گروه سياسي- علی نادری: انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی را شاید از حیث شگفتیسازی بتوان با انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری در ایران مقایسه کرد. شگفتیسازی در میزان مشارکت، شور و نشاط انتخاباتی و منتخبینی که از این آوردگاه به مجلس راه یافتند، همه و همه شباهتهایی است که این انتخابات را شبیهترین انتخابات به نهمین انتخابات ریاست جمهوری و یکی از شگفتیسازترین انتخابات مجلس پس از پیروزی انقلاب اسلامی کرده است.
در شرایطی که کشورهای غربی با گوشه چشمی به فتنه 88، در آستانه انتخابات مجلس نهم تمام توان داخلی و خارجی خود را برای کاهش مشارکت عمومی و عملیسازی پروژه تحریم انتخابات بسیج کرده بودند، کنار کشیدن جریان داخلی حامی فتنه از این انتخابات نیز تاثیری عملی بر مشارکت مردم در مجلس نداشت و آمار مشارکت در این دوره از دوره قبلی مجلس نیز پیشی گرفت.
از سوی دیگر نتایج انتخابات مجلس نهم و نگاهی به جدول راه یافتگان و بازماندگان از این مجلس و میزان رای برخی راهیافتگان نسبت به دوره قبل، نیز پیامهای و معانی بسیار مهمی را برای اهالی سیاست داشته و تحلیلهای حائز اهمیتی را ارائه خواهد کرد.
رجانیوز تلاش میکند تا در سلسله گزارشهایی با واکاوی معانی رأی مردم در انتخابات مجلس نهم، به موضوعاتی چون وزن سیاسی برخی اشخاص و جریانها در جریانسازی سیاسی، نگاه مردم به کارآمدی مجلس هشتم و... بپردازد.
2. ظرفیت سیاسی واقعی قالیباف و یارانش که بهانهای برای حضور یک نماینده از آنها در جبهه متحد بود، چقدر است؟
"استدلال
مؤسسین جبهه متحد (برای حضور آقاي قالیباف در این جبهه) این بود که تهران
شرایط خاصی دارد و پیروزی در تهران هم مهم است. با این شرایط خاص، حزب
عدالت و پیشرفت که آقای طلايی (از نزدیکان قالیباف) و دوستان در تهران
دارند، اینها یک سازماندهی را در تهران راهاندازی کردند. (دوستان جبهه
متحد) گفتند این سازماندهی میتواند در تهران به ما کمک کند. این یک حزب
است، شبکه سازماندهی در محلات درست کرده است. یک حزب است که چهار تا پنج
سال است که مجوز گرفته و کار میکند. در تهران کار کرده و در محلات تهران
نمایندگی دارد. اینها (دوستان جبهه متحد) هم که میدانستند گفتند این ارزش
است و میتوان از آن استفاده کرد.
نکته دوم هم اینکه آقای قالیباف به عنوان یک اصولگرا، یک آبرویی از نظر
کارکردی در تهران دارد که آبرویش به درد ما میخورد. و بعد هم (دوستان جبهه
متحد) گفتند که این حزب ایشان اگر در سراسر کشور امکانی داشت به درد
مجموعه میخورد. استدلالشان این بود از باب ظرفیتی که پیرامون آقای
قالیباف هست ایشان یک نماینده در شورای مرکزی داشته باشند."
جملات بالا بخشی از سخنان آقاي زاکانی رئیس ستاد انتخاباتی جبهه متحد اصولگرایان در دانشگاه شاهد و در همایش "مشارکت حداکثری در انتخاب اصلح" است که در آن به تشریح استدلالهای جبهه متحد اصولگرایان برای در نظر گرفتن یک سهميه در این جبهه برای قالیباف پرداخت.
آنچه مبنای در نظر گرفتن یک کرسی برای قالیباف در میان شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایان شد، ادعایی بود که بر مبنای آن، شبکه سیاسی و اجتماعی شهردار تهران در محلات پایتخت را ظرفیت بزرگي برای اصولگرایان و رای آوری آنها در این انتخابات عنوان میکرد.
اطمینان به ظرفیت قابل توجه قالیباف و یارانش در کلانشهر تهران آنقدر جدی بود که موجب میشد، جبهه متحد اصولگرایان، در قبال انتقادهایی به مواضع قاليباف و رسانههايش در دوره فتنه وجود داشت، اغماض كند و حتي به توجیه عملکرد وی بپردازند. این روند توجیهی کار را به جایی رساند که برخی با اعتماد به نفس تمام، سخن از یک "زونکن مواضع ضد فتنه شهردار تهران" در ایام فتنه به میان آورند.
اما ظرفیت واقعی سیاسی، تشکیلاتی شهردار تهران و ستادهای انتخاباتی وی در پایتخت که از سال 84 همچنان پابرجا مانده بود و در ایام شهرداری وی بر شهر تهران در قالب شورایاریهای محلات و خانه شهریاران جوان، به حیات خود ادامه میداد، آنقدر بزرگ، ارزشمند و کارگشا بود که به بهاي آن، از مسائل اصلي صرفنظر شود؟
نگاهی به میزان آراي گزينههاي مورد نظر آقاي قالیباف در شهرهای تهران و اصفهان، پاسخ عيني به این سوال میدهد. محمد نبی رودکی و علی اصغر خانی، دو كانديدايي بودند كه بهعنوان گزينههاي مورد نظر شهردار تهران به فهرست انتخاباتی جبهه متحد اصولگرایان در تهران راه یافتند.
در معرفینامهای که سایت محمد نبی رودکی از وی منتشر کرده است، میخوانیم: "محمدنبی رودکی پس از پایان دور هفتم مجلس، به عنوان مشاور عالی شهردار تهران به میهن اسلامی خدمت کرد. با توجه به درخواست ها و فشارهای مکرر برای حضور در انتخابات مجلس، وی در سال جاری برای مجلس نهم در تهران ثبت نام کرد و در لیست جبهه متحد اصولگرایان قرار گرفت."
علی اصغر خانی نیز گزينه دیگر شهردار تهران بود که در این لیست قرار گرفت و پيش از كانديداتوري، شهرداری منطقه 11 تهران بود.
اما در شرایطی که انتظار میرفت شبکهي قاليباف كه برخي از اصولگرايان از آن بهعنوان يك ظرفيت غيرقابل چشمپوشي ياد ميكردند، حداقل در مورد گزينههاي مورد نظر شهردار تهران بتواند منجر به يك رأي قابل توجه شود، نتیجه انتخابات مجلس نهم حقیقت دیگری را آشکار کرد. رودکی و خانی نه تنها در دور اول انتخابات به مجلس راه نیافتند، بلکه به ترتیب با کسب 220 هزار و 472 رأی و 179 هزار و 147رأی در جایگاه چهل و سوم و چهل و نهم تهران قرار گرفتند تا تدارکهاي ويژه مانند دعوت از هیاتهای مذهبی با برنامهريزي شوراياريها نیز نتواند در کنار شبکه شش ساله محلات شهردار تهران برای این چهرهها رأیساز باشد.
همچنين مرتضی طلایی نيز یار جدانشدنی باقر قالیباف که از دوران ریاست وی بر نیروی انتظامی همواره قالیباف را همراهی ميکرد، بهرغم برخي از پيشبينيها مبني بر احتمال كسب رأي اول در اصفهان نتوانست در زادگاه خود توفیقی برای حضور در مجلس پیدا کند.
مرتضی طلایی که پس از فرماندهي نیروی انتظامی تهران بزرگ و سپس نمایندگی مردم تهران در شورای شهر، به اصفهان بازگشت، تا با بهکار گرفتن "ساکت" مدیرعامل سابق تیم محبوب سپاهان در شهر اصفهان به عنوان مسئول ستاد انتخاباتیاش و به مدد تبلیغات پر حجم خیابانی و همراهیاش با شهردار تهران، رأی اول در شهر اصفهان را از آن خود کند، نه تنها این جایگاه را در اصفهان کسب نکرد بلکه از راهیابی به مجلس در دور اول انتخابات نیز باز ماند تا با حمید رضا فولادگر در دور دوم انتخابات شهر اصفهان رقابت کند.
عدم موفقيت قطعي فهرست جبهه متحد اصولگرایان در تهران در شرایطی که اعضای شاخص آن از جمله محمد رضا باهنر و غلامرضا مصباحی مقدم از راهیابی حداقل 25 نامزد این فهرست به مجلس خبر میدادند نیز میتواند معیار قابل اعتنایی برای ارزیابی وزن و کارآیی "تشکیلات محلهمحور" آقاي قالیباف در شهر تهران باشد.
نتایج مرحله اول انتخابات مجلس نهم مشخص کرد، بر خلاف آنچه كه برخی سیاسیون حامی شهردار تهران مدعی هستند، وزن سیاسی جریانی که حول او در طول شش سال گذشته شکل گرفته است، چندان قابل اعتنا نیست و قطعا لازم است برای رسیدن به افقهای آیندهای که این تشکیلات برای رسیدن به آن راهاندازی شده است، تدبير جديدي انديشيده شود، بهطوري كه حتی افتتاح انبوه پروژههای عمرانی و خدماتی در شهر تهران و پوشش سنگین رسانهای آن در رسانههای پر تعداد وابسته و يا نزديك به شهرداری تهران و صداوسيما هم نتوانسته است به کمک این تشکیلات محله محور مورد ادعا بیاید.
اين در حالي است كه حتی اگر فرض بر اين بود كه تشکیلات قالیباف این توان و قدرت را داشت که بر خلاف شرایط کنونی، مجموعهای قابل اعتنا از آرا را به سبد جبهه متحد اصولگرایان سرازیر کند، باز هم ارزش کوتاه آمدن و تنازل از اصول را نداشت.