رهبر معظم انقلاب در پیامی به افتتاحیه مجلس دوازدهم:
كار خطرناكي كه سازمان اطلاعات و امنيت مصر با همكاري عمر سليمان انجام مي‌دهد از بين بردن اسناد جناياتي است كه سادات و مبارك مرتكب شدند. متكي عمر سليمان را پشت پرده همه طراحي‌ها و توطئه‌ها عليه ملت مصر و همكاري با رژيم صهيونيستي دانست.
وزير امور خارجه سابق كشورمان با بيان اينكه خاورميانه در حال پوست اندازي
است، گفت: حكمرانان اين منطقه ديگر نمي‌توانند به سادگي حكومت و به راحتي
عليه ملت‌هايشان تصميم سازي كنند.
به گزارش فارس، منوچهر متكي وزير خارجه سابق كشورمان بعد‌ازظهر امروز (سه‌شنبه) در نشستي در تالار شيخ انصاري دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران تحت عنوان «در امتداد انقلاب» به تشريح تحولات كنوني در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا پرداخت.
در اين مراسم پس از تلاوت قرآن و پخش سرود جمهوري اسلامي، كليپي از اوضاع كنوني منطقه و خطبه اخير مقام معظم رهبري در نماز جمعه تهران براي حاضران به نمايش درآمد.
منوچهر متكي پس از حضور در جايگاه در واكنش به استفاده از واژه «دكتر» براي شخص وي عنوان كرد: «من خود متكي هستم نه دكتر متكي.»
وزير خارجه سابق در ادامه به تشريح تحولات منطقه پرداخت و با بيان اينكه سلسله قيام‌ها يا به تعبير ديگر دومينوي خيزش‌هاي مردمي در منطقه منشاء تحولات عظيمي در جهان مي‌شود، به تشريح ويژگي‌هاي تحركات اخير در منطقه پرداخت از جمله تحول زيرساختي، گستردگي و فراگيري حركت به گونه‌اي كه حركتي در شمال آفريقا و در تونس رخ داد و به سرعت اين آتش در خرمن منطقه گسترش يافت.
متكي ادامه داد: اگرچه يك حادثه كوچك و يك اتفاق به موجب بروز خشم توده‌هاي مردم، ابتدا در تونس و سپس در مصر، يمن، بحرين، اردن، ليبي و ... رخ داد، اما آسيب‌شناسي حادثه يك اتفاق كوچك نيست بلكه آنچه واقع شد فرصت و زمينه‌هايي براي بازشدن دمل و عقده‌گشايي بود كه طي ده‌ها سال در اين جوامع ريشه دوانده و نهادينه شده بود و تحقيرشدگي، محصول آن براي مردم اين كشورها بود.
وي به نوشتن مقاله عليه امام (ره) در نيمه دوم سال 1356 كه به فاصله كوتاهي پس از آن موج عظيم مردمي در قم در 19 دي رخ داد، اشاره كرد و يادآور شد: اين به آن معنا نيست كه نوشتن يك مقاله فقط علت اصلي آن حادثه و سپس رخدادهاي 29 بهمن در تبريز و سراسر ايران و در نهايت پيروزي انقلاب در 22 بهمن 57 شده باشد.
وزير خارجه سابق كشورمان با طرح اين سؤال كه چرا اين تحولات در جهان عرب در چنين شرايط و گستردگي رخ داد؟ پاسخ داد: يكي از ويژگي‌هاي اين تحولات، شروع آن از مطالبات وسيع و ساده و پيشروي به سوي خواسته‌هاي عميق و همه جانبه بود و ويژگي ديگر آن رنگ و بوي اعتقادي مبتني بر مباني اعتقادي ملت‌هاي منطقه بر اساس اسلام بود.
وي با اشاره به حضور گسترده مردم منطقه در صف‌هاي نماز جماعت كه روز به روز بر تعداد آن افزوده مي‌شود، اين حضور را غلبه مباني ايدئولوژيك در حركت منطقه دانست.
متكي با طرح اين سؤال كه چرا اين حادثه رخ داد؟ گفت: به اعتقاد من حكمرانان اين منطقه، سيستم‌هاي حكومتي آنها و ارتباطات و تعامل جهاني اين رژيم‌ها دلايل اصلي اين تحولات است. حكمرانان در ورطه‌اي افتادند كه حاصل آن خودكامگي است.
وزير خارجه سابق كشورمان خودكامگي را همزاد حكمراني خواند و آن را به زبان و بيهوده‌گويي و همچنين سرما و سرماخوردگي شبيه دانست و افزود: اگر از زبان مراقبه نداشته باشيم، به بيهوده‌گويي مي‌افتيم. اگر در هواي سرد مراقبه نداشته باشيم سرماخوردگي حاصل آن است. چطور ممكن است جسم آدمي در برابر هجمه‌ها آسيب‌پذير باشد، اما امر مهمي چون حكمراني بدون مراقبه منتهي به خودكامگي نشود؟
متكي ادامه داد: اگر به امر حكمراني، تعاملات خارجي را در مسير خاصي تعريف كرديم و ديديم اين نظام حكمران يا بر اساس تعاملات و تصميمات خارجي و اجنبي سر كار آمده يا با دستورالعمل‌ها و نگاه‌هاي آنها همراهي كامل دارد، در آن صورت اين خودكامگي عميق‌تر و بي‌حد و حساب‌تر مي‌شود.
وي تداوم خودكامگي را مورد اشاره قرار داد و افزود: زماني كه تحولات 30 سال گذشته منطقه را مرور مي‌كنيم مي‌بينيم كه در كشورهاي بحرين، قطر، امارات، مراكش، تونس و اردن جابه‌جاهايي در حكمراني صورت گرفته و بيش از دو دهه حكمراني واحدي با رويكردهاي مشخصي كه روز به روز رنگ مردم و اراده ملي در تصميم‌سازي‌ها زدوده‌تر و نقش‌آفريني مردم كم مي‌شود، ايجاد شده است.
وزير خارجه سابق كشورمان در ادامه سخنانش با اشاره به پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، خاطرنشان كرد: زماني كه انقلاب پيروز شد، در آمريكا اين مسئله مطرح شد كه چرا ما نتوانستيم اين تحول را پيش‌بيني كنيم و فكر جايگزيني هم براي شاه نبوديم و بايد ساير حكومت‌هاي متحدمان را تحت بررسي قرار دهيم كه اگر در فلان كشور خاورميانه رژيم كنوني بر سر كار نباشد، چه كاري بايد انجام داد؟
وي با اشاره به مطالعات مفصلي كه برخي موسسات آمريكايي در اين خصوص انجام دادند، افزود: در اواخر دهه 60 به اين فكر افتادند كه حكومت‌هاي تك‌روانه ديكتاتورمآبانه را با نهضت‌هاي دموكراتيزه جايگزين كنند كه انگليسي‌ها مخالفت كرده و عنوان كردند كه چيزي كه جايگزين مي شود مطلوب ما نخواهد بود و بهتر است با اين نظام‌ها كار كنيم و در نهايت آمريكايي‌ها تسليم اين نظر شدند و 20 سال ديگر اين روند را در خاورميانه ادامه دادند. حتي در برخي كشورها كه بر اساس انتخابات نظرات مردم بروز كرد، ملتزم به مباني دموكراسي نماندند و بعد از مدتي با كودتاي سفيد سعي كردند اوضاع را دوباره به دست بگيرند.
متكي در ادامه اظهاراتش خاطرنشان كرد: حدود 5 سال پيش مجموعه‌اي در منطقه تحت عنوان 1+2+6 ايجاد شد شامل 6 كشور شوراي همكاري خليج فارس، مصر، اردن و آمريكا؛ اين حركت اهدافي را دنبال مي‌كرد كه بخشي از آن مقابله با جمهوري اسلامي و بخش ديگر تاثيرگذاري بر تحولات عراق بود.
وي ادامه داد: در اين مجموعه آمريكايي‌ها عنوان كردند كه ما مي‌خواهيم با حكمرانان ميانه‌رو در خاورميانه كار كنيم و در اولين جلسه‌اي كه برگزار شد، برخي كشورهاي عربي منطقه از آمريكايي‌ها پرسيدند كه منظور شما از اين حكمرانان ميانه‌رو چيست؟ و خانم رايس در پاسخ عنوان كرد «شما به اين الفاظ نگاه نكنيد، منظور ما حكومت‌هاي شماست.»
وزير خارجه سابق كشورمان اضافه كرد: عنوان مي‌شد كه حكمراني، شاهنشاهي، موروثي و فردي به دموكراتيك تبديل شود، اما شاهد بوديم كه نتيجه بر عكس شد و نه تنها تغييري در نظام‌هاي شاهنشاهي رخ نداد، بلكه حكومت‌هاي به ظاهر جمهوري رنگ و آب شاهنشاهي يافت و شاهد روساي جمهور 20 ساله و حتي در اين اواخر مادام‌العمر بوديم.
متكي ادامه داد: عملكرد داخلي اين حكمرانان به سوي محدوديت هر چه بيشتر، ديكتاتوري هر چه جامع‌تر و بي‌اعتنايي هر چه بيشتر به اراده ملي و نظرات مردم بود و در حوزه خارجي نيز وابستگي هر چه بيشتر و تن دادن به قرادادهاي ننگين عليه مردم منطقه و جهان اسلام يكي پس از ديگري رخ داد.
* نقش كليدي مصر در تحولات پيراموني
وي در ادامه با بيان اينكه بايد به ملت ايران تبريك گفت كه تا ديروز دشمنان تلاش مي‌كردند سخن و حرف آن در محدوده مرزهاي جغرافيايي بماند، اما امروز پيام‌ها و الهام بخشي آن در منطقه خود را نشان مي‌دهد، خاطرنشان كرد: آنچه در منطقه شكل گرفته نشان دهنده فراگير بودن نهضت از يك سو و ورود جوانان جامعه به صحنه از سوي ديگر بود.
وزير خارجه سابق كشورمان به تحولات اخير در مصر اشاره كرد و با بيان اينكه مصر نقش كليدي در محيط پيراموني خود دارد، يادآور شد: اين قيام‌ها بر يكديگر تاثير و تاثر دارند و اين باعث سرگيجه‌گي غرب و به هم ريختگي آمريكايي‌ها شده است.
متكي با بيان اينكه خاورميانه در حال پوست اندازي جدي است، افزود: قضايا همين جا تمام نمي‌شود. حكمراناني كه باقي مي‌مانند نمي‌توانند به سادگي حكومت كرده و به راحتي عليه ملت‌هايشان تصميم‌سازي كنند و انبارهايشان را از بيت‌المال پر و در پايان مسئوليت‌شان ميلياردها دلار رقم سرمايه‌هايشان اعلام شود.
وي با طرح اين پرسش كه قذافي و مبارك اين پول‌ها را از كجا آورده‌اند،خاطرنشان كرد: شفافيت در حكمراني نكته مهمي است كه اينها ناگزير به رعايت آن هستند.
* تخريب وجهه مصر و تحقير مردم اين كشور
وزير خارجه سابق كشورمان با بيان اينكه آنچه تاكنون در مصر رخ داده تغييرات ساختاري در سطح ملي است، يادآور شد: ولي مطالبات اين مردم در محدوده ملي نيست. وجهه مصر به دليل روابط خارجي‌اش تخريب و ملت مصر به خاطر كمپ ديويد تحقير شده‌اند و حسني مبارك و ديگران نمي‌توانند در آينده مصر جاي پايي داشته باشند.
به گفته متكي تحولات مصر در عرصه خارجي بر مناسبات اين كشور با رژيم صهيونيستي و همچنين در مناسبات با غرب به رهبري آمريكا تأثير مي‌گذارد. آمريكايي‌ها هيچ گريزي جز تغيير ديدگاه‌هايشان و به تبع آن تغيير عملكردهايشان در ارتباط با خاورميانه ندارند و مطمئنا در پايگاه‌هاي نظامي و حضور غرب در منطقه اثرات اساسي ايجاد خواهد شد.
وي به اوضاع ليبي نيز اشاره كرد و گفت: فروپاشي نظام ليبي و شخص قذافي كه محور همه تصميم‌سازي‌ها است، دوباره موج وسيعي را كه اين بار كل منطقه را در بر خواهد گرفت، ايجاد مي‌كند و همه رژيم‌ها بايد به دنبال تجديدنظر باشند. سقوط قذافي يعني فاصله كوتاهي تا سقوط عبدالله صالح در يمن.
وزير خارجه سابق كشورمان با تأكيد بر اينكه بايد در ليبي پيگيري‌هاي بين‌المللي نسبت به اجير كردن و به كار گرفتن ديگر كشورها براي بمباران اين ملت و به خاك و خون كشيدن ملت ليبي انديشيده شود و دولت‌هاي آنها تحت فشار قرار گيرند، افزود: دير يا زود انقلابيون با تشكيل دادگاه‌هاي صحرايي بايد زهر چشمي به مزدوران خارجي كه با دخالت در مسائل ليبي عوامل و مجريان كشتار مردم اين كشور هستند، بدهند و آنها را ادامه اين سياست بازدارند و اين اتفاق در ليبي رخ خواهد داد.
به باور متكي قذافي راه و گريزي جز اينكه تسليم واقعيت شود را ندارد.
وي با اشاره به حركت انقلابيون در مصر به سمت سازمان اطلاعات و امنيت و وزارت كشور مصر خاطرنشان كرد: كار خطرناكي كه سازمان اطلاعات و امنيت مصر با همكاري عمر سليمان انجام مي‌دهد از بين بردن اسناد جناياتي است كه سادات و مبارك مرتكب شدند.
متكي عمر سليمان را پشت پرده همه طراحي‌ها و توطئه‌ها عليه ملت مصر و همكاري با رژيم صهيونيستي دانست.
* خشم و قهري كه فراروي عربستان و ديگر كشورهاي منطقه است
وزير خارجه سابق كشورمان تحولات در منطقه را در آينده كل مناسبات بين‌المللي و جهاني اثرگذار خواند و گفت: ملت ايران بايد به خودش ببالد كه منشا و نقطه آغازين اين تحولات در 30 سال گذشته بود.
وي با بيان اينكه در 30 سال گذشته تلاش كردند پيام انقلاب به جايي نرسد، اظهار داشت: آمريكايي‌ها تلاش كردند با صف‌بندي در منطقه، خصومت نسبت به ايران و انقلاب را ايجاد و اين كشورها را هر چه بيشتر به خود وابسته كنند.
متكي ادامه داد: اگر ساير رژيم‌ها در منطقه به ويژه در عربستان تدبير نكنند، چنين قهر و خشمي فرا روي آنهاست.
وزير خارجه سابق كشورمان اضافه كرد: گذشت آن دوراني كه حكمران‌هاي يك قبيله با خانواده خاص بدون در نظر گرفتن منافع آحاد مردم يك جامعه بتوانند به حكومت‌شان ادامه دهند.
* پارادوكس و تناقضي كه غرب و آمريكا در آن گير كرده‌اند
متكي در خصوص صدور قطعنامه شوراي امنيت علي ليبي نيز خاطرنشان كرد: آمريكايي‌ها زماني با اين قطعنامه موافقت كردند كه مطمئن شدند نمي‌توانند قذافي را نگهدارند.
وي با بيان اينكه غرب و به ويژه آمريكا در يك پارادوكس و تناقض گير كرده‌اند، اظهار داشت: شرايط منطقه به گونه‌اي است كه هر نوع تدبير نابه‌جا و دخالت غرب سرنوشت آنها را دشوار خواهد كرد.
وزير خارجه سابق كشورمان با اشاره به اوضاع كنوني در بحرين و اردن نيز گفت: بهترين گزينه براي حكمرانان اين كشورها اين است كه تسليم نظر مردم شوند وگرنه، اين سيل خروشان مصمم است به مسير خود ادامه دهد.
متكي همچنين به تشابهات تحولات اخير در منطقه با انقلاب اسلامي ايران پرداخت.
منوچهر متكي وزير امور خارجه سابق كشورمان در ادامه به پرسش‌هاي دانشجويان پاسخ داد.
* غرب ديگر نمي‌تواند مثل گذشته با خاورميانه برخورد كند
وي در پاسخ به سؤالي در خصوص نقش رهبري در دستيابي به نتيجه در انقلاب‌هاي اسلامي و همچنين نقش زنان در پيروزي انقلاب‌هاي منطقه، با بيان اينكه در بررسي و مقايسه انقلاب اسلامي و تحولات امروز در كشورهاي عربي تشابهات زيادي و يك تفاوت محوري در بحث رهبري اين نهضت‌ها وجود دارد، گفت: در انقلاب ايران از خرداد 1342 رهبري واحدي اين نهضت را تا 22 بهمن 57 هدايت كرد و بعد هم دوراني براي تشكيل مدينة النبي جديد 10 ساله و در رأس حكومت اسلامي ايجاد شد كه اين را در قيام‌هاي اخير در منطقه نمي‌بينيم.
متكي با يادآوري اين نكته كه نمي‌توان همه اجزاي دو جامعه را به هم تشبيه كرد، اظهار داشت: اتفاقاتي كه در مصر، ليبي، يمن و بحرين رخ مي‌دهد اين است كه علي‌رغم فقدان يك رهبري واحد، عملكردها واحد و هوشياري‌ها به هم نزديك مي‌شود و ما بايد با توجه به ساختار اين جوامع، به موضوع توجه كنيم.
وزير خارجه سابق اضافه كرد: در ايران تا حدود زيادي خيالمان راحت بود. تا پيروزي انقلاب وقتي با خطراتي مواجه بوديم چشم بيدار و هوشيار رهبري در انقلاب آنها را هشدار مي‌داد و مردم اين خطرات را برطرف مي‌كردند و بعد از انقلاب نيز به همين صورت بود.
متكي گفت: يكي از رسالت‌هاي انقلاب اسلامي اين است كه ما مجموعه شگردها، تك‌ها و پاتك‌هايي كه دشمن تا پيروزي انقلاب اسلامي عليه انقلاب و بعد از آن تا به امروز طراحي كرده را مدون كنيم و همه تعاملات متقابلي كه ملت ايران در سايه رهبري امام (ره) و انقلاب عمل كرده را به صورت دستورالعمل‌ها و نسخه‌هاي ضروري مدون سازيم و اين مي‌تواند كمكي پيشاروي مردم مصر باشد.
وي با اشاره به مصاحبه چهار روز پيش دو تن از رهبران اخوان المسلمين در مصر مبني بر اينكه گفت‌‌وگو و تبادل‌نظر با كشورها در زمينه كمك به انقلابات و مردم مصر آري، اما دخالت در تخريب انقلاب مصر مورد پذيرش ما نيست، يادآور شد: اين همان بعد خارجي انقلاب‌ها است و غربي‌ها بايد به اين نكته خوب توجه كنند. قبل از اينكه تغييراتي بر آنها تحميل شود، خودشان به دنبال تغيير مناسباتشان با خاورميانه بروند و ديگر نمي‌توانند مثل گذشته با خاورميانه برخورد كنند.
* پررنگ شدن نقش زنان در تحولات منطقه
وزير امور خارجه سابق كشورمان در خصوص نقش زنان در انقلاب‌هاي منطقه با بيان اينكه امام (ره) بدون هيچ گونه تعارفي به نقش زنان در انقلاب اشاره مي‌كرد، خاطرنشان كرد: حضور و نقش زنان كليدي بوده و هست و آنها مهمترين ستون واحد اجتماعي يعني خانواده در ايران هستند.
وي با بيان اينكه در بحرين نيز نقش زنان خيلي برجسته بود، گفت: اين نقش در جاهاي ديگر كمرنگ است ولي در حال پررنگ شدن مي‌باشد.
* آهنگ‌هاي متفاوت رسانه‌هاي غربي
به گزارش فارس منوچهر متكي در خصوص عملكرد رسانه‌ها در قبال تحولات منطقه با بيان اينكه رسانه‌هاي جمهوري اسلامي به طور عام در اطلاع‌رساني مجموعاً خوب عمل كرده و توانستند اطلاع‌رساني‌هاي به موقع، سريع و جامعي را براي جامعه داشته باشند، گفت: رسانه‌هاي غربي به نوعي سياست‌هاي كشورهايشان را پيگيري مي‌كنند. شما به خوبي آهنگ‌هاي متفاوت كه نشان از سياست‌هاي پرفراز و نشيب رسانه‌هاي غربي در برخورد با تحولات منطقه بود را شاهد هستيد.
* اسلاميت نهضت‌هاي منطقه ملهم از انقلاب اسلامي
وزير امور خارجه سابق كشورمان با تأكيد بر اينكه اسلاميت نهضت‌هاي منطقه كه ملهم از انقلاب اسلامي است، جاي برو برگشت ندارد، به تناقضات در اظهارات مقامات آمريكايي در خصوص تحولات منطقه بخصوص مصر اشاره كرد و گفت: ما در ايران گفتيم كه آمريكايي‌ها و غربي‌ها در حال فريب‌كاري و دخالت هستند و به دنبال كودتا و موج‌سواري مي‌باشند.
متكي با اشاره به درخواست مردم مصر كه خواستار كناره‌گيري مبارك از قدرت شده بودند، افزود: در ابتدا باراك اوباما عنوان مي‌كرد كه اصلاحات بايد انجام شود و مبارك برود؛ ولي عربستان، رژيم صهيونيستي و چند رژيم ديگر در منطقه به آمريكا فشار آوردند كه با حذف مبارك موافقت نكند. نماينده اوباما به مصر آمد و زماني كه برگشت اعلام كرد به اعتقاد ما مبارك نبايد برود تا مطالبات و اصلاحات را عملي كند.
* 30 سال تزريق واگرايي بين ايران و كشورهاي منطقه
وي بر توجه رسانه‌ها، روشنفكران، دانشجويان و اساتيد به اين نكات تأكيد كرد و گفت: 30 سال با تزريق واگرايي بين ايران و كشورهاي منطقه مواجه بوديم و الان در خيزش عمومي مردم منطقه، شاهد همگرايي منطقي و طبيعي با باورهاي مشترك هستيم.
يكي از دانشجويان از متكي پرسيد كه فروپاشي نظام‌هاي سياسي اقتدارگرا در منطقه چه تهديدات و فرصت‌هايي را براي ايران به همراه خواهد داشت؟ كه وي پاسخ داد: قطعا نبودن يك رژيم ديكتاتور اقتدارگري ضد مردمي، بهتر از بودنش است.
* رژيم صهيونيستي در وضعيت احتضار در منطقه است
وزير امور خارجه سابق كشورمان در خصوص ارتباط طرح خاورميانه بزرگ و تحولات اخير منطقه كه سؤال يكي ديگر از دانشجويان بود، خاطرنشان كرد: در اواخر دهه 80 و اوايل دهه 90 آمريكايي‌ها طراحي كرده بودند كه منطقه را مشغول و رژيم صهيونيستي را مصون و محفوظ بدارند و كوچكترين اعتراضي به اين رژيم را وتو مي‌كردند.
وي با اشاره به ابتكار كشورهاي عربي در خصوص قضيه فلسطين با پايتختي بيت‌المقدس و بازگشت آوارگان فلسطيني پرسيد: طرح آنها كجاست؟ و گفت: برگزاري برخي همايش‌ها تحت عنوان خاورميانه دموكراتيك، بزرگ،نقشه راه و ... همه بازي‌هايي بود كه حكومت‌ها و موج اخير ملت‌هاي منطقه طومار اين بازي را در هم پيچيد و رژيم صهيونيستي در يك وضعيت احتضار در منطقه است. مردم در مصر و اردن عنوان مي‌كنند كه بايد در قرارداد كمپ ديويد و سازش با رژيم صهيونيستي تجديدنظر صورت گيرد و اين قرارداد منتفي شود.
* خاورميانه جديدي در حال تولد است
وزير امور خارجه سابق كشورمان با طرح اين سؤال كه آيا دولت‌هاي بعدي مي‌توانند مقاومت كنند؟ اظهار داشت: خاورميانه جديدي در حال تولد است ولي اين خاورميانه را اراده ملي ملت‌هاي منطقه براساس اعتقاداتشان كه مبتني بر اسلام، استقلال و نفي دخالت‌هاي خارجي و تحول اساسي در مناسبات غرب و خاورميانه است، خواهند ساخت.
وي در ارزيابي از تحركات بعدي آمريكا و رژيم صهيونيستي نسبت به تحولات منطقه گفت: بخشي از اقداماتي كه آمريكا در منطقه انجام مي‌دهد و از روزهاي اول آغاز كرد همانند اقداماتي است كه در ايران انجام داد.
متكي با بيان اينكه آمريكايي‌ها در گام نخست در مديريت بحران در ايران و مصر موفق نبودند، اين گام نخست را نگهداشتن عنصر اصلي و كليدي حكمراني در اين دو كشور عنوان كرد و افزود: وقتي بتوانند اين كار را انجام دهند، نسخه دوم آنها مهار و كنترل بحران با هدف حفظ ساختار و ماهيت حكومت‌هاي منطقه است.
وزير امور خارجه سابق كشورمان اضافه كرد: آمريكا در اين راستا تلاش مي‌كند اما ورود مردم به مطالبات قبلي از جمله تغيير قانون اساسي و تغيير ساختارهاي نظام، توطئه آمريكا را براي سوار شدن بر اين موج و تحميل خواسته‌هايش كمرنگ خواهد كرد. آمريكا ناگزير خواهد بود كه شكل‌گيري جديد حكومت‌ها را بپذيرد و در اين حكومت‌هاي جديد امير انتظامي را بگنجاند و به شكلي در درازمدت آب از جوي رفته را به جوي در جهت منافعش برگرداند.
متكي با بيان اينكه آمريكا و غرب نمي‌توانند با اين تحولات سازش داشته باشند، يادآور شد: ولي وقتي ناگزير هستند، سعي مي‌كنند در حد مقدور در طراحي‌ها و ساختارها دخالت داشته باشند.
* شخصيتهايي كه نقطه اصلي ذهنشان تعامل و تسليم در برابر غرب است
وي با اشاره به طرح گزينه‌هايي چون البرادعي و عمرو موسي براي تصدي رياست جمهوري در مصر اظهار داشت: اين افراد شخصيتهايي هستند كه نقطه اصلي ذهنشان، تعامل و كنار آمدن و تسليم در برابر غرب است.
به گزارش فارس، وزير امور خارجه سابق كشورمان همچنين با بيان اينكه در همه انقلاب‌ها تفاوت‌هاي اجتماعي وجود دارد، يادآور شد: اما چارچوب خواسته‌ها مشخص است. در ليبي، مصر و اردن، يك شعار واحد مي‌شنويد و آن اينكه مي‌خواهند ساختار را به هم بزنند و در كنار آن شاهد پديده‌اي هستيد كه آرام آرام رنگ و بو و شعارهاي اسلامي در اين نهضت‌ها ايجاد مي‌شود.
وي نقطه ديگر اشتراكات اين تحولات را تاثيرگذاري متقابل آنها بر يكديگر دانست.
* اگر در سازوكارهاي حكمراني طراحي جديد نكنند با اين حركات مواجه مي‌شوند
متكي در پاسخ به اين سؤال كه آيا تحركات منطقه به حوزه قفقاز نيز سرايت خواهد كرد؟ با بيان اينكه قفقاز بافت اجتماعي خاص و موضوعات خاص خودش را دارد، اظهار داشت: قطعاً و مسلماً آنچه در خاورميانه عربي و شمال آفريقا اين روزها مي‌گذرد نه تنها بر همه حكومت‌هاي منطقه چه آنهايي كه با خيزش مردمي مواجه شدند و چه آنهايي كه نشدند، تأثير مستقيم مي‌گذارد.
به گفته وزير خارجه سابق ساير كشورها در حوزه عربي، اگر تحولات در نحوه حكمراني و مناسبات و مطالبات مردم ايجاد نكنند، دچار مشكلاتي خواهند شد.
وي درس بزرگ‌تر اين تحولات را در كشورهاي جهان سوم دانست و گفت: غرب، آمريكا و قدرت‌هاي سلطه‌گر نمونه‌هايي از اين حكومت‌ها را در آفريقا، آمريكاي لاتين و آسيا داشته‌اند كه از آن جمله مي‌توان به ديكتاتورهايي كه بر شيلي، هائيتي، آفريقاي جنوبي و ... حاكم بودند، اشاره كرد. در نحوه حكمراني نوع كشورها در جهان سوم به طور عام و كشورهاي اين منطقه به طور خاص، تغيير و اثرگذاري در همه جاها تاثير غير مستقيم خود را خواهد داشت.
به باور وزير خارجه سابق كشورمان كشورهاي آسياي مركزي و قفقاز و كشورهاي آسيايي غير عرب اگر در سازوكارهاي حكمراني طراحي‌هاي جديد ندهند، مواجه با اين حركات خواهند بود. اراده ملي و مردم در يك كشور و قدرت مردم Peoples Power زماني مبتني بر اعتقاد و باور مشترك مي‌شود، يك هفته به طول نمي‌انجامد كه يك رژيم متزلزل و سرنگون مي‌شود.
وي گفت: فردا محتمل است بيش از يك و نيم ميليون جمعيت فلسطين در مرزهاي 1948 به پا خيزند و مطالباتشان را بيان كنند. آن زمان رژيم صهيونيستي مي‌خواهد با اينها چه كار كند؟ اگر بحرين نتواند با مردمش تعامل داشته باشد، آيا مي‌تواند از چند هزار نفري كه از كشورهاي ديگر به آنها تابعيت داده بخواهد كه بجنگند؟
به باور متكي پيامد اين رخداد مهم در خاورميانه در همه جا خواهد بود و اين خيلي استثنا ندارد.
وزير خارجه سابق كشورمان در خصوص عربستان نيز گفت: تعامل وزير كشور عربستان مبني بر اينكه اعتراض ممنوع است، پاسخگو نخواهد بود.
به گزارش فارس، منوچهر متكي وزير خارجه سابق كشورمان بعد‌ازظهر امروز (سه‌شنبه) در نشستي در تالار شيخ انصاري دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران تحت عنوان «در امتداد انقلاب» به تشريح تحولات كنوني در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا پرداخت.
در اين مراسم پس از تلاوت قرآن و پخش سرود جمهوري اسلامي، كليپي از اوضاع كنوني منطقه و خطبه اخير مقام معظم رهبري در نماز جمعه تهران براي حاضران به نمايش درآمد.
منوچهر متكي پس از حضور در جايگاه در واكنش به استفاده از واژه «دكتر» براي شخص وي عنوان كرد: «من خود متكي هستم نه دكتر متكي.»
وزير خارجه سابق در ادامه به تشريح تحولات منطقه پرداخت و با بيان اينكه سلسله قيام‌ها يا به تعبير ديگر دومينوي خيزش‌هاي مردمي در منطقه منشاء تحولات عظيمي در جهان مي‌شود، به تشريح ويژگي‌هاي تحركات اخير در منطقه پرداخت از جمله تحول زيرساختي، گستردگي و فراگيري حركت به گونه‌اي كه حركتي در شمال آفريقا و در تونس رخ داد و به سرعت اين آتش در خرمن منطقه گسترش يافت.
متكي ادامه داد: اگرچه يك حادثه كوچك و يك اتفاق به موجب بروز خشم توده‌هاي مردم، ابتدا در تونس و سپس در مصر، يمن، بحرين، اردن، ليبي و ... رخ داد، اما آسيب‌شناسي حادثه يك اتفاق كوچك نيست بلكه آنچه واقع شد فرصت و زمينه‌هايي براي بازشدن دمل و عقده‌گشايي بود كه طي ده‌ها سال در اين جوامع ريشه دوانده و نهادينه شده بود و تحقيرشدگي، محصول آن براي مردم اين كشورها بود.
وي به نوشتن مقاله عليه امام (ره) در نيمه دوم سال 1356 كه به فاصله كوتاهي پس از آن موج عظيم مردمي در قم در 19 دي رخ داد، اشاره كرد و يادآور شد: اين به آن معنا نيست كه نوشتن يك مقاله فقط علت اصلي آن حادثه و سپس رخدادهاي 29 بهمن در تبريز و سراسر ايران و در نهايت پيروزي انقلاب در 22 بهمن 57 شده باشد.
وزير خارجه سابق كشورمان با طرح اين سؤال كه چرا اين تحولات در جهان عرب در چنين شرايط و گستردگي رخ داد؟ پاسخ داد: يكي از ويژگي‌هاي اين تحولات، شروع آن از مطالبات وسيع و ساده و پيشروي به سوي خواسته‌هاي عميق و همه جانبه بود و ويژگي ديگر آن رنگ و بوي اعتقادي مبتني بر مباني اعتقادي ملت‌هاي منطقه بر اساس اسلام بود.
وي با اشاره به حضور گسترده مردم منطقه در صف‌هاي نماز جماعت كه روز به روز بر تعداد آن افزوده مي‌شود، اين حضور را غلبه مباني ايدئولوژيك در حركت منطقه دانست.
متكي با طرح اين سؤال كه چرا اين حادثه رخ داد؟ گفت: به اعتقاد من حكمرانان اين منطقه، سيستم‌هاي حكومتي آنها و ارتباطات و تعامل جهاني اين رژيم‌ها دلايل اصلي اين تحولات است. حكمرانان در ورطه‌اي افتادند كه حاصل آن خودكامگي است.
وزير خارجه سابق كشورمان خودكامگي را همزاد حكمراني خواند و آن را به زبان و بيهوده‌گويي و همچنين سرما و سرماخوردگي شبيه دانست و افزود: اگر از زبان مراقبه نداشته باشيم، به بيهوده‌گويي مي‌افتيم. اگر در هواي سرد مراقبه نداشته باشيم سرماخوردگي حاصل آن است. چطور ممكن است جسم آدمي در برابر هجمه‌ها آسيب‌پذير باشد، اما امر مهمي چون حكمراني بدون مراقبه منتهي به خودكامگي نشود؟
متكي ادامه داد: اگر به امر حكمراني، تعاملات خارجي را در مسير خاصي تعريف كرديم و ديديم اين نظام حكمران يا بر اساس تعاملات و تصميمات خارجي و اجنبي سر كار آمده يا با دستورالعمل‌ها و نگاه‌هاي آنها همراهي كامل دارد، در آن صورت اين خودكامگي عميق‌تر و بي‌حد و حساب‌تر مي‌شود.
وي تداوم خودكامگي را مورد اشاره قرار داد و افزود: زماني كه تحولات 30 سال گذشته منطقه را مرور مي‌كنيم مي‌بينيم كه در كشورهاي بحرين، قطر، امارات، مراكش، تونس و اردن جابه‌جاهايي در حكمراني صورت گرفته و بيش از دو دهه حكمراني واحدي با رويكردهاي مشخصي كه روز به روز رنگ مردم و اراده ملي در تصميم‌سازي‌ها زدوده‌تر و نقش‌آفريني مردم كم مي‌شود، ايجاد شده است.
وزير خارجه سابق كشورمان در ادامه سخنانش با اشاره به پيروزي انقلاب اسلامي در ايران، خاطرنشان كرد: زماني كه انقلاب پيروز شد، در آمريكا اين مسئله مطرح شد كه چرا ما نتوانستيم اين تحول را پيش‌بيني كنيم و فكر جايگزيني هم براي شاه نبوديم و بايد ساير حكومت‌هاي متحدمان را تحت بررسي قرار دهيم كه اگر در فلان كشور خاورميانه رژيم كنوني بر سر كار نباشد، چه كاري بايد انجام داد؟
وي با اشاره به مطالعات مفصلي كه برخي موسسات آمريكايي در اين خصوص انجام دادند، افزود: در اواخر دهه 60 به اين فكر افتادند كه حكومت‌هاي تك‌روانه ديكتاتورمآبانه را با نهضت‌هاي دموكراتيزه جايگزين كنند كه انگليسي‌ها مخالفت كرده و عنوان كردند كه چيزي كه جايگزين مي شود مطلوب ما نخواهد بود و بهتر است با اين نظام‌ها كار كنيم و در نهايت آمريكايي‌ها تسليم اين نظر شدند و 20 سال ديگر اين روند را در خاورميانه ادامه دادند. حتي در برخي كشورها كه بر اساس انتخابات نظرات مردم بروز كرد، ملتزم به مباني دموكراسي نماندند و بعد از مدتي با كودتاي سفيد سعي كردند اوضاع را دوباره به دست بگيرند.
متكي در ادامه اظهاراتش خاطرنشان كرد: حدود 5 سال پيش مجموعه‌اي در منطقه تحت عنوان 1+2+6 ايجاد شد شامل 6 كشور شوراي همكاري خليج فارس، مصر، اردن و آمريكا؛ اين حركت اهدافي را دنبال مي‌كرد كه بخشي از آن مقابله با جمهوري اسلامي و بخش ديگر تاثيرگذاري بر تحولات عراق بود.
وي ادامه داد: در اين مجموعه آمريكايي‌ها عنوان كردند كه ما مي‌خواهيم با حكمرانان ميانه‌رو در خاورميانه كار كنيم و در اولين جلسه‌اي كه برگزار شد، برخي كشورهاي عربي منطقه از آمريكايي‌ها پرسيدند كه منظور شما از اين حكمرانان ميانه‌رو چيست؟ و خانم رايس در پاسخ عنوان كرد «شما به اين الفاظ نگاه نكنيد، منظور ما حكومت‌هاي شماست.»
وزير خارجه سابق كشورمان اضافه كرد: عنوان مي‌شد كه حكمراني، شاهنشاهي، موروثي و فردي به دموكراتيك تبديل شود، اما شاهد بوديم كه نتيجه بر عكس شد و نه تنها تغييري در نظام‌هاي شاهنشاهي رخ نداد، بلكه حكومت‌هاي به ظاهر جمهوري رنگ و آب شاهنشاهي يافت و شاهد روساي جمهور 20 ساله و حتي در اين اواخر مادام‌العمر بوديم.
متكي ادامه داد: عملكرد داخلي اين حكمرانان به سوي محدوديت هر چه بيشتر، ديكتاتوري هر چه جامع‌تر و بي‌اعتنايي هر چه بيشتر به اراده ملي و نظرات مردم بود و در حوزه خارجي نيز وابستگي هر چه بيشتر و تن دادن به قرادادهاي ننگين عليه مردم منطقه و جهان اسلام يكي پس از ديگري رخ داد.
* نقش كليدي مصر در تحولات پيراموني
وي در ادامه با بيان اينكه بايد به ملت ايران تبريك گفت كه تا ديروز دشمنان تلاش مي‌كردند سخن و حرف آن در محدوده مرزهاي جغرافيايي بماند، اما امروز پيام‌ها و الهام بخشي آن در منطقه خود را نشان مي‌دهد، خاطرنشان كرد: آنچه در منطقه شكل گرفته نشان دهنده فراگير بودن نهضت از يك سو و ورود جوانان جامعه به صحنه از سوي ديگر بود.
وزير خارجه سابق كشورمان به تحولات اخير در مصر اشاره كرد و با بيان اينكه مصر نقش كليدي در محيط پيراموني خود دارد، يادآور شد: اين قيام‌ها بر يكديگر تاثير و تاثر دارند و اين باعث سرگيجه‌گي غرب و به هم ريختگي آمريكايي‌ها شده است.
متكي با بيان اينكه خاورميانه در حال پوست اندازي جدي است، افزود: قضايا همين جا تمام نمي‌شود. حكمراناني كه باقي مي‌مانند نمي‌توانند به سادگي حكومت كرده و به راحتي عليه ملت‌هايشان تصميم‌سازي كنند و انبارهايشان را از بيت‌المال پر و در پايان مسئوليت‌شان ميلياردها دلار رقم سرمايه‌هايشان اعلام شود.
وي با طرح اين پرسش كه قذافي و مبارك اين پول‌ها را از كجا آورده‌اند،خاطرنشان كرد: شفافيت در حكمراني نكته مهمي است كه اينها ناگزير به رعايت آن هستند.
* تخريب وجهه مصر و تحقير مردم اين كشور
وزير خارجه سابق كشورمان با بيان اينكه آنچه تاكنون در مصر رخ داده تغييرات ساختاري در سطح ملي است، يادآور شد: ولي مطالبات اين مردم در محدوده ملي نيست. وجهه مصر به دليل روابط خارجي‌اش تخريب و ملت مصر به خاطر كمپ ديويد تحقير شده‌اند و حسني مبارك و ديگران نمي‌توانند در آينده مصر جاي پايي داشته باشند.
به گفته متكي تحولات مصر در عرصه خارجي بر مناسبات اين كشور با رژيم صهيونيستي و همچنين در مناسبات با غرب به رهبري آمريكا تأثير مي‌گذارد. آمريكايي‌ها هيچ گريزي جز تغيير ديدگاه‌هايشان و به تبع آن تغيير عملكردهايشان در ارتباط با خاورميانه ندارند و مطمئنا در پايگاه‌هاي نظامي و حضور غرب در منطقه اثرات اساسي ايجاد خواهد شد.
وي به اوضاع ليبي نيز اشاره كرد و گفت: فروپاشي نظام ليبي و شخص قذافي كه محور همه تصميم‌سازي‌ها است، دوباره موج وسيعي را كه اين بار كل منطقه را در بر خواهد گرفت، ايجاد مي‌كند و همه رژيم‌ها بايد به دنبال تجديدنظر باشند. سقوط قذافي يعني فاصله كوتاهي تا سقوط عبدالله صالح در يمن.
وزير خارجه سابق كشورمان با تأكيد بر اينكه بايد در ليبي پيگيري‌هاي بين‌المللي نسبت به اجير كردن و به كار گرفتن ديگر كشورها براي بمباران اين ملت و به خاك و خون كشيدن ملت ليبي انديشيده شود و دولت‌هاي آنها تحت فشار قرار گيرند، افزود: دير يا زود انقلابيون با تشكيل دادگاه‌هاي صحرايي بايد زهر چشمي به مزدوران خارجي كه با دخالت در مسائل ليبي عوامل و مجريان كشتار مردم اين كشور هستند، بدهند و آنها را ادامه اين سياست بازدارند و اين اتفاق در ليبي رخ خواهد داد.
به باور متكي قذافي راه و گريزي جز اينكه تسليم واقعيت شود را ندارد.
وي با اشاره به حركت انقلابيون در مصر به سمت سازمان اطلاعات و امنيت و وزارت كشور مصر خاطرنشان كرد: كار خطرناكي كه سازمان اطلاعات و امنيت مصر با همكاري عمر سليمان انجام مي‌دهد از بين بردن اسناد جناياتي است كه سادات و مبارك مرتكب شدند.
متكي عمر سليمان را پشت پرده همه طراحي‌ها و توطئه‌ها عليه ملت مصر و همكاري با رژيم صهيونيستي دانست.
* خشم و قهري كه فراروي عربستان و ديگر كشورهاي منطقه است
وزير خارجه سابق كشورمان تحولات در منطقه را در آينده كل مناسبات بين‌المللي و جهاني اثرگذار خواند و گفت: ملت ايران بايد به خودش ببالد كه منشا و نقطه آغازين اين تحولات در 30 سال گذشته بود.
وي با بيان اينكه در 30 سال گذشته تلاش كردند پيام انقلاب به جايي نرسد، اظهار داشت: آمريكايي‌ها تلاش كردند با صف‌بندي در منطقه، خصومت نسبت به ايران و انقلاب را ايجاد و اين كشورها را هر چه بيشتر به خود وابسته كنند.
متكي ادامه داد: اگر ساير رژيم‌ها در منطقه به ويژه در عربستان تدبير نكنند، چنين قهر و خشمي فرا روي آنهاست.
وزير خارجه سابق كشورمان اضافه كرد: گذشت آن دوراني كه حكمران‌هاي يك قبيله با خانواده خاص بدون در نظر گرفتن منافع آحاد مردم يك جامعه بتوانند به حكومت‌شان ادامه دهند.
* پارادوكس و تناقضي كه غرب و آمريكا در آن گير كرده‌اند
متكي در خصوص صدور قطعنامه شوراي امنيت علي ليبي نيز خاطرنشان كرد: آمريكايي‌ها زماني با اين قطعنامه موافقت كردند كه مطمئن شدند نمي‌توانند قذافي را نگهدارند.
وي با بيان اينكه غرب و به ويژه آمريكا در يك پارادوكس و تناقض گير كرده‌اند، اظهار داشت: شرايط منطقه به گونه‌اي است كه هر نوع تدبير نابه‌جا و دخالت غرب سرنوشت آنها را دشوار خواهد كرد.
وزير خارجه سابق كشورمان با اشاره به اوضاع كنوني در بحرين و اردن نيز گفت: بهترين گزينه براي حكمرانان اين كشورها اين است كه تسليم نظر مردم شوند وگرنه، اين سيل خروشان مصمم است به مسير خود ادامه دهد.
متكي همچنين به تشابهات تحولات اخير در منطقه با انقلاب اسلامي ايران پرداخت.
منوچهر متكي وزير امور خارجه سابق كشورمان در ادامه به پرسش‌هاي دانشجويان پاسخ داد.
* غرب ديگر نمي‌تواند مثل گذشته با خاورميانه برخورد كند
وي در پاسخ به سؤالي در خصوص نقش رهبري در دستيابي به نتيجه در انقلاب‌هاي اسلامي و همچنين نقش زنان در پيروزي انقلاب‌هاي منطقه، با بيان اينكه در بررسي و مقايسه انقلاب اسلامي و تحولات امروز در كشورهاي عربي تشابهات زيادي و يك تفاوت محوري در بحث رهبري اين نهضت‌ها وجود دارد، گفت: در انقلاب ايران از خرداد 1342 رهبري واحدي اين نهضت را تا 22 بهمن 57 هدايت كرد و بعد هم دوراني براي تشكيل مدينة النبي جديد 10 ساله و در رأس حكومت اسلامي ايجاد شد كه اين را در قيام‌هاي اخير در منطقه نمي‌بينيم.
متكي با يادآوري اين نكته كه نمي‌توان همه اجزاي دو جامعه را به هم تشبيه كرد، اظهار داشت: اتفاقاتي كه در مصر، ليبي، يمن و بحرين رخ مي‌دهد اين است كه علي‌رغم فقدان يك رهبري واحد، عملكردها واحد و هوشياري‌ها به هم نزديك مي‌شود و ما بايد با توجه به ساختار اين جوامع، به موضوع توجه كنيم.
وزير خارجه سابق اضافه كرد: در ايران تا حدود زيادي خيالمان راحت بود. تا پيروزي انقلاب وقتي با خطراتي مواجه بوديم چشم بيدار و هوشيار رهبري در انقلاب آنها را هشدار مي‌داد و مردم اين خطرات را برطرف مي‌كردند و بعد از انقلاب نيز به همين صورت بود.
متكي گفت: يكي از رسالت‌هاي انقلاب اسلامي اين است كه ما مجموعه شگردها، تك‌ها و پاتك‌هايي كه دشمن تا پيروزي انقلاب اسلامي عليه انقلاب و بعد از آن تا به امروز طراحي كرده را مدون كنيم و همه تعاملات متقابلي كه ملت ايران در سايه رهبري امام (ره) و انقلاب عمل كرده را به صورت دستورالعمل‌ها و نسخه‌هاي ضروري مدون سازيم و اين مي‌تواند كمكي پيشاروي مردم مصر باشد.
وي با اشاره به مصاحبه چهار روز پيش دو تن از رهبران اخوان المسلمين در مصر مبني بر اينكه گفت‌‌وگو و تبادل‌نظر با كشورها در زمينه كمك به انقلابات و مردم مصر آري، اما دخالت در تخريب انقلاب مصر مورد پذيرش ما نيست، يادآور شد: اين همان بعد خارجي انقلاب‌ها است و غربي‌ها بايد به اين نكته خوب توجه كنند. قبل از اينكه تغييراتي بر آنها تحميل شود، خودشان به دنبال تغيير مناسباتشان با خاورميانه بروند و ديگر نمي‌توانند مثل گذشته با خاورميانه برخورد كنند.
* پررنگ شدن نقش زنان در تحولات منطقه
وزير امور خارجه سابق كشورمان در خصوص نقش زنان در انقلاب‌هاي منطقه با بيان اينكه امام (ره) بدون هيچ گونه تعارفي به نقش زنان در انقلاب اشاره مي‌كرد، خاطرنشان كرد: حضور و نقش زنان كليدي بوده و هست و آنها مهمترين ستون واحد اجتماعي يعني خانواده در ايران هستند.
وي با بيان اينكه در بحرين نيز نقش زنان خيلي برجسته بود، گفت: اين نقش در جاهاي ديگر كمرنگ است ولي در حال پررنگ شدن مي‌باشد.
* آهنگ‌هاي متفاوت رسانه‌هاي غربي
به گزارش فارس منوچهر متكي در خصوص عملكرد رسانه‌ها در قبال تحولات منطقه با بيان اينكه رسانه‌هاي جمهوري اسلامي به طور عام در اطلاع‌رساني مجموعاً خوب عمل كرده و توانستند اطلاع‌رساني‌هاي به موقع، سريع و جامعي را براي جامعه داشته باشند، گفت: رسانه‌هاي غربي به نوعي سياست‌هاي كشورهايشان را پيگيري مي‌كنند. شما به خوبي آهنگ‌هاي متفاوت كه نشان از سياست‌هاي پرفراز و نشيب رسانه‌هاي غربي در برخورد با تحولات منطقه بود را شاهد هستيد.
* اسلاميت نهضت‌هاي منطقه ملهم از انقلاب اسلامي
وزير امور خارجه سابق كشورمان با تأكيد بر اينكه اسلاميت نهضت‌هاي منطقه كه ملهم از انقلاب اسلامي است، جاي برو برگشت ندارد، به تناقضات در اظهارات مقامات آمريكايي در خصوص تحولات منطقه بخصوص مصر اشاره كرد و گفت: ما در ايران گفتيم كه آمريكايي‌ها و غربي‌ها در حال فريب‌كاري و دخالت هستند و به دنبال كودتا و موج‌سواري مي‌باشند.
متكي با اشاره به درخواست مردم مصر كه خواستار كناره‌گيري مبارك از قدرت شده بودند، افزود: در ابتدا باراك اوباما عنوان مي‌كرد كه اصلاحات بايد انجام شود و مبارك برود؛ ولي عربستان، رژيم صهيونيستي و چند رژيم ديگر در منطقه به آمريكا فشار آوردند كه با حذف مبارك موافقت نكند. نماينده اوباما به مصر آمد و زماني كه برگشت اعلام كرد به اعتقاد ما مبارك نبايد برود تا مطالبات و اصلاحات را عملي كند.
* 30 سال تزريق واگرايي بين ايران و كشورهاي منطقه
وي بر توجه رسانه‌ها، روشنفكران، دانشجويان و اساتيد به اين نكات تأكيد كرد و گفت: 30 سال با تزريق واگرايي بين ايران و كشورهاي منطقه مواجه بوديم و الان در خيزش عمومي مردم منطقه، شاهد همگرايي منطقي و طبيعي با باورهاي مشترك هستيم.
يكي از دانشجويان از متكي پرسيد كه فروپاشي نظام‌هاي سياسي اقتدارگرا در منطقه چه تهديدات و فرصت‌هايي را براي ايران به همراه خواهد داشت؟ كه وي پاسخ داد: قطعا نبودن يك رژيم ديكتاتور اقتدارگري ضد مردمي، بهتر از بودنش است.
* رژيم صهيونيستي در وضعيت احتضار در منطقه است
وزير امور خارجه سابق كشورمان در خصوص ارتباط طرح خاورميانه بزرگ و تحولات اخير منطقه كه سؤال يكي ديگر از دانشجويان بود، خاطرنشان كرد: در اواخر دهه 80 و اوايل دهه 90 آمريكايي‌ها طراحي كرده بودند كه منطقه را مشغول و رژيم صهيونيستي را مصون و محفوظ بدارند و كوچكترين اعتراضي به اين رژيم را وتو مي‌كردند.
وي با اشاره به ابتكار كشورهاي عربي در خصوص قضيه فلسطين با پايتختي بيت‌المقدس و بازگشت آوارگان فلسطيني پرسيد: طرح آنها كجاست؟ و گفت: برگزاري برخي همايش‌ها تحت عنوان خاورميانه دموكراتيك، بزرگ،نقشه راه و ... همه بازي‌هايي بود كه حكومت‌ها و موج اخير ملت‌هاي منطقه طومار اين بازي را در هم پيچيد و رژيم صهيونيستي در يك وضعيت احتضار در منطقه است. مردم در مصر و اردن عنوان مي‌كنند كه بايد در قرارداد كمپ ديويد و سازش با رژيم صهيونيستي تجديدنظر صورت گيرد و اين قرارداد منتفي شود.
* خاورميانه جديدي در حال تولد است
وزير امور خارجه سابق كشورمان با طرح اين سؤال كه آيا دولت‌هاي بعدي مي‌توانند مقاومت كنند؟ اظهار داشت: خاورميانه جديدي در حال تولد است ولي اين خاورميانه را اراده ملي ملت‌هاي منطقه براساس اعتقاداتشان كه مبتني بر اسلام، استقلال و نفي دخالت‌هاي خارجي و تحول اساسي در مناسبات غرب و خاورميانه است، خواهند ساخت.
وي در ارزيابي از تحركات بعدي آمريكا و رژيم صهيونيستي نسبت به تحولات منطقه گفت: بخشي از اقداماتي كه آمريكا در منطقه انجام مي‌دهد و از روزهاي اول آغاز كرد همانند اقداماتي است كه در ايران انجام داد.
متكي با بيان اينكه آمريكايي‌ها در گام نخست در مديريت بحران در ايران و مصر موفق نبودند، اين گام نخست را نگهداشتن عنصر اصلي و كليدي حكمراني در اين دو كشور عنوان كرد و افزود: وقتي بتوانند اين كار را انجام دهند، نسخه دوم آنها مهار و كنترل بحران با هدف حفظ ساختار و ماهيت حكومت‌هاي منطقه است.
وزير امور خارجه سابق كشورمان اضافه كرد: آمريكا در اين راستا تلاش مي‌كند اما ورود مردم به مطالبات قبلي از جمله تغيير قانون اساسي و تغيير ساختارهاي نظام، توطئه آمريكا را براي سوار شدن بر اين موج و تحميل خواسته‌هايش كمرنگ خواهد كرد. آمريكا ناگزير خواهد بود كه شكل‌گيري جديد حكومت‌ها را بپذيرد و در اين حكومت‌هاي جديد امير انتظامي را بگنجاند و به شكلي در درازمدت آب از جوي رفته را به جوي در جهت منافعش برگرداند.
متكي با بيان اينكه آمريكا و غرب نمي‌توانند با اين تحولات سازش داشته باشند، يادآور شد: ولي وقتي ناگزير هستند، سعي مي‌كنند در حد مقدور در طراحي‌ها و ساختارها دخالت داشته باشند.
* شخصيتهايي كه نقطه اصلي ذهنشان تعامل و تسليم در برابر غرب است
وي با اشاره به طرح گزينه‌هايي چون البرادعي و عمرو موسي براي تصدي رياست جمهوري در مصر اظهار داشت: اين افراد شخصيتهايي هستند كه نقطه اصلي ذهنشان، تعامل و كنار آمدن و تسليم در برابر غرب است.
به گزارش فارس، وزير امور خارجه سابق كشورمان همچنين با بيان اينكه در همه انقلاب‌ها تفاوت‌هاي اجتماعي وجود دارد، يادآور شد: اما چارچوب خواسته‌ها مشخص است. در ليبي، مصر و اردن، يك شعار واحد مي‌شنويد و آن اينكه مي‌خواهند ساختار را به هم بزنند و در كنار آن شاهد پديده‌اي هستيد كه آرام آرام رنگ و بو و شعارهاي اسلامي در اين نهضت‌ها ايجاد مي‌شود.
وي نقطه ديگر اشتراكات اين تحولات را تاثيرگذاري متقابل آنها بر يكديگر دانست.
* اگر در سازوكارهاي حكمراني طراحي جديد نكنند با اين حركات مواجه مي‌شوند
متكي در پاسخ به اين سؤال كه آيا تحركات منطقه به حوزه قفقاز نيز سرايت خواهد كرد؟ با بيان اينكه قفقاز بافت اجتماعي خاص و موضوعات خاص خودش را دارد، اظهار داشت: قطعاً و مسلماً آنچه در خاورميانه عربي و شمال آفريقا اين روزها مي‌گذرد نه تنها بر همه حكومت‌هاي منطقه چه آنهايي كه با خيزش مردمي مواجه شدند و چه آنهايي كه نشدند، تأثير مستقيم مي‌گذارد.
به گفته وزير خارجه سابق ساير كشورها در حوزه عربي، اگر تحولات در نحوه حكمراني و مناسبات و مطالبات مردم ايجاد نكنند، دچار مشكلاتي خواهند شد.
وي درس بزرگ‌تر اين تحولات را در كشورهاي جهان سوم دانست و گفت: غرب، آمريكا و قدرت‌هاي سلطه‌گر نمونه‌هايي از اين حكومت‌ها را در آفريقا، آمريكاي لاتين و آسيا داشته‌اند كه از آن جمله مي‌توان به ديكتاتورهايي كه بر شيلي، هائيتي، آفريقاي جنوبي و ... حاكم بودند، اشاره كرد. در نحوه حكمراني نوع كشورها در جهان سوم به طور عام و كشورهاي اين منطقه به طور خاص، تغيير و اثرگذاري در همه جاها تاثير غير مستقيم خود را خواهد داشت.
به باور وزير خارجه سابق كشورمان كشورهاي آسياي مركزي و قفقاز و كشورهاي آسيايي غير عرب اگر در سازوكارهاي حكمراني طراحي‌هاي جديد ندهند، مواجه با اين حركات خواهند بود. اراده ملي و مردم در يك كشور و قدرت مردم Peoples Power زماني مبتني بر اعتقاد و باور مشترك مي‌شود، يك هفته به طول نمي‌انجامد كه يك رژيم متزلزل و سرنگون مي‌شود.
وي گفت: فردا محتمل است بيش از يك و نيم ميليون جمعيت فلسطين در مرزهاي 1948 به پا خيزند و مطالباتشان را بيان كنند. آن زمان رژيم صهيونيستي مي‌خواهد با اينها چه كار كند؟ اگر بحرين نتواند با مردمش تعامل داشته باشد، آيا مي‌تواند از چند هزار نفري كه از كشورهاي ديگر به آنها تابعيت داده بخواهد كه بجنگند؟
به باور متكي پيامد اين رخداد مهم در خاورميانه در همه جا خواهد بود و اين خيلي استثنا ندارد.
وزير خارجه سابق كشورمان در خصوص عربستان نيز گفت: تعامل وزير كشور عربستان مبني بر اينكه اعتراض ممنوع است، پاسخگو نخواهد بود.
اخبار ویژه
طی اطلاعیهای اعلام شد؛
رهبر انقلاب در دیدار خانوادههای شهدای خدمت ؛
نظرات بینندگان
ارسال نظرات
ناشناس
۲۱:۴۹ - ۱۷ اسفند ۱۳۸۹
نکات کلیدی را مطرح کرده اند
حیف که وزیر نیستند
پاسخ حیف که وزیر نیستند
جدیدترین اخبار پربازدید ها
