ایران رتبه اول کتابخانه‌های عمومی در منطقه را دارد

به گزارش پایگاه خبری 598، مهدی رمضانی عصر یکشنبه در نشست خبری که در سالن جلسات کتابخانه مرکزی قم برگزار شد، عنوان کرد: در زمینه کتابخانه های عمومی با دو مسأله شبکه کتابخانه‌ای و خدمات کتابخانه های عمومی روبه رو هستیم که در رابطه با شبکه کتابخانه‌ای از جایگاه مناسبی برخوردار هستیم.

وی با اشاره به اینکه از لحاظ تعداد کتابخانه‌های عمومی رتبه اول در منطقه و رتبه پنجم در آسیا داریم و در دنیا نیز جزء ۲۰ کشور اول دنیا هستیم، ادامه داد: ۳ هزار و ۸۰۰ کتابخانه عمومی در کشور وجود دارد که یک چهارم آن از کتابخانه های مشارکتی و خصوصی و حدود ۲۸۰۰ باب آن از از کتابخانه‌های نهادی است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بیان کرد: در نسل جدید کتابخانه‌های عمومی حدود ۶۰ خدمت فرهنگی، هنری، اجتماعی و... ارائه می‌شود که نشان می‌دهد نگاه به کتابخانه های عمومی تغییر کرده است.

وی افزود: راه اندازی خدمات مشاوره‌ای، خدمت رسانی به گروه های خاص، استفاده از فرصت کتاب خانه برای ارایه کارهای هنری، اتاق علم، اکران فیلم، بخش‌های دیداری و شنیداری و کارگاه های مهارتی از جمله خدماتی است که در کتابخانه‌های عمومی گسترش پیدا کرده است.

رمضانی با اشاره به توسعه شبکه سیار کتابخانه‌ای گفت: در ابتدای دولت سیزدهم ۳۰ کتابخانه سیار در کشور وجود داشته است که در حال حاضر به ۵۳ کتابخانه سیار وجود دارد و تلاش می شود تا پایان دولت سیزدهم بیش از ۲۰۰ کتابخانه سیار از طریق مسئولیت اجتماعی خودروسازان به شبکه کتاب‌خانه‌ سیار کشور اضافه شود.

وی با بیان اینکه اتمام پروژه های نیمه تمام نیز از دیگر اولویت‌های نهاد کتابخانه های عمومی است، اضافه کرد: باز طراحی فضای های موجود از دیگر برنامه هایی است که در نظر گرفته است و اولین اولویت در این امر کتابخانه آیت الله خامنه‌ای قم است.

وی با تاکید بر اینکه توجه به حوزه کودک و نوجوان از اولویت‌های مهم دولت است، تصریح کرد: برای اینکه بتوانیم مساله کتابخوانی را فراگیر کنیم باید تمرکز بیشتری نسبت به کودک و نوجوان با محوریت مدارس داشته باشیم. در این راستا رئیس جمهور در هفته کتاب و کتابخوانی دستوری را صادر کردند که تفاهم نامه‌ای توسط کتابخانه‌های کشور با آموزش و پرورش شکل بگیرد تا شاهد اتصال کتابخانه‌ها به مدارس و ایجاد زنگ مطالعه در مدارس باشیم.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با اشاره به اهتمام دولت نسبت به مساله کتابخوانی و کتابخانه‌های عمومی گفت: «سند ملی ترویج خواندن» که حاصل ادغام و اصلاح دو سند «نهضت مطالعه مفید» و سند «ترویج فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی» است در شورای فعالی فرهنگ عمومی به تصویب رسیده است و به دنبال تصویب آن در شورای عالی فرهنگی هستیم.

وی با بیان اینکه مسئله مطالعه در دنیا به موضوع خواندن تغییر پیدا کرده است، تصریح کرد: در این سند به صورت اجرایی و عملیاتی به موضوع خواندن توجه شده است همچنین موضوع مواجه با فضای مجازی در این سند دیده شده است و تکالیف مشخصی برای دستگاه های مختلف در نظر گرفته است.

رمضانی با بیان اینکه استان قم از ظرفیت بالایی در زمینه کتاب برخوردار است، اضافه کرد: استان قم بعد از تهران از نظر تعداد ناشران و تولید کتاب دومین استان در کشور است همچنین بیش از ۴۳ کتابخانه در قم فعالیت می‌کنند که ۲۵ کتابخانه توسط نهاد کتابخانه عمومی اداره می‌شود و ۱۶ کتابخانه مشارکتی است.

وی افزود: در زمینه ایجاد کتابخانه بهره بردار هستیم و و فضای مورد نیاز را باید دستگاه‌های مختلف در اختیار ما بگذارند و در صورتی که فضای های مورد نیاز تامین شود در اسرع وقت آن‌ها تجهیز می‌شوند.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بیان کرد: فضای فرهنگی و اهتمام استان قم در زمینه کتاب و کتابخانه‌ قابل تقدیر است که می‌تواند باعث جهشی در حوزه کتاب‌خانه‌ها شود.

رمضانی با اشاره به کتابخانه موقوفه آیت‌الله العظمی سبحانی گفت: نگاه ایشان به کتابخانه و مخاطبان و اعضای کتابخانه های عمومی نگاهی پیشبرنده و قابل تقدیر است. از منش سلوک و نگاه ایشان تقدیر می‌کنم که نه تنها مانع نیستند بلکه هدایت کننده و مشوق هم هستند.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اظهار کرد: حدود ۱۱ میلیون نفر عضو کتابخانه‌های کشور هستند و اما سه میلیون نفر فعالیت دارند و کتاب به امانت می‌گیرند.

وی در رابطه با باشگاه مخاطبان نهاد کتابخانه‌های عمومی گفت: این باشگاه در سال آینده ایجاد خواهد شد و خدمات نهاد کتابخانه‌ها بر روی این سکو (اپلیکیشن) تعریف می‌شود. در این طرح تلاش می شود همه مردم ایران به عضویت سامانه کتابخانه عمومی درآمده و با کد ملی بتوانند کتاب امانت ببرند و کتابخانه ها نیز بر اساس خدماتی که ارائه می‌کنند درجه بندی شوند.

رمضانی بیان کرد: ۸۰۰ کتابخانه روستایی داریم که حدود ۷۰۰ باب آن زیر نظر نهاد کتابخانه ها و ۹۰ باب به صورت مشارکتی فعالیت می‌کنند. تلاش می‌شود برای مناطق روستایی زیر ۲۵۰۰ نفر کتابخانه سیار ایجاد شود تا عدالت فرهنگی صورت بگیرد.

وی ادامه داد: یکی از اقدامات دیگر از اقدامات صورت گرفته تمرکز بر حوزه عشایری است که در این راستا طرح «کوله از کتاب» اجرایی شده است و که کوله‌ای از کتاب تحویل کتابدار افتخاری منطقه می‌شود.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در رابطه با سرانه مطالعه در کشور گفت: آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد و اعداد متغیری بین هفت دقیقه تا ۶۰ دقیقه اعلام شده است و براساس آمار صداوسیما سرانه مطالعه در کشور ۳۳ دقیقه اعلام شده است.

وی با بیان اینکه شاخص های پیمایش مطالعه دقیق نیست، تصریح کرد: روزانه ۱۲۰ هزار و سالانه بیش از ۳۰ میلیون جلد کتاب امانت داده می‌شود، بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال گردش مالی فروش کتاب در سال است، در سال گذشته بیش از ۱۱۰ هزار عنوان کتاب منتشر شده است که اگر کتب کمک آموزشی حذف شود حدود ۷۰ هزار عنوان آن کتاب عمومی و کودک است، همه این ها نشان می‌دهد وضعیت مطالعه در کشور وخیم نیست.

رمضانی با بیان اینکه این ارقام ایده آل نیست اما نشان می‌دهد مواجه ما با برخی موضوعات منطبق با میدان و بازار نیست و با واقعیت‌ها فاصله دارد، ادامه داد: رهبر معظم انقلاب نقطه تمدنی را در زمینه مطالعه ترسیم می‌کنند که با این نقطه فاصله داریم و باید برای آن تلاش کنیم.

وی با اشاره به اینکه بر اساس پیمایش‌های غربی در زمینه سرانه مطالعه در میانه جدول قرار داریم، گفت: قصه گویی نیز همان انتقال مفاهیم کتاب است اما در بررسی سرانه مطالعه محسوب نمی‌شود.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با بیان اینکه کتاب باید در جامعه به مساله تبدیل شود، عنوان کرد: در زمینه ایجاد کتابخانه الکترونیک نیاز به اقداماتی مانند قانون گذاری وجود دارد در این زمینه اقداماتی صورت گرفته است.

وی با اشاره به اینکه باید تعریف مشخصی از کتابخانه الکترونیک بشود، بیان کرد: فایل‌های PDF و ورد کتاب الکترونیک محسوب نیستند، بلکه در کتابخانه الکترونیک کتاب باید بر فرمت الکترونیک منتشر شود و فرآیند مراجعه و نحوه استفاده از آن به آن نیز الکترونیک باشد.