحت رسیدگی قرار نگرفته است .

به گفته وی،‌ مجددا با توجه به عدم توجه وزارت بهداشت و همچنین روند بررسی کند حاکم در دیوان عدالت اداری در اول اردیبهشت سال ۱۴۰۰، در مسیر جداگانه با عنوان واحد از طریق ماده ۱۰قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان،جهت تسریع در روند رسیدگی دادخواستی ثبت شد. این پرونده بعد از بررسی توسط شعبه بدوی ۴۵در تاریخ ۱۷ خرداد سال گذشته منتهی به صدور دادنامه ای شد که در آن تخلفات عدیده با شرح کامل ذکر گردید و ضمن وارد دانستن شکایت، این تخلفات محرز و مسلم شناخته شده است، همچنین در انتهای رأی بیان شده محکوم علیه ضمن اجرای کامل رأی مکلف است در اقدامات مشابه و موارد بعدی مفاد رأی را کامل اجرا کند(که البته در این رأی موارد مشابه شامل حال آزمون ۴۹و غیره می شود).

این داوطلب مدعی شد: حدود ۲۰ روز بعد از این رأی بدوی ،آزمون پذیرش دستیار تخصصی پزشکی دوره ۴۸ در تیر ماه ۱۴۰۰با وجود تخلفات مربوطه،که فقط بخشی از ان برطرف شده بود، برگزار شد. همچنین حدود ۵۰ درصد تخلفات در آزمون دوره ۴۹ که هنوز برگزار نشده است تکرار شد. رأی بدوی ذکر شده با توجه به اعتراض مسئولین وزارت بهداشت به شعبه تجدید نظر ارجاع و در نهایت در  تاریخ ۲۵ مهر سال گذشته قطعی گردید.

قطعی بودن آرای دیوان عدالت اداری 

وی ادامه داد: طبق قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، کلیه ارای قطعی دیوان لازم الاجرا و لازم الاتباع هستند. در رأی قطعی ذکر شده طبق ماده ۱۰۸ نهایتا در مدت یک ماه از صدور حکم قطعی موظف به اجرای رأی بود که متاسفانه این اقدام صورت نگرفت و پرونده به شعبه اجرای احکام ارجاع شد و این شعبه بر حسب ماده ۱۰۸،نامه قضایی مربوطه شامل  احضار محکوم علیه و تعیین مدت ۷روزه صادر کرد که متاسفانه باز هم نتیجه ای  حاصل نشد، و حدود ۵۰ روز بعد، مجددا نامه ای صادر وابلاغ شد. همچنین در اسفند ماه نامه سوم ارسال شد که مثل نامه قبلی بی نتیجه بود.

به گفته این داوطلب، در اقدام هم عرض چندین تن از داوطلبان با ثبت دادخواست برای برطرف کردن شبهات و اصلاح منابع قدیمی آزمون خواستار صدور دستور موقت توقف روند برگزاری آزمون ۴۹ شدند  که هم اکنون در حال بررسی توسط شعبه ۴۵ بدوی دیوان عدالت اداری می باشد.

وی در ادامه ادعاهای خود عنوان کرد: برخی مسئولان وزارت بهداشت در رسانه های اجتماعی بیان نموده اند مشغول مذاکره و تعامل با دیوان عدالت اداری جهت حل و فصل اراء صادره و مربوطه هستند، از سویی وزارت بهداشت در جلسه شورای آموزش تخصصی پزشکی در تاریخ ۲۱دی ماه سال گذشته، جهت حل وفصل رأی قطعی مصوبات قبلی را به نوعی تغییر داده که دیگر شامل رأی قطعی دیوان نشود.

این داوطلب اظهار کرد: مصوبه دی‌ماه سه ماه بعد از رأی قطعی و همچنین  هشت ماه بعد از شروع روند آزمون با اعلام منابع و ۷ماه بعد از رأی بدوی بوده است. بر هیچ کس پوشیده نیست اثر قانون بر آتیه است و عطف به ما سبق نخواهد شد و مصوبات جدید نه تنها شامل حال آزمون ۴۹ نمی شود بلکه از طریق بند ۴ماده ۱۱۱ قانون دیوان عدالت اداری قابلیت ابطال دارد که این مسیر سخت ما در رسیدن به قانون فقط توسط قوه قضائیه طی نشده، هزاران پزشک داوطلب از نماینگان مجلس، سازمان نظام پزشکی، سازمان مردمی دیده بان عدالت و شفافیت، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام کمک خواسته اند. این خواسته به حق ما توسط این عزیزان بی جواب نماند.

تصمیمات سلیقه ای مسئولان

یکی از داوطلبان چهل و نهمین آزمون دستیاری نیز به ایسنا گفت: نکته مهمی که وجود دارد این است که به نظر بنده وزارت بهداشت به هیچ وجه اجازه‌ و صلاحیت تصمیمات سلیقه‌ای خارج از مصوبات و چارچوب و اصل پیش‌بینی پذیری را ندارد ، برای نمونه آزمون ۴۷ بعد از ۶ بار تعویق غیر قانونی، درست در روزهایی برگزار شد که کرونا بزرگترین پیک خودش را طی می کرد و مردم به شدت ترسیده بودند و آزمون چهل و هشتم نیز سال گذشته با حواشی زیادی همراه بوده است.

وی تاکید کرد: من امسال برای سومین سال در این آزمون شرکت می کنم و امیدوارم در رویه آزمون دستیاری قانون و چارچوب مشخص و مصوباتی که برای پیشرفت آموزش پزشکی و اصل پیش‌بینی پذیری به تصویب رسیدن ، مورد توجه مسئولین قوه قضاییه، دیوان عدالت و مسئولین وزارت بهداشت قرار بگیرد.

به گزارش ایسنا، اگر چه وزارت بهداشت با اصلاح مصوبه آزمون دستیاری و حذف بند "به روز بودن منابع آزمون"، بر موضع خود مبنی بر عدم تغییر منابع  آزمون تاکید دارد به طوریکه در آخرین موضع‌گیری خود اعلام کرد: دیوان عدالت اداری بر اساس مصوبات قبلی وزارت بهداشت مبنی بر این که منابع آزمون دستیاری هر ۲ تا ۵ سال یکبار باید تغییر کند، رأی به تغییر منابع آزمون داده بود که با حذف شرط سال و رفع نقص مصوبات، مشکل قدیمی بودن منابع حل شد و منابع آزمون دوره ۴۹ تغییری نمی‌کند.

اما داوطلبان معترض این آزمون معتقد هستند اصلاح مصوبه آزمون دستیاری پس از ابلاغ رای دیوان عدالت اداری صورت گرفته است ‌و وزارت بهداشت با اصلاح مصوبه این آزمون، در واقع به نوعی اقدام به دور زدن رای دیوان عدالت اداری کرده است و بی توجهی به منابع جدید در مهم ترین آزمون علوم پزشکی خلاف ادعاهای این مسئولان در خصوص حساسیت به تامین سلامت جامعه است.

با این وجود باید منتظر ماند و دید در فاصله کمتر از یک ماه مانده به برگزاری آزمون دستیاری، آیا مسئولان وزارت بهداشت سازوکاری برای حل این مشکل به‌کار می گیرند یا همانند آزمون سال گذشته، داوطلبان با کمک گرفتن از ابزاری های قانونی و حقوقی آنها را وادار به تمکین از قانون خواهند کرد.