جزئیات برخی از توافق‌های اقتصادی ایران و قطر + اینفوگرافیک

به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، بهترین و موثرترین کار برای خنثی سازی تحریم‌های ظالمانه گسترش روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای دیگر است. بحث همسایگان امروزه در سیاست خارجی کشورها به قدری مهم شده که ادبیاتی را با عنوان سیاست همسایگی شکل داده است. شاید همه کشورها سیاست همسایگی منسجمی نداشته باشند اما دارای سیاست همسایگی هستند. از طرفی همسایگی در روابط بین کشورها مثل روابط انسان‌ها نیست که قابل تغییر باشد. برای کشورها چنین امکانی وجود ندارد و کشورها ناگزیر باید با هم کار کنند. همین گریزناپذیری امر سیاست همسایگی را مطرح می‌کند. این مهم پس از استقرار دولت سیزدهم به یکی از استراتژی‌های ثابت وزارت امور خارجه تبدیل شد و اقدامات خوبی در این خصوص شکل گرفت. امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه در چند ماه اخیر با سفرهای منطقه ای خود توانسته است خلأ ای که در این زمینه به وجود آمده بود را پر کند.

اهمیت توسعه روابط سیاسی با کشورهای همسایه

مقام معظم رهبری نیز به توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای همسایه هموراه تاکید داشتند که سفر ریاست جمهوری به روسیه، ترکمنستان، تاجیکستان و اخیرا به قطر نیز در همین راستا صورت گرفت.

...و خب تجارت خارجی خیلی مهم است، به طور ویژه با همسایگان. ما چهارده پانزده همسایه داریم که یک جمعیّت عظیمی را تشکیل میدهند، بازار وسیعی را به وجود می‌آورند لکن به اینها منحصر نباید بود و [ارتباط با] دیگرِ کشورها هم همین جور است؛ حدود دویست و خرده‌ای کشور در دنیا هست؛ ما بنا نداریم با تعداد خیلی معدودی، با یکی دو کشور ارتباط داشته باشیم، با بعضی‌ها هم امکانش شاید نیست امّا با اکثر اینها امکان ارتباطات خوب و روان وجود دارد؛ تلاش لازم است. (بیانات در نخستین دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت سیزدهم ۱۴۰۰/۰۶/۰۶)

رئیس جمهور نیز همواره تاکید داشتند که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر توسعه روابط همسایگی استوار است و معتقدیم ظرفیت‌های بسیاری در کشورهای همسایه وجود دارد که این ظرفیت‌ها باید احیا شود.

در همین خصوص سفر اخیر سید ابراهیم رئیسی به قطر نیز از اهیمت های خاصی برخوردار بود. یک دیپلمات پیشین کشورمان تاکید کرد: در صورت داشتن یک راهبرد برای توسعه روابط با حوزه خلیج فارس و به ویژه سه کشور قطر، امارات و عمان در مرحله اول و سه کشور دیگر در مرحله بعدی می‌توان با اعتماد سازی و پیگیری‌های مستمر تحولی را در روابط به وجود آورد.

اهمیت سفر رئیس‌جمهور به قطر

عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلیتیک دانشگاه و دیپلمات پیشین کشورمان در یادداشتی با اشاره به اهمیت سفر رئیس جمهور به قطر نوشت: در شش ماه گذشته که دولت جدید ایران قدرت اجرایی را در اختیار گرفته تلاش هایی به عمل آمده که رابطه جمهوری اسلامی با همسایگان را گسترش دهد. در همین راستا در این مدت آقای رییسی چندین سفر به کشورهای همسایه و حوزه پیرامونی ایران داشته که می‌توان گفت این سفرها بیشتر به سرزمین های شمالی مرزهای جمهوری اسلامی بوده است. در این میان سفر به روسیه، ترکمنستان و تاجیکستان قابل ذکر است که سفر به روسیه نیز توسط مقامات ایرانی مثبت و موفقیت آمیز ارزیابی گردید هر چند که در این میان گفتگو های رییس جمهور در عشق آباد و دوشنبه ملموس تر بوده است. زیرا روابط با این دو کشور در سالهای اخیر به ترتیب به خاطر بعضی مسائل اقتصادی و سیاسی با نوعی سکون و رکود مواجه شده بود که این سفر ها کمک نمود مشکل اختلافات مالی مربوط به صادرات گاز ترکمنستان گاز و انتقال آن به کشور حل و فصل گردد و بی اعتمادی هایی که بین ایران و تاجیکستان به وجود آمده بود نیز تا حد قابل توجهی کاهش یابد.

به طوری که بعد از چندین سال وقفه، هنرمندان تاجیک چندین برنامه هنری را در تهران به نمایش گذاشتند و فعالیت های اقتصادی و رفت و آمد مقامات نیز سرعت گرفته است.

سفر آقای رییسی به قطر اولین سفر خارجی رییس جمهور به یک کشور حوزه شورای همکاری خلیج فارس است که با استقبال خوبی نیز همراه بوده است.از زمان محاصره قطر از سوی بعضی دوستان خود در شورای همکاری خلیج فارس روابط ایران با این کشور رو به توسعه گذاشت و نوعی اعتماد متقابل بین دو کشور برقرار گردید. در این مدت رهبری قطر علاوه بر اقدام به توسعه روابط دو جانبه نقش قابل توجهی نیز به عنوان میانجی میان ایران و غرب و به ویژه آمریکا و کاهش تنش ها داشته است.نقشی که قبلا فقط عمانی ها برای سالها به عهده داشتند ولی اخیر علاوه بر عمان قطر نیز تلاش می‌کند که نقشی سازنده داشته باشد.با توجه به یکدست شدن قوا در ایران به نظر می‌رسد که کشورهای جنوبی حوزه خلیج فارس علاقه‌مندی بیشتری را برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران از خود نشان دهند.

به ویژه آنکه چشم انداز امیدوار کننده مذاکرات وین انگیزه بیشتری را به این کشورها خواهد داد که بدون نگرانی بر توسعه رابطه خود با ایران اقدام نمایند.

جزئیات توافق‌های اقتصادی ایران و قطر

«علیرضا پیمان پاک» که رئیس جمهوری و وزیر صنعت را در سفر به قطر همراهی می‌کند، با اشاره به دیدارهای برگزار شده با مقامات دولتی این کشور، اظهار داشت: در دیدار با وزیر صنعت و تجارت قطر در خصوص ایجاد مرکز تجاری ایران در این کشور به منظور مدیریت و پیگیری مسائل و مشکلات تجار و برنامه‌ریزی برای ارتباط صحیح تاجران برتر دو کشور گفت و گو و مقرر شد مرکز تجاری با همکاری طرف قطری ایجاد شود.

وی افزود: در این دیدارها همچنین با بررسی مسائل مربوط به پهلوگیری کشتی‌های ایرانی مقرر شد با توجه به تفاهم نامه میان وزیر راه و شهرسازی ایران با وزیر همتای خود در قطر، تسهیل سازی در این زمینه صورت گیرد.

رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به نقش ویژه ایران در ترانزیت، خاطرنشان کرد: ظرفیت ایران به عنوان پل ارتباطی میان کشورهای حاشیه خزر و روسیه با قطر، هند و کشورهای آفریقایی به منظور صادرات مجدد و ترانشیپ مورد استقبال طرف قطری قرار گرفت و وزات صمت مسئولیت پیگیری و انجام آن را عهده دار شد.

وی افزود: مسائل بانکی، مالی و پولی و همچنین ضمانت‌ها و فعال سازی صندوق ضمانت صادرات در قطر نیز مورد بحث و بررسی جدی قرار گرفت.

پیمان پاک تصریح کرد: مشارکت قطر در توسعه ظرفیت برخی صنایع مانند تجهیزات پزشکی، صنایع غذایی و دارویی در ایران بررسی و مورد استقبال قرار گرفت.

وی تاکید کرد: در خصوص صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران به کشورهای مختلف مانند عراق، جنوب‌شرق آسیا و آفریقا بحث و گفتگو شد و طرف قطری به منظور همکاری در این زمینه ابراز علاقمندی کرد.

پیمان پاک با اشاره به نزدیک شدن جام جهانی فوتبال که در کشور قطر برگزار می‌شود، گفت: یکی از موضوعات مهم که در این دیدارها مورد مذاکره قرار گرفت، راه‌اندازی کارگو (حمل بار) و حمل هوایی بار به قطر بود و مقرر شد طی هفته‌های آتی با توافقات صورت گرفته اولین پرواز کارگو آغاز شود.

وی افزود: مسائل مرتبط با گردشگری نیز بررسی شد تا از ظرفیت بازدیدکنندگان و مسافرینی که به منظور دیدار از رویداد جام جهانی به قطر سفر می‌کنند، برای بازدید و برگزاری تورهای مختلف در ایران برنامه‌ریزی شود و این موضوع نیز از طریق وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دنبال خواهد شد.

رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به جلسات با بخش خصوصی، اظهار داشت: نشستی با رئیس اتاق بازرگانی قطر و با حضور اعضای اتاق مشترک ایران و قطر برگزار خواهد شد تا در خصوص ارتباط اتاق‌های بازرگانی و همچنین اصلاح آئین‌نامه اتاق مشترک ایران و قطر برای فعال‌تر شدن این اتاق گفتگو و تبادل نظر صورت گیرد.

پیمان پاک خاطرنشان کرد: نشست‌هایی با سرمایه‌گذاران قطری و به‌ویژه شرکت‌هایی که امنیت غذایی قطر را بر عهده داشتند برگزار و مقرر شد در زمینه کشت فراسرزمینی برای تأمین اقلام مورد نیاز اقدام کرده و در قالب مشارکت تولید و تجارت نیز برای برخی محصولات حوزه‌های دارای مزیت ایران مذاکرات جدی انجام شود.

وی گفت: برخی از پروژه‌ها مانند تجاری‌سازی حوزه‌های دانش‌بنیان در قطر و در ایران مورد بحث قرار گرفت و پس از معرفی فهرستی از پروژه‌ها، با اعلام آمادگی برخی از سرمایه‌گذاران قطری، تعدادی از آنها مورد موافقت اولیه قرار گرفت و مقرر شد طی یک ماه آینده هیات های سرمایه‌گذاری قطری جهت بازدید با کشورمان سفر کنند و این شیوه از همکاری با تأمین منابع مالی از سوی قطر در گام نخست برای پروژه‌های کوچک و متوسط آغاز گردد.