«اطلاعات هواشناسی»؛ حلقه مفقوده تولیدکنندگان در مدیریت تغییرات اقلیمی

به گزارش پایگاه 598، خسارت های ناشی از تنش سرمایی، تگرگ، سیل و برف و سرمای انتقالی و تشعشعی به محصولات باغی در سال های اخیر سبب شد سازمان جهاد کشاورزی با همکاری اداره‌کل هواشناسی مازندران، کارگاه آموزشی کاربرد هواشناسی کشاورزی در باغبانی را با حضور باغداران، مروجین، محققین و کارشناسان برگزار کند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این باره در گفت‌و‌گو با فارس، اظهار کرد: با توجه به نیاز بخش کشاورزی به اطلاعات فنی و تکنولوژی‌های جدید، پیش‌بینی هواشناسی و در راستای گذر از کشاورزی سنتی به مدرن، آشنایی بیشتر باغداران، گلخانه‌داران و فعالان حوزه باغبانی با این تکنیک‌ها امری ضروری است.

عزیزاله شهیدی‌فر اضافه کرد: مازندران دارای 75 نوع محصول است که در 20 نوع محصول زراعی و باغی دارای رتبه برتر و در 14 محصول کشاورزی رتبه اول تا سوم را دارد.

وی با بیان اینکه 130 هزار هکتار باغ مرکبات و کیوی در مازندران وجود دارد و نقش و جایگاه تولید مرکبات در کشور را مازندران رقم می‌زند، گفت: 85 هزار هکتار باغ پرتقال بارور با تولید 1.5 میلون تن و 25 هزار هکتار انواع نارنگی زودرس، انشو و سایر ارقام با تولید 500 هزار تن، در مازندران وجود دارد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران ادامه داد: بیش از 50 درصد تولید مرکبات کشور در مازندران است و توانسته‌ایم 90 درصد تأمین مرکبات شب عید را از مازندران تأمین کنیم.

شهیدی‌فر افزود: طی چند سال آینده صد در صد تأمین مرکبات کشور از مازندران است که در این راستا باید نگاه صادراتی به این موضوع داشته باشیم و باغداران بتوانند محصولات تولیدی خود را با قیمت خوبی به‌فروش برسانند.

وی اظهار کرد: اکنون به‌جایی رسیدیم که در حال گذار از کشاورزی سنتی به مدرن هستیم و باید کمبود‌های اطلاعاتی را که باغداران، محققان و کارشناسان دارند، با استفاده از آموزش تکنولوژی پیشرفته بروز شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران خاطرنشان کرد: کارشناسان و محققان باید راهکار‌های پیشگیری از خطرات و خسارت‌ها را پیدا کنند و توصیه‌های فنی و تکنولوژی را در برابر تنش‌های اقلیمی به باغداران توصیه کنند.

شهیدی‌فر تصریح کرد: فیزیولوژی آفت و بیماری، عامل واردکننده خسارت و شرایط اقلیمی از فاکتورهای اصلی در بیماری‌های زراعی و باغی هستند.

* باید اطلاعات مربوط به نهاده هوا را در اختیار کشاورزان قرار دهیم

معاون شبکه پایش هواشناسی کشور در گفت‌و‌گو با فارس، اظهار کرد: تبادل افکار کشاورز با متخصصان بخش کشاورزی از موضوعات مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

مسعود حقیقت ادامه داد: به‌عنوان نمونه در کشور هند باغداران هر 6 ماه یکبار با متخصصین بخش هواشناسی و کشاورزی تبادل افکار می‌کنند که باید چنین برنامه‌هایی برای کشور ما هم ترسیم شود تا بتوانیم تجربیات کشاورزان را با تحقیقات محققین ادغام کنیم تا نتایج بهتری را در بخش کشاورزی به‌دست آوریم.

رئیس کارگروه کشاورزی سازمان هواشناسی کشور گفت: برای افزایش جمعیت نیازمند تأمین غذا هستیم و در این راستا باید به مسائل دامپروری و باغبانی توجه شود.

حقیقت با بیان اینکه به سه نهاده آب، خاک و هوا نیازمند هستیم، افزود: دهه‌های 60 و 70 تنها به نهاده آب و خاک توجه می‌شد و به نهاده هوا به‌عنوان متغییرترین عامل، توجه کمتری می‌شد که در دهه‌های 80 و 90 سعی شده به نهاده هوا هم توجه جدی شود.

معاون شبکه پایش هواشناسی کشور خاطرنشان کرد: وظیفه هواشناسی پایش جو کشور و در اختیار گذاشتنن به‌موقع اطلاعات به بهره‌برداران بخش کشاورزی است.

وی اظهار کرد: به‌طور حتم در بخش باغبانی از ابتدای ایجاد باغ، نقش هواشناسی و اقلیم شناسی بسیار تأثیرگذار است و به‌عنوان بستر اولیه برای ایجاد باغ است.

رئیس کارگروه کشاورزی سازمان هواشناسی کشور اضافه کرد: دو سال گذشته سازمان هواشناسی مازندران هشدار برخط (آنلاین) را به کشاورزان داده است و زمانی که سرمای زودرس و دیررس بهاره در حال به‌روزرسانی است، ایستگاه هواشناسی کشاورزی برخط باشد.

حقیقت ادامه داد: باید اطلاعات مربوط به نهاده هوا را در اختیار کشاورزان قرار دهیم تا کشاورزان با ارتباط ایستگاه هواشناسی بتوانند خودمدیریتی داشته باشند.

* بیشترین یخبندان در مناطق کوهستانی و کوهپایه‌ای مازندران اتفاق می‌افتد

کارشناس سازمان هواشناسی مازندران در گفت‌و‌گو با فارس، به هواشناسی کشاورزی و اهمیت آن اشاره کرد و افزود: تغیرات اقلیمی متغییرترین نهاده در تولید است و با توجه به تأثیرپذیری غیرقابل انکار گیاهان زراعی از تغییرات اقلیمی هر منطقه، شناخت ویژگی‌ها و خصوصیات اقلیمی هر منطقه به برنامه‌ریزان و کشاورزان آن منطقه کمک می‌کند تا با آگاهی کافی نسبت به تنظیم برنامه کشت‌و‌کار و برداشت محصول و انتخاب نوع کشت اقدام کنند.

محمد اسکویی ادامه داد: طبق برآورد اطلاعات ایستگاه‌های مناطق، مشاهده شده سالانه  7 میلیون داده در هر دقیقه از ایستگاه‌های هواشناسی تولید می‌شود که معتقدیم اطلاعات دریافتی نتوانسته است نیاز کاربران را مرتفع کند.

وی به ایجاد سامانه تهک تحت عنوان سامانه «توسعه هواشناسی کشاورز»" توانسته‌ایم شناسایی کاربر، تهیه داده و محصول، سامانه توزیع داده و محصول، ظرفیت‌سازی و نظرسنجی و بازخورد را اجرا کنیم.

کارشناس سازمان هواشناسی مازندران گفت: در دمایی قرار داریم که وقوع یخبندان در طول سال امری طبیعی است و مازندران به‎عنوان استان متنوع، در مناطق کوهستانی و کوهپایه‌ای بیشترین یخبندان را دارد.

اسکویی به اثرات منفی تنش سرما بر روی گیاهان اشاره کرد و افزود: تنش سرمایی بر سلول‌های گیاهی، رشد رویشی، جذب عناصر، رشد زایشی و فتوسنتز اثرات مهمی دارد و در سازمان هواشناسی به‌دنبال این هستیم این چالش‌ها را شناسایی کنیم.

وی با بیان اینکه دو نوع سرمازدگی و یخبندان تحت عنوان انتقالی (جبهه‌ای) و تابشی داریم، گفت: سرمازدگی انتقالی زمانی است که توده هوای سرد وارد منطقه می‌شود و در این سرمازدگی کار خاصی نمی‌توان انجام داد.

کارشناس سازمان هواشناسی مازندران ادامه داد: سرمازدگی و یخبندان تابشی زمانی اتفاق می‌افتد که شب‌ها آسمان صاف است که در این رابطه می‌توان اقداماتی برای جلوگیری از خطر بر روی گیاه انجام داد.

اسکویی، روش فعال و غیرفعال را از روش‌های مقابله با سرمازدگی و یخبندان گیاهان اشاره کرد و افزود: در روش فعال استفاده از ابزار و وسایلی است که می‌توان از افت سریع دما کاست و محصول را در مقابل سرمازدگی و یخبندان محافظت کرد.

وی در پایان گفت: فعالیت‌هایی که از زمان کاشت تا برداشت در مزرعه برای کاهش خسارت و سرمازدگی انجام می‌‌شود، روش غیرفعال است.

به گزارش فارس، امیدواریم با برگزاری کارگاه آموزشی کاربرد هواشناسی کشاورزی در باغبانی، ضمن دستیابی به تکنولوژی روز دنیا، بتوانیم از خسارت های احتمالی کاسته و برای حفظ و پایداری تولید گام برداریم.