عبور دلار از ۱۱۵؛ ورق فولادی در آستانه موج جدید گرانی

رپرتاژ| افزایش دوباره نرخ دلار در بازار آزاد، تنها به معنای تغییرات عددی در معاملات ارزی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از یک موج جدید در زنجیره قیمتی کالاهای پایه، به‌ویژه فولاد، محسوب می‌شود. این تغییر می‌تواند مسیر بسیاری از صنایع وابسته، از ساختمان تا خودروسازی را در هفته‌های آینده دگرگون کند.

اثر مستقیم جهش ارزی بر بازار فولاد

در ساختار اقتصادی ایران، فولاد همواره جزو نخستین کالاهایی به‌حساب می‌آید که به نوسانات ارزی واکنش نشان می‌دهد. با هر جهش نرخ دلار، فشار مضاعفی بر حلقه‌های تولید از مواد اولیه تا عرضه نهایی وارد می‌شود؛ چراکه بخش قابل‌توجهی از هزینه‌ها، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم با نرخ ارز گره خورده است.

در روزهای اخیر، با عبور دلار از مرز ۱۱۵ هزار تومان، بسیاری از فعالان بازار نسبت به آغاز موج تازه‌ای از تغییرات قیمتی در ورق‌های فولادی هشدار داده‌اند؛ اما نکته مهم‌تر این است که اثر این تغییرات در همه محصولات فولادی یکسان نیست. برخی از کالاها زودتر از سایرین واکنش نشان می‌دهند و می‌توانند به‌عنوان شاخص اولیه رفتار بازار عمل کنند.

در میان این محصولات، ورق گالوانیزه جایگاه ویژه‌ای دارد؛ زیرا ترکیب پیچیده‌ای از عوامل قیمتی بر آن اثر می‌گذارد: نرخ جهانی روی (زینک)، بهای ورق سرد و نوسانات ارز. همین وابستگی چندلایه باعث شده است تا فعالان بازار جهت تحلیل روندها، پیش از هر چیز به قیمت امروز رول گالوانیزه رجوع کنند؛ شاخصی که نه‌تنها تغییرات روزانه را منعکس خواهد کرد، بلکه می‌تواند چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار فولاد را نیز مشخص کند.

چرا ورق فولادی زودتر از سایر مقاطع واکنش نشان می‌دهد؟

ورق فولادی، به‌خصوص در قالب ورق گرم و گالوانیزه، معمولاً نخستین محصولی است که نسبت به تغییرات نرخ ارز واکنش نشان می‌دهد؛ دلیل آن ساده، اما بنیادین است که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. حجم بالای تقاضای صنعتی برای ورق‌ها در صنایع لوازم‌خانگی، خودرو و تجهیزات زیرساختی.
2. وابستگی قیمت این محصولات به نرخ جهانی فولاد و شاخص‌های صادراتی.
3. حساسیت بالای بازار مصرف به عرضه محدود کارخانه‌ها.

به‌عبارتی، وقتی نرخ ارز افزایش می‌یابد، کارخانه‌های تولیدکننده با دو تصمیم روبه‌رو می‌شوند: یا افزایش قیمت داخلی جهت حفظ حاشیه سود یا کاهش عرضه برای پیش‌دستی در موج بعدی رشد؛ هر دو حالت در نهایت منجر به رشد قیمت‌ها در بازار آزاد می‌شود.

واکنش زنجیره تأمین و توزیع

افزایش قیمت دلار، زنجیره توزیع فولاد را نیز درگیر می‌کند. از انبارداران تا واسطه‌ها، همه با پیش‌بینی رشد بیشتر، تمایل کمتری به فروش موجودی فعلی خود دارند. این احتیاط معاملاتی، باعث کاهش حجم عرضه و رشد بیشتر قیمت‌ها در معاملات نقدی می‌شود.

در چنین فضایی، بسیاری از خریداران صنعتی ترجیح می‌دهند به‌جای خرید مستقیم از بازار آزاد، تغییرات را از طریق منابع معتبر رصد کنند تا بتوانند در زمان مناسب اقدام کنند؛ یکی از این منابع معتبر، وب‌سایت پیوان https://pivan.co/ می باشد که به‌عنوان مرجع استعلام لحظه‌ای قیمت فولاد، روند بازار را به‌صورت دقیق و بر‌اساس نوسانات واقعی نمایش می‌دهد.

عوامل بین‌المللی اثرگذار بر بازار فولاد

بازار جهانی فولاد نیز بی‌تأثیر از تحولات ارزی داخلی نیست. در هفته‌های اخیر، رشد قیمت مواد اولیه مانند سنگ‌آهن و زغال‌سنگ، همراه با افزایش نرخ حمل‌ونقل دریایی، باعث شده است تا قیمت تمام‌شده فولاد در سطح جهانی بالا برود؛ از طرفی کاهش عرضه در بازار چین به‌دلیل سیاست‌های زیست‌محیطی، فضای رقابتی بازار را محدودتر کرده است.

نتیجه این شرایط، انتقال بخشی از فشار هزینه‌ها به بازارهای منطقه‌ای است؛ موضوعی که به‌ویژه برای کشورهایی با نرخ ارز ناپایدار، شدت بیشتری دارد.

تحلیل صنایع وابسته

نوسان در بازار ورق فولادی، در صنایع پایین‌دستی بازتاب مستقیمی دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

• صنایع لوازم‌خانگی: افزایش بهای ورق گالوانیزه به‌سرعت در قیمت بدنه محصولات نهایی منعکس می‌شود.
• خودروسازی: با توجه به مصرف گسترده ورق سرد و گرم، افزایش نرخ این محصولات می‌تواند هزینه تولید هر خودرو را چندین درصد بالا ببرد.
• صنایع ساختمانی: پروژه‌های عمرانی در بخش خصوصی، معمولاً در واکنش به نوسان فولاد، موقتاً متوقف یا بازنگری می‌شوند.

ازاین‌رو، اطلاع از روندهای دقیق و لحظه‌ای در بازار ورق، برای فعالان این حوزه اهمیت ویژه‌ای خواهد داشت.

چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار فولاد

با توجه به شرایط فعلی بازار ارز و نبود سیگنال‌های جدی از سیاست‌گذاری جدید، انتظار می‌رود نوسانات قیمتی در بازار فولاد طی هفته‌های آینده ادامه یابد؛ بااین‌حال، کارشناسان تأکید دارند که ثبات نسبی در نرخ ارز می‌تواند در میان‌مدت از رشد بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری کند.

در مقابل، هرگونه جهش ناگهانی دیگر در نرخ ارز، ممکن است موج دوم افزایش قیمت‌ها را در بازار ورق به‌دنبال داشته باشد؛ به‌خصوص در محصولاتی مانند ورق گالوانیزه که عرضه محدودتری نسبت به ورق‌های معمولی دارند.

جمع‌بندی

در شرایط فعلی که نرخ دلار در مسیر صعودی حرکت می‌کند، رصد دقیق بازار فولاد برای فعالان صنعتی و سرمایه‌گذاران اهمیت زیادی دارد. تحلیلگران معتقدند ورق فولادی می‌تواند به‌عنوان شاخصی پیش‌نگر در اقتصاد صنعتی کشور عمل کند.

جهت درک بهتر اثر این جهش ارزی، بررسی روند تغییرات قیمت در بازار ورق‌ها، بهترین راه‌ برای ارزیابی نوسانات محسوب می‌شود؛ چراکه داده‌های به‌روز و مقایسه میانگین‌های هفتگی تصویری روشن از وضعیت واقعی بازار ارائه می‌دهد.

در‌نهایت، به‌نظرمی‌رسد عبور دلار از سطح ۱۱۵ هزار تومان، نه‌فقط یک رویداد ارزی، بلکه نقطه آغاز مرحله‌ای تازه در مسیر قیمتی فولاد است؛ مرحله‌ای که می‌تواند تعادل بازار را تا مدت‌ها تحت‌تأثیر قرار دهد.