زدودن ابتذال از سیمای هنر مهمترین دستاورد انقلاب در ادب و هنر است

جناب آقای معلمی شما به عنوان مدیری که سال‌ها چه در شهر قم و چه در عرصه ملی در حوزه فرهنگ و هنر مسئولیت به عهده داشته‌اید و با هنرمندان در ارتباط بوده‌اید، تأثیرات انقلاب بر هنر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

بر هیچکس پوشیده نیست که انقلاب اسلامی هنر را ارتقا و تعالی بخشید. هنر در دوران طاغوت ستمشاهی، هنری ظاهرگرا و ابزاری تفننی بود اما با پیروزی انقلاب اسلامی هنر نجیب، عمیق و مفهومی رشد پیدا کرد. هنر در دوران انقلاب اسلامی از یک کالای لوکس و تجملاتی صرف عبور کرد و برای انتقال اندیشه و خلاقیت‌های ذاتی هنرمندان فرصتی تازه ایجاد شد. نمونه‌اش شعر آئینی است که پس از انقلاب رونق و زایشی چشمگیر داشت. عیان است که مبدا ظهور و بروز شعر مذهبی در کشور شهر مقدس قم بوده‌است و در این روزها در دوران اوج خود به سر می‌برد.

چه دستاوردهایی در زمینه هنر پس از انقلاب ایجاد شده‌است؟

دستاوردهای هنر در دوران انقلاب اسلامی بسیار گسترده و متنوع است. شاید مهمترین موردی که بتوان روی آن دست گذاشت زدودن ابتذال از سیمای هنر و حرکت به سوی هنری انسانی، اخلاقی و مردمی می‌باشد. در حوزه‌های مختلف هنری اعم از سینما موسیقی هنر های ادبی هنرهای تجسمی و... سیر صعودی و کمال‌گرایی مشهود است.

انقلاب اسلامی چه دیدگاهی به هنر دارد؟

انقلاب اسلامی کارکرد تازه‌ای به هنر بخشید و جایگاه هنرمند را ارتقا داد. نگاهی که در هنر پس از انقلاب به وجود آمد توجه به ذات هنر و هنرمند فارغ از جنبه‌های مالی، جنسیتی، شهوانی و... بود. اینجاست که هنری که در خدمت آموزه‌های اخلاقی، انسانی و دینی قرار می‌گیرد هنر مقدس می‌شود و از ذهن هنرمند متعهد سرچشمه می‌گیرد. این نوع نگاه موجب تولید بیشتر و رشد روز افزون آثار هنری شده‌است.

فعالیت‌های هنری ارزشی و انقلابی پیش از انقلاب و در دوران مبارزات چه تاثیراتی بر مردم داشت؟

هنرمندان و اهالی فرهنگ از نخستین کسانی بودند که وارد صنحه مبارزه با رژیم ستمشاهی شدند و امروزه بخش مهمی از خاطرات ما از مبارزات انقلاب، به آثاری گره خورده که در ایام پیروزی انقلاب اسلامی توسط هنرمندان متعهد، دغدغه‌مند و انقلابی به تولید شده‌است. هنوز موسیقی و اشعار انقلابی در خاطرات ما طنین‌افکن است. همچنان فیلم‌هایی که در سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی تولید شده، زیباترین و جذاب‌ترین تولیدات انقلابی هستند و اگر به تک‌تک رشته های هنری رجوع کنید از این دست تولیدات بسیار چشمگیر است.

چگونه می‌شود هنر را در خدمت انقلاب اسلامی گرفت؟

این چیزی نیست که به صورت سازمانی و ارگانی بتوان به آن دست یافت. اگر هنرمند متعهد و کاربلد تربیت شود به خودی خود می‌توانیم شاهد تولید آثار هنری متناسب با مبانی و مفاهیم انقلاب اسلامی هم باشیم.

به نظر شما امروزه با چه روش‌هایی می‌توان انقلاب را به جوانان و نوجوانان معرفی کرد؟

راه‌های انتقال پیام و آرمان‌های انقلاب اسلامی به نوجوانان و جوانان زیاد است اما اگر این پیام با زبان هنر و در قالب آثار هنری منتقل شود قطعاً اثرگذاری و ماندگاری بیشتری خواهد داشت و موجب تداوم و رشد این شجره طیبه خواهد شد.

تاثیر انقلاب را در هنر قم چطور ارزیابی می‌کنید؟

قم را در کشور و در عرصه بین‌المللی با انقلاب می‌شناسند. اما متاسفنه هنر قم که پس از انقلاب رشد و درخشش خوبی داشته آنقدرها مورد توجه قرار نگرفته‌است. تاثیرات این رشد را امروزه در جشنواره‌های مختلف هنری و با درخشش هنرمندان قمی می‌بینیم. نمونه‌اش ادبیات قم است که در تمام عرصه‌ها از طنز و شعر آئینی تا ادبیات کودک و نوجوان رشد داشته و وزنه‌ی قابل اعتنایی در کشور به حساب می‌آید. با این حال متاسفانه شهر قم از نظر زیرساخت‌های هنری بسیار ضعیف است و جوابگوی فعالیت‎هنرمندان این شهر نیست.

در دیگر هنرها چطور،‌ پس از انقلاب شاهد تغییری بودیم؟

بله،در عرصه تئاتر دینی اگر چه با توجه به بافت مذهبی استان نمایش‌های مذهبی از دیرباز در قم مورد توجه بوده اما در حال حاضر بسیاری از نمایش‌های مذهبی از قم نشات می‌گیرد. و گروه‌های تئاتر مذهبی قم در بسیاری از شهرهای به اجراء می‌پردازند. در تئاتر کودک و نوجوان هم چنین است و به دلیل کثرت گروه‌های نمایش کودک و نوجوان در قم، نمایشنامه‌نویسی و اجرای نمایش‌های خاص کودک و نوجوان در قم رواج گسترده‌ای داشته‌است.

در عرصه گرافیک و تصویرسازی با توجه به وجود صنعت چاپ گسترده که پس از انقلاب در قم به آن توجه شد و همچنی مجلات و نشریات زیادی که که هم‌اکنون منتشر می‌شود، هنر گرافیک در قم از رونق و کیفیت بسیار مطلوبی برخوردار است. هنرمندان شاخص ملی در این عرصه در قم رشد کرده‌اند که از مفاخر این هنر در کشور هستند.

بواسطه رشد و حضور بزرگان خوشنویسی معاصر در قم همچون استاد موحد و استاد احمد عبدالرضایی می‌توانیم مدعی درخشش هنر خوشنویسی معاصر در قم باشیم. بسیاری از کتیبه‌های حرم‌ها و ضریح مطهر ائمه معصومین، کتابت قران و ادعیه و... نتیجه ذوق و قریحه ایشان است.

در عرصه داستان دینی در این سال‌ها به دلیل وجود انتشارات‌های مختلف در قم و شروع حرکت‌های داستانی در مراکزی همچون حوزه هنری قم، دفتر تبلیغات اسلامی، مدرسه اسلامی هنر و... شاهد ظهور نسل جدیدی از نویسندگان دینی هستیم.

وجود شبکه‌های متعدد بین‌المللی در قم که محصول انقلاب هستند موجب رواج تولیدات تلویزیونی و رسانه‌ای در قم شده است؛ شبکه‌هایی که در موضوعات مختلف به برنامه‌سازی مشغول هستند و بیشتر به صورت ماهواره‌ای و اینترنتی به نمایش در می‌آیند.

در حوزه ادبیات کودک و نوجوان پس از پیروزی انقلاب اسلامی برخی از طلاب دغدغه‌مند به تولید و انتشار مجلات و کتاب‌های شعر و داستان برای کودکان و نوجوان پرداختند تا به وسیله آن بتوانند معارف و اندیشه‌های تشیع و انقلاب اسلامی را رواج دهند.‌امروزه هسته مهمی از ادبیات کودک و نوجوان در قم شکل گرفته و بی‌شک یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین مراکز در کشور و حتی در عرصه بین‌الملل است.