خط کیهان در نظر خاتمی

رخدادهای 2 آذر 1361

چکیده

• آیت الله خامنه ای رئیس شورای عالی دفاع و رئیس جمهور طی سخنانی در جمع پاسداران انقلاب اظهار داشتند : پیروزی شما تنها شکست عراق نیست که شکست آمریکا است .

• جامعه مدرسین حوزه علمیه قم طی اطلاعیه ای اسامی کاندیداهای این جامعه را برای مجلس خبرگان اعلام کرد .

• آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی که نامزد انتخابات مجلس خبرگان شده است در اظهار نظری اعلام کرد « ما صفات ولایت امر را در آیت الله منتظری می بینیم»

• نماینده امام در موسسه کیهان و وزیر ارشاد اسلامی در جمع کارکنان موسسه کیهان شاهچراغی نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی را به عنوان سرپرست کیهان معرفی کرد.

• محمد خاتمی  : کیهان به هیچ دسته و گروهی وابسته نیست و فقط به حضرت امام خمینی رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران وابسته است و معیارهای حاکم بر کیهان از رهنمودها و سخنرانی های حضرت امام نشات گرفته و می گیرد .

پیروزی ایران در جنگ تنها شکست عراق نیست که شکست آمریکا است

آیت الله خامنه ای رئیس شورای عالی دفاع و رئیس جمهور طی سخنانی در جمع پاسداران انقلاب در پادگان غدیر اصفهان اظهار داشتند : پیروزی شما تنها شکست عراق نیست که شکست آمریکا است .

ایشان در این جمع تاکید کردند : آن چه امروز دنیا را به شگفتی وا می دارد شهادت طلبی شما است که غرب مادیگرا و مکاتب الحادی معنای آن را نمی فهمند و امروز چشم های کم دید نمی تواند عظمت تک تک شما را بشناسد و بفهمند ، اما آن ها که آینده را می بینند و ارزش های اسلامی را می توانند محک بزنند می دانند که یکایک سنگرنشینان و رزمندگان چه نقشی در دنیای آینده و آینده بشریت دارند .

ایشان در ادامه سخنان خود گفتند : امروز آمریکا به شدت در منطقه فعال است و صهیونیزم غاصب احساس راحتی و آسایش می کند و دولت های مرتجع و متحدان سیاسی آمریکا خیال آمریکا را راحت کرده اند و آمریکا در منطقه به بیشترین بخش از هدف های خود رسیده است ، انتقام انقلاب اسلامی و فتوحات شما از مردم مظلوم لبنان و فلسطین گرفته شد.

آیت الله خامنه ای افزودند : ما به عنوان یک دولت در مقابل حوادث قرار نمی گیریم بلکه به عنوان یک مجموعه بزرگ و متشکل از 40 میلیون انسان سخن می گوئیم و اعلام مواضع می کنیم به همین دلیل هم هست که تاکنون شکست نخورده ایم و بعد از این هم شکست نخواهیم خورد.

رئیس جمهور در ادامه با اشاره به سفر هیئت های صلح گفتند : امروز دفاع ما فقط دفاع از مرزهای کشورمان و مردممان نیست بلکه دفاع از آرمان نزدیک به یک میلیارد مسلمان یعنی اسلام زندگی ساز است لذا هیئت های صلحی که تاکنون آمده اند و بعد از این هم ممکن است بیایند هرگاه حرف حق ما را شنیده اند پاسخی در مقابل آن نداشته اند .

ایشان افزودند : ما شرط سوم خود را برای صلح به همه ملت های منطقه مربوط می دانیم و آن تنبیه رژیم متجاوز عراق است و روی آن اصرار داریم فقط به خاطر صلح و آرامش منطقه و کوتاه کردن دست تجاوز گران و این سخن ما است که تاکنون گفته ایم و پس از این نیز خواهیم گفت.(1)

جامعه مدرسین کاندیداهای خود را برای خبرگان معرفی کرد

جامعه مدرسین حوزه علمیه قم طی اطلاعیه ای اسامی کاندیداهای این جامعه را برای مجلس خبرگان اعلام کرد .

حضرات آیات سید علی خامنه ای ، جنتی ، هاشمی رفسنجانی ، موسوی اردبیلی ، جلال الدین طاهری ، روح الله خاتمی ، ربانی املشی ، واعظ طبسی ، محمد یزدی ، یوسف صانعی ، ابوالقاسم خزعلی ، امامی کاشانی ، محمد فاضل ، حسین نوری ، محی الدین انواری ، محمدی گیلانی ، حائری شیرازی ، آذری قمی ، حسین خادمی ، طاهری خرم آبادی ، موسوی تبریزی ، باقری کنی ، مسلم ملکوتی ، جوادی آملی ، مرتضی مقتدایی ، قاضی دزفولی ، امینیان ، هادی خسروشاهی ، مجتهد شبستری ، ابوالحسین شیرازی ، حسینعلی رحمانی ، مهدی یثربی ، مولوی مدنی ، مروج اردبیلی ، محمد باقر خوانساری ، موحدی کرمانی ، محمد علی انگجی ، محمد ایمانی ، عبدالحسین غروی ، ابوالفضل میرمحمدی ، موسوی جزایری و مکارم شیرازی در لیست کاندیداهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برای انتخابات مجلس خبرگان قرار دارند.(2)

آیت الله صادق خلخالی نماینده قم در مجلس نیز با انتشار اطلاعیه ای خود را کاندیدای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان کرد . (3)

هاشمی رفسنجانی : صفات ولایت امر را در آیت الله منتظری می بینیم !

آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی که نامزد انتخابات مجلس خبرگان شده است در اظهار نظری اعلام کرد « ما صفات ولایت امر را در آیت الله منتظری می بینیم»

وی در مورد شرایطی که مردم باید در انتخابات خبرگان به آن توجه کنند گفت : شرایط صلاحیت خبرگان را شورای نگهبان مشخص می کند و به این ترتیب مردم می توانند به کسانی که ثبت نام کرده اند و صلاحیت آنان از سوی شورای نگهبان اعلام شده است رای دهند .

هاشمی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره اظهارات اخیر آیت الله طاهری امام جمعه اصفهان نیز گفت : به نظر من مردم در میان علما توجه بیشتری به آیت الله منتظری دارند ، البته باید تقلید را با رهبری از هم جدا کنیم یعنی ممکن است کسانی باشند که بعد از امام در تقلید به گونه ای دیگر فکر کنند ولی از نظر رهبری سیاسی به آیت الله منتظری توجه کنند گرچه ممکن است که اکثریت مقلد ایشان باشند البته من بنا ندارم در این مسائل این گونه اظهار نظر کنم و اگر فرضا تشخیص مردم روی آیت الله منتظری باشد مجلس خبرگان دیگر کاری نخواهد داشت و امام جمعه اصفهان هم قاعدتا با توجه به اصل پنجم قانون اساسی که ولایت امر باید بر عهده فقیه عادل ، با تقوا ، آگاه به زمان و مدیر و مدبر باشد این مطلب را گفته اند و ما این صفات را در آیت الله منتظری می بینیم .

خبرنگاری از هاشمی پرسید « امام خمینی در کتاب ولایت فقیه فرموده اند ولی فقیه تمامی اختیارات پیامبر را دارا می باشد بنا بر اصل فوق حق تعیین جانشین نیز برای ولی فقیه محفوظ است چرا در قانون اساسی این امر ذکر نشده و از امام درخواست نمی شود تا صریحا جانشین ذیصلاح خود را معرفی کند؟» هاشمی پاسخ داد : این در قانون اساسی پیش بینی نشده البته اگر روزی امام خواستند چنین کاری بکنند که معمولا امام نمی کنند و به قانون اساسی مملکت فوق العاده احترام می گذارند و اطاعت از قانون را واجب می دانند و اگر در قانون اساسی میگنجاندند که رهبر بعد از خودش و یا در زمان خودش برای بعد از زمان خود و یا در زمان خودش جانشین تعیین کند مانعی نداشت ولی این گنجانده نشده و امام و همان ولی فقیه هم این قانون را امضا کردند البته منطقی هم همین است و امام نیز میلشان همین است که مردم را از انتخاب رهبری محروم نکنیم »(4)

شاهچراغی مسئول موسسه کیهان شد

محمد خاتمی نماینده امام در موسسه کیهان و وزیر ارشاد اسلامی بعد از ظهر دیروز در جمع کارکنان موسسه کیهان حضور یافت و حسن شاهچراغی نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی را به عنوان سرپرست کیهان معرفی کرد. خاتمی طی سخنانی در این جلسه گفت : خط فکری کیهان باید همان خط فکری حاکم بر اکثریت این امت باشد امتی که رژیم سفاک و غداری را از پای در آورد و مشت محکمی بر دهان آمریکا کوبیده و همه نقشه ها و توطئه هایش را نقش بر آب کرد .

وی افزود : کیهان به هیچ دسته و گروهی وابسته نیست و فقط به حضرت امام خمینی رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و امت شهید پرور وابسته است و معیارهای حاکم بر کیهان از رهنمودها و سخنرانی های حضرت امام نشات گرفته و می گیرد .

خاتمی همچنین گفت : من معتقدم نسبت به اصول فکری و اعتقادی نباید مصالحه و سازش کرد اول باید از نظر اصولی سازش ناپذیر بود دوم این که انسان باید سلیقه های گوناگون را پذیرا باشد.

خاتمی در حالی که یکی از ایرادات عمده نمایندگان مجلس در بررسی صلاحیت وی در مجلس برای تصدی وزارت ارشاد عملکرد منفی در کیهان بوده مدعی شد : وقتی که عملکرد روزنامه کیهان به نقد گذاشته شد هیچ نقطه بدی در کیهان نیافته بودند و این عملکرد در مجلس شورای اسلامی هم مورد قضاوت قرار گرفت . (5)

میرحسین موسوی : فرانسه در جنایات صدام شریک است

میرحسین موسوی نخست وزیر پیش از ظهر دیروز در گفت و گویی با خبرنگاران اظهار داشت : فرانسه در جنایات صدام شریک است .

وی در مورد اظهار نظر وزیر خارجه فرانسه که گفته است این کشور و کشورهای غربی حاضرند امنیت کشورهای عربی ساحل خلیج فارس و تنگه هرمز را تعیین کنند به خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت : امنیت این کشورها را با سرنیزه آمریکایی و فرانسوی نمی توان حفظ کرد امنیت واقعی کشورها را ملت ها حفظ می کنند و ملت های منطقه نیازی به اربابان آمریکایی ، انگلیسی و فرانسوی ندارند .

نخست وزیر همچنین در مورد عدم پذیرش سفیر فرانسه از سوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت : بیشترین شهدای ما در شهرهای جنگ زده توسط سلاح های فرانسوی به شهادت رسیده اند و فرانسه همچنین جنایتکارانی چون منافقین را حمایت می کند و وام تضمین شده یک میلیارد دلاری ملت مستضعف ما را نگه داشته است و من فکر می کنم با این اوصاف آمدن سفیر فرانسه به کشور ما بی فایده است .

وی گفت : ما به فرانسه می گوئیم شما در جنایات صدام سهیم هستید . شما در انفجارهایی که زن و بچه مردم در کوچه و خیابان ها به خاکستر و خون کشیده سهیم هستید . میراژهای شما شهرهای ما را به آتش می کشد و شما پولی که متعلق به ملت 40 میلیونی ما است علیرغم حکم دادگاه خودتان نگه داشته اید . (6)

پی نوشت:

1- جمهوری اسلامی ، 2 آذر 1361 ، صفحه 8

2- اطلاعات ، 2 آذر 1361 ، صفحه 2

3- اطلاعات ، 2 آذر 1361 ، صفحه 2

4-کیهان ، 2 آذر 1361 ، صفحه 2 ، اظهارات هاشمی رفسنجانی را در آن برهه از منظرهای مختلفی می توان به بررسی نشست که از جمله این موارد سخن گفتن از قائم مقامی رهبری آیت الله منتظری پیش از تشکیل مجلس خبرگان است ، در این زمینه در پی نوشت روزشمار 30 آبان 1361 به تفصیل سخن گفتیم اما نکته دیگری که هاشمی بدان پرداخته است لزوم تبعیت امام امت از قانون اساسی و پیش بینی نشدن تعیین رهبر آینده از سوی امام در قانون اساسی  است ، هاشمی به درستی می گوید که تعیین رهبر آینده در قانون اساسی بر عهده ولی فقیه حاضر گذاشته نشده است و این بدیهی و توضیح واضحات است اما سخن این جا است آیا بر طبق قانون اساسی « انتخاب قائم مقام رهبری»  بر عهده مجلس خبرگان گذاشته شده بود؟ پاسخ منفی است . نکته دوم این که هاشمی می گوید امام خمینی که قانون اساسی را امضا کرده اند از آن تخطی نمی کنند و نکته افتراق هاشمی با جریان اصیل انقلابی از ابتدا در این محور بوده است . روشن و مبرهن است که همه نهادها و ارگان های نظام اسلامی مشروعیت خود را از ولایت فقیه می گیرند و قانون اساسی نیز مستثنی نیست ، فلسفه حکم حکومتی نیز بر همین مبنا است ، آیا بر اساس مبانی عقیدتی تشیع ولی فقیه می تواند برای صلاح امت از قوانین عادی و یا اصلی ترین قانون کشور یعنی قانون اساسی در مواردی عدول و عبور کنند ؟ پاسخ مثبت است . پایگاه اطلاع رسانی رهبر معظم انقلاب در این زمینه طی تحلیلی می نویسد  « احکام و اوامر فقیه از زمره احکام شرعی است، بنابراین احکام، اوامر و نواهی فقیه واجد الشرایط از مصادیق احکام شرعی هستند و به این اعتبار از منابع حقوق اساسی کشور محسوب می‌شوند. اوامر و فرامین امام(ره) و رهبری به مثابه منابع حقوق‌اساسی هستند. مثل فرمان تشکیل مجمع تشخیص مصلحت قبل از بازنگری قانون اساسی یا شیوه بازنگری قانون اساسی که در این قانون پیش بینی نشده بود.» بر این اساس « این ولایت مطلقه همان مکتب فقهی امام (قدس‌سره) است که در زمینه حکومت همان اختیارات رسول‌الله و ائمه علیهم السلام را برای فقیه، قائلند اگر چه فقیه از نظر اعتبار معنوی و جایگاه شأنی، هرگز به پیامبر و ائمه نمی‌رسد و برخی مقامات منحصر به آنان صلوات‌الله علیهم است. لکن آنچه به عنوان «حاکم» و اختیارات و تصرفات حکومتی انجام داده‌اند، همان اختیار برای فقیه در عصر غیبت نیز وجود دارد.» از سوی دیگر  در در اصل 110 قانون اساسی حل معصلات نظام که از  طریق عادی قابل حل نیست بر عهده رهبری قرار داده شده است. (بند 8). طرق عادی همان طرق قانونی و احکام اولیه است. این تعبیر بیانگر اختیارات حکومتی است و اگر اصل اختیارات حکومتی حاکم پذیرفته نشده باشد، حل معضلات ممکن نخواهد بود. رک جایگاه حکم حکومتی در قانون اساسی ، پایگاه اطلاع رسانی رهبر معظم انقلاب ، 6 مرداد 1389 همه این موارد نشان می دهد که ولی فقیه در نظام اسلامی می تواند برای مصالح امت تصمیماتی اتخاذ کند که این تصمیمات در طرق عادی پیش بینی نشده و حتی در قانون اساسی نیامده است . امام خمینی در این زمینه تعابیر جالبی دارند . امام امت طی نامه ای در باره حدود و اختیارات ولایت فقیه تاکید می کنند « باید عرض کنم حکومت، که شعبه ‏اى از ولایت مطلقه رسول اللَّه- صلى اللَّه علیه و آله و سلم- است، یکى از احکام اولیه اسلام است؛ و مقدم بر تمام احکام فرعیه، حتى نماز و روزه و حج است...حکومت مى‏ تواند قراردادهاى شرعى را که خود با مردم بسته است، در موقعى که آن قرارداد مخالف مصالح کشور و اسلام باشد، یکجانبه لغو کند. و مى‏ تواند هر امرى را، چه عبادى و یا غیر عبادى است که جریان آن مخالف مصالح اسلام است، از آن مادامى که چنین است جلوگیرى کند. حکومت مى ‏تواند از حج، که از فرایض مهم الهى است، در مواقعى که مخالف صلاح کشور اسلامى دانست موقتاً جلوگیرى کند.»  سوال اساسی این جا است که اگر ولی فقیه از منظر امام این اختیار را دارند که قراردادهای فیمابین خود و مردم را به صورت یک جانبه لغو کند نمی تواند در امری چون جانشین نظر خود را اعلام کنند؟ این مسئله بعدها جامه عمل به خود پوشید و امام خمینی بارها و به دفعات و به افراد مختلفی که هاشمی رفسنجانی نیز یکی از آن ها بود اعلام کردند بهترین فرد برای رهبری بعد از ایشان آیت الله خامنه ای است . در این زمینه گفتنی های دیگری نیز هست که به آینده واگذار می کنیم .

5- کیهان ، 2 آذر 1361 ، صفحه 2

6-جمهوری اسلامی ، 2 آذر 1361 ، صفحه 11

پژوهشگر: سید روح الله امین آبادی