۷۵ دقیقه عروسی بختیاری تماشا کردم

به گزارش598، به نقل از خبرگزاری فارس، نمایش افتتاحیه و نقد و بررسی فیلم مستند بلند «عروس بختیاری» ساخته هوشنگ صالحی‌پور، با حضور کارگردان، «شاپور عظیمی» منتقد، «علی علایی» کارشناس- مجری، «ساناز همایونفر» بازیگر و جمعی از علاقه‌مندان سینمای مستند، در سالن سینما حقیقت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار شد.

هوشنگ صالحی پور در ابتدای این جلسه، پیرامون چرایی ساخت فیلم براساس سنت‌های ایل بختیاری گفت: توجه به آیین و سنت‌های بومی برای من اهمیت زیادی دارد و وقتی دیدم این رسوم کهن، امروزه با تغییرات زیادی مواجه شده و شناخت جوانان از سنت‌های قدیمی بسیار کمتر از گذشته شده است، تصمیم گرفتم تا مستند «عروس بختیاری» را به عنوان نمونه‌ای از آداب و رسومی که امروزه تغییرات زیادی داشته است، بسازم.

ساناز همایونفر بازیگر این فیلم مستند نیز درخصوص چگونگی همکاری با گروه تولید «عروس بختیاری» بیان کرد: چهار سال است در عرصه بازیگری فعالیت می‌کنم که حاصل آن بازی در چند فیلم مستند و داستانی و سینمایی است که متاسفانه هنوز به نمایش عمومی در نیامده‌اند.

وی ادامه داد: من از طرف مادری، بختیاری هستم و با این فرهنگ آشنایی دارم، آقای صالحی‌پور هم از طریق آثاری که کار کرده بودم، با من آشنایی داشتند و احساس می‌کردند از نظر چهره به زنان آن منطقه نزدیکی دارم، به همین دلیل پیشنهاد حضور در این فیلم مستند مطرح شد و همکاری در این پروژه را آغاز کردم.

شاپور عظیمی منتقد سینما هم درخصوص این فیلم اظهار داشت: هنگام تماشای فیلم سعی کردم دلبستگی‌های خود را نسبت به قوم بختیاری کنار بگذارم و به اثر منتقدانه نگاه کنم. نکته‌ای که از همان ابتدا به نظرم رسید این بود که اصولا لزوم حضور بازیگر در این فیلم چیست؟ چرا باید مواردی را در اثر طرح کنیم و در انتها بی‌سرانجام رها شود؟

کارگردان مستند «عروس بختیاری» در پاسخ به این سوال گفت: این تمهیدی بود برای ایجاد جذابیت و کشش ادامه تماشای اثر تا پایان فیلم. نمی خواستم از الگوهای رایج در روایت این مستند استفاده کنم و یک نفر از ابتدا تا انتها روی اثر صحبت کند. حضور بازیگر به عنوان فردی که از خارج برای یافتن داشته‌های فرهنگی خود به کشور بازگشته، به نظرم متفاوت از دیگر آثار مستند با چنین موضوعی است.

عظیمی در ادامه به دیالوگ‌های نوشته شده برای راوی اثر اشاره کرد و گفت: به نظر من دیالوگ‌ها خیلی رمانتیک است و در بافت اثر جا نمی‌افتد. شاید به دلیل همین زیاد بودن میزان درجه رمانتیسیزم گفته‌هاست که نظر تماشاچی را کاملا جذب می‌کند و متوجه آن می‌شود.

این منتقد همچنین به تغییر صدای شخصیت‌ها در فیلم اشاره کرد و افزود: در حالی که ما به عنوان مخاطب با گارد باز به تماشا می‌نشینیم و می‌خواهیم که فیلم خود را به ما عرضه کند، اما عملاً چیزی ارائه می دهد که تا انتها ثابت نمی‌ماند، یعنی قوانینی وضع می‌کند که خودش به آن ها پایبند نیست.

وی همچنین به زمان اثر نیز اشاره کرد و اظهار داشت: به نظر من زمان فیلم می‌توانست از این کوتاهتر باشد. با توجه به شناختی که از رسوم بختیاری دارم، فکر کردم قرار است 75 دقیقه عروسی بختیاری تماشا کنم که به نظرم زیاد آمد و پس از دیدن فیلم هم دقیقاً به همین نتیجه رسیدم.

صالحی پور در پاسخ به موارد مطرح شده گفت: ابتدا قصد داشتیم مستندی 90 دقیقه‌ای بسازیم اما پس از مشورت با دوستان کارشناس به این نتیجه رسیدیم که زمان را کوتاه‌تر کنیم. افرادی هم که تا به امروز فیلم را دیدند، کمتر به بلند بودن زمان آن اشاره کردند. تصویربرداری کار 6 ماه طول کشید، طی این مدت 5 ساعت راش با حدود 1400 پلان گرفته شد.

وی ادامه داد: تدوین کار هم 2 ماه طول کشید و ما سعی کردیم هر صحنه بیشتر از 10 ثانیه طول نکشد و فیلم ریتم خوبی داشته باشد تا مخاطب خسته نشود.

شاپور عظیمی در ادامه ضمن تعریف از توجه خوب کارگردان به راکوردها، گفت: قاعده و شکل حضور میهمانان عروسی در فیلم به گونه ای است که این احساس به وجود می آید آنها از شهر به ده آمده‌اند؛ اما ای کاش این هجوم فرهنگ شهرنشینی در روستا به درون مایه فیلم انتقال پیدا می‌کرد، شاید در این صورت فیلم بهتر از این هم می شد.

وی همچنین به موسیقی استفاده شده در فیلم اشاره کرد و گفت: کارگردان استفاده خلاقانه‌ای از موسیقی بختیاری نکرده است و سنتور استفاده شده ابتدای کار، روی من تاثیر منفی گذاشت. اما از حق هم نباید گذشت که بخش اعظمی از درخشش موسیقی بختیاری در عزاداری نمود پیدا می کند و ملودی های موسیقی شاد بختیاری عموماً یکنواخت و تکراری هستند. اما به هرحال جا داشت تا به موسیقی مرحوم علاءالدین هم اشاره می شد.

به گزارش روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، وی در انتها گفت: فیلم طنین و آوای داستانی دارد و با وجود اینکه من شخصا مفهوم سینمای مستند- داستانی را متوجه نمی شوم چون دنیاهایی کاملا متفاوت از یکدیگر دارند؛ اما از درون این فیلم، علاقه کارگردان به سینمای داستانی مشخص می شود.

این جلسه با پرسش و پاسخ کارگردان و حاضران به کار خود خاتمه داد. در پایان این نشست لوح تقدیر و هدایایی از طرف مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به کارگردان، بازیگر و منتقدان حاضر در جلسه اهدا شد.