بازخوانی "عملیات کربلای ۵" /
عمليات کربلای 5 به لحاظ مقاومت و جنگندگي نيروهاي ايران در شرايط بسيار مشكل و پيچيدگي دژهاي مستحكم دشمن، يكي از بزرگترين نبردهاي تمام دوران جنگ تحميلي محسوب مي‌شود و فرمانده معظم کل قوا از آن به عنوان "شبیه‌ترین حادثه دفاع مقدس به واقعه عاشورا" ياد کرده‌اند.
به گزارش 598 به نقل از باشگاه خبرنگاران،
در طول دوران دفاع مقدس، عمليات‌هاي مختلفي از سوي رزمندگان اسلام، طراحي و
به اجرا گذاشته شد که يکي از موفق‌ترين آنها "عمليات کربلاي 5" بود.
اهميت اين عمليات در آنجا مشخص مي‌شود که تنها 2 هفته پس از اجراي عمليات کربلاي4 - که با ناکامي ايران در دستيابي به اهداف از پيش تعيين شده همراه بود- انجام شد.
عدم موفقیت‌ها در کربلای4، فشار روانی سنگینی بر رزمندگان اسلام وارد کرده بود؛ در چنين شرايطي امام خميني(ره) بنیانگذار کبير انقلاب اسلامی براي تقويت روحيه رزمندگان اسلام، سال 1365 را سال پيروزي نام گذاشتند. از سوي ديگر نيز مسئولان كشور، انتظار داشتند با انجام عملياتي سرنوشت‌ساز، به اهداف مورد نظر در جنگ دست يابند، بنابراین ضرورت عملياتي با پيروزي تضمين شده در تعیین معادلات سیاسی- نظامی، شکل‌گیری عملیات کربلای 5 را رقم زد.
شکل‌گیری عملیات:
بیش از هشت ماه وقت و سرمايه‌گذاري نسبتا وسيع جمهوري اسلامي(نيروي انساني، امكانات و ...) براي طراحي و انجام عمليات گسترده و به خصوص شيوه تبليغاتي و طرح مساله عمليات سرنوشت‌ساز، تا حد زيادي توقع همگان را نسبت به دستاوردهاي عمليات آينده بالابرد و تلقي خاصي را نسبت به سرنوشت جنگ در بين مردم پديد آورد.
طراحی عملیات:
در همان بحث‌های اولیه طراحی مانور عملیات، چنین تدبیر شد كه یك محور هجوم در شمال "منطقه پنج ضلعی" و یك محور نیز در جناح راست آن، با عبور از "كانال پرورش ماهی"، قرار داده شود.
در چنین صورتی، دشمن كه استحكامات منطقه را اغلب در جهت پدافند از شرق احداث كرده بود، با هجوم قوای جمهوری اسلامی از شمال به جنوب مواجه می‌شد.
به دلیل محدودیت زمین و وابستگی منطقه پنج ضلعی با جناح راست منطقه عملیات، مقرر شد که قرارگاه كربلا مأموریت شكستن خط و گرفتن جای پای اولیه را به عهده داشته باشد و دو قرارگاه قدس و نجف با عبور از این جای پا منطقه تصرف شده را توسعه دهند.
هنگام انتخاب منطقه عمليات کربلاي 5، آنچه اوضاع را برای فرماندهان سپاهی پيچيده‌تر مي‌کرد، اين بود که تنها انجام يک عمليات نمي‌توانست موثر باشد، عمليات بايد با پيروزي توام باشد، سرعت عمل نقش تعيين کننده اي در اين عمليات داشت.
آغاز عملیات:
رزمندگان سپاه پاسداران براي آزادسازي مناطق تحت اشغال و دفع تجاوز دشمن و به منظور دستيابي به اهداف والاي خود، "عمليات كربلاي پنج" را در اين منطقه اجرا کردند، این عمليات كه در ساعت یک و 30 دقيقه بامداد 19 دي ماه 1365 با رمز "يا زهرا(س)" آغاز شد، تا اندازه‌اي انتظارات را برآورده ساخت.
عمليات کربلای 5 که تا پايان سال1365 ادامه يافت و به لحاظ مقاومت و جنگندگي نيروهاي ايران در شرايط بسيار مشكل و پيچيدگي دژهاي مستحكم دشمن، يكي از بزرگترين نبردهاي دوران جنگ تحميلي محسوب مي‌شود.
اهداف عمليات:
تقویت روحیه پس از عدم موفقیت‌ها در کربلای 4، تسلط بر منطقه شلمچه به عنوان يکي از معابر وصولي شهر بصره و در نهایت، برتری جمهوری اسلامی ایران در معادلات جنگ تحمیلی از اهداف این عملیات بود.
موقعیت منطقه:
منطقه عملياتي شلمچه که در جنوب شرقي شهر مهم بصره قرار گرفته و تقريبا نزديک‌ترين محور وصولي به اين شهر به شمار مي‌آيد، به مناطق و محورهاي زير محدود است:
از شمال، به آب گرفتگي جنوب زيد.
از شرق، به دژ مرزي ايران و عراق.
از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغير.
از غرب، به کانال زوجي و شهرهاي تنومه و الحارثه.
اين منطقه از تعداد زيادي کانال، نهر، خاکريز، جاده و... تشکيل شده است که همه در بخش شمالي اروند قرار دارند.
همچنين، آب‌گرفتگي‌هاي متعددي در اين منطقه وجود دارند که از سوي ارتش عراق به عنوان موانعي در مقابل هر گونه نفوذ قواي ايراني ايجاد شده بود.
انتخاب منطقه عمليات:
"شلمچه" ارزشمندترين منطقه‌ای بود که دشمن در آن مستحکمترين مواضع و موانع را داشت، به طوري که عبور از آنها را غير ممکن مي‌دانست و با توجه به اصول نظامي شناخته شده و محاسبات کمّي، ضريب موفقيت، بسيار ناچيز بود؛ بنابراین تضمين پيروزي از سوي فرماندهان نظامی عمليات را غيرممکن مي‌ساخت، اما ضرورت غير قابل انکار ادامه جنگ در آن موقعيت و لزوم تسريع در تصميم‌گيري پس از عمليات کربلاي 4 سبب شد که رزمندگان اسلام، صرفا براي انجام تکليف و با اميد به نصرت الهي، تمامي نيروهاي خودي اعم از رزمنده و فرمانده را براي عمليات بزرگ کربلاي 5 آماده کنند.
ناحيه مرزي‌ِ استراتژيك شلمچه در منطقه شمال غربي خرمشهر واقع شده كه از جنوب با اروند رود، از شمال با منطقه عمومي اهواز و از غرب با مرزهاي بينالمللي ايران و عراق، محصور شده است.
وجود اروند رود در جنوب آن، "درياچه ماهي" و "جزاير بوبيان"، ويژگي نظامي خاصي را در اين منطقه به وجود آورده است و به خاطر نزديكي جغرافيايي آن با شهر صنعتي بصره، از نظر كارشناسان نظامي، داراي اهميت فوق‌العاده‌اي بود.
دشمن با توجه به اهميت منطقه، زمين شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در منطقه، انجام هرگونه عملياتي را غيرممکن ساخته و فضاي امني را براي خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نيروي مهاجم را قبل از دستيابي به خط اول خود سرکوب کند.
نحوه انجام عملیات:
رزمندگان شجاع سپاه اسلام در مرحله اول عمليات و در دومين روز آغاز عمليات توانستند با هجومي مرگبار وغافل‌گيرانه به قلب دشمن، شلمچه را آزاد کرده و با گسترش عمليات خود، فاصله خود را با بصره كم کردند به طوري كه صداي شليك مسلسل‌ها مردم اين شهر را سراسيمه به خيابان‌ها ریخت.
در دومين مرحله اين عمليات، رزمندگان اسلام با عبور از موانع ايذايي و بسيار محكم، هجوم سنگين خود را عليه مواضع دشمن شروع کردند طوری که پاسگاه‌هاي شلمچه، بوبيان و كوت سواري در اين هجوم، آزاد شد.
رزمندگان اسلام باهجوم ديگري چندين كيلومتر از جاده آسفالته شلمچه ـ بصره را آزاد و به عمق مواضع دشمن نفوذ كرده، خود را به دژ فولادين‌بصره رساندند.
اين دژ داراي خاكريزهاي مثلثي، هلالي، سنگرهاي مستحكم بتوني وموانع ايذايي سنگين توسط كارشناسان خارجي احداث شده بود و ساخت آن پنج سال طول كشيده بود.
اولين خط دفاعي دشمن دژي بود که در يک سمت آن سنگرهاي بتوني براي استراحت نيرو و در سمت مقابل، سنگرهاي ديده‌باني و تيربار با مهمات آماده و سنگرهاي تانک احداث شده بود؛ اين دژ، دشمن را از موقعيت ممتازي براي اشراف و تسلط کامل بر منطقه برخوردار مي‌کرد.
در پشت خط اول چند موضع هلالي شکل احداث شده بود، که قطر هر يک از آنها به 300 الي 400 متر و ارتفاع‌شان به 5 تا 6 متر مي‌رسيد.
در پشت مواضع هلالي، براي تردد و استقرار تانک، جاده ساخته شده بود و به اين وسيله تانک مي‌توانست با استقرار بر روي مواضع مشخص شده، کل منطقه درگيري را زير پوشش گلوله مستقيم و تيربار قرار دهد.
دومين خط دشمن به فاصله صد متر از خط اول و به موازات آن احداث شده و سيل‌بندي بود به عرض 205 و ارتفاع 4 متر که داراي موضع پياده، کانال مواصلاتي و مواضع تانک بود. اين سيل بند از جنوب جاده شروع مي شد و به سمت اروند ادامه داشت.
سومين خط دشمن، خاکريزي بود به موازات خط دوم و داراي مواضع پياده و تانک که در جلوي آن کانال َمتروکه اي به عرض 4 و عمق 2 متر احداث شده بود.
چهارمين خط دشمن در پشت نهر دوعيجي قرار داشت و شامل نهر، دژ و چندين موضع هلالي پي در پي، که بر توانايي دشمن براي مقابله و دفاع مي‌افزود.
پنجمين خط دشمن در پشت نهر جاسم قرار داشت. ضمن آن که در حد فاصل خط چهارم و پنجم، قرارگاه دشمن، خصوصا قرارگاه تاکتيکي سپاه سوم(مقر فرماندهي لشکر11)، داراي مواضع مستحکمي بود و پدافند مستقل داشت.
پس از خط جاسم تا کانال زوجي، مرکز توپخانه، لجستيک و عقبه لشکر 11 قرار گرفته بود و رده ششم و هفتم دشمن شامل کانال زوجي و مثلثي‌هاي غرب کانال زوجي بود. در منطقه شلمچه، دشمن زمين را به شکل پنج ضلعي درآورده بود که از استحکامات بسيار پيچيده‌اي برخوردار بود.
در آن زمان، گارد رياست جمهوري عراق نيز با فرماندهي صدام به منطقه اعزام شد و بي‌‌درنگ پاتك‌هاي سنگين خود را عليه مواضع رزمندگان اسلام آغاز کرد، اما هر بار با تحمل‌شكست‌هاي سنگين وادار به عقب‌‌نشيني شد.
در مرحله سوم عمليات، رزمندگان اسلام از كنار اروند به مواضع‌دشمن در محور نهر جاسم هجوم برده، يگان‌هاي سر در گم دشمن را در عمليات گاز انبري گرفتار كردند و تعدادي از آنها را كشته و زخمي و با عبور از نهر جاسم و تسلط بر پل‌هاي ارتباطي، به عمق مواضع دشمن نفوذ کردند.
استعداد دشمن:
منطقه عملياتي در حوزه پدافندي سپاه سوم عراق بود و لشکرِهاي 11 پياده، 5 مکانيزه و 3 زرهي در اين منطقه مستقر بودند.
با شروع عمليات، تعداد ديگري از لشکرهاي عراق به تدريج در منطقه عملياتي حضور يافتند. اين لشکرها عبارت بودند از:
لشکرهاي پياده 2، 4، 7، 8، 22، 32، 14، 15، 25، 18، 30، 29، 27، 28، 33، 20 و 35
لشکرهاي زرهي 6 ، 10 و 12
لشکر مکانيزه 1
لشکرهاي 1، 2، 3 و 6 گارد رياست جمهوري
يگان‌هايي اعزامی عراق به منطقه کربلاي 5 نیز بر حسب تيپ اعزامی، بدین شرح است:
تيپ‌هاي پياده 36، 4، 5، 29، 18، 19، 38، 39، 23، 22، 28، 45، 47، 48، 14، 44، 71، 72، 74، 75، 76، 78، 79، 81، 82، 83، 84، 88، 90، 91، 93، 94، 95، 96، 101، 102، 103، 105، 106، 107، 109، 111، 112، 113، 114، 116، 117، 118، 119، 120، 238، 412، 413، 417، 418، 421، 422، 423، 426، 428، 429، 430، 431، 435، 436، 437، 438، 439، 442، 443، 501 ، 502، 506، 603 ، 604، 605، 701، 702، 703، 704، 707، 801 و 805.
تيپ‌هاي زرهي 34، 6، 12، 26، 30، 16، 17، 42، 37 و50 و گردان تانک لشکر 11 پياده.
تيپ‌هاي مکانيزه 27، 8، 20، 15، 25، 24 و 46.
تيپ‌هاي 4، 5، 6، 7، 8، 16، 17 گارد رياست جمهوري پياده، 2 و 10 زرهي، 3 نيروي مخصوص و 11 کماندو.
تيپ‌هاي 65، 66 و 68 نيروهاي مخصوص
کماندوهای تيپ‌هاي 1، 2 و 3 ستاد کل، هفت تيپ کماندويي از سپاه‌هاي هفت‌گانه و پنج گردان مستقل کماندو.
46 گردان توپخانه.
استعداد قواي خودي:
با توجه به ظرفیت 200 گردانی نيرو، نحوه رزم، اين‌گونه طراحي شد که قرارگاه خاتم‌الانبياء(ص) به عنوان قرارگاه مرکزي ايفاي نقش کند.
قرارگاه کربلا تحت فرماندهي قرارگاه خاتم الانبياء(ص) هدايت نيروهاي زير را به عهده داشت:
لشکر 25 کربلا.
لشکر 41 ثارالله عليه‌السلام.
لشکر 31 عاشورا.
تيپ مستقل 33 المهدي (عج).
تيپ مستقل 18 الغدير.
تيپ مستقل 48 فتح.
قرارگاه نجف تحت فرماندهي قرارگاه خاتم الانبياءصلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم هدايت نيروهاي زير را بر عهده داشت:
لشکر 17 علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع).
لشکر 5 نصر.
لشکر 105 قدس.
لشکر 155 ويژه شهدا.
لشکر 21 امام رضا عليه‌السلام.
تيپ مستقل 57 حضرت ابوالفضل عليه‌السلام.
تيپ مستقل 12 قائم(عج).
قرارگاه قدس تحت فرماندهي قرارگاه خاتم الانبياء(ص) هدايت نيروهاي زير را بر عهده داشت:
لشکر 27 محمد رسول الله(ص).
لشکر 7 ولي عصر(عج).
لشکر 8 نجف اشرف.
لشکر 14 امام حسين(ع).
لشکر 32 انصارالحسين(ع).
تيپ مستقل 44 قمربني هاشم(ع).
هم چنين، گردان مستقل 38 زرهي ذوالفقار، تيپ 20 زرهي رمضان و تيپ توپخانه 15 خرداد تحت امر قرارگاه خاتم الانبياء(ص) بودند.
در مجموع، 24 گردان توپخانه، آماده آتش وجود داشت.
در جريان عمليات نيز قرارگاه عملياتي نوح و تيپ‌هاي مستقل 110 خاتم الانبياء(ص) و 22 بدر به نيروهاي عمل کننده ملحق شدند.
دستاوردهای عمليات:
عبور از موانع نفوذناپذير دشمن در شرق بصره و حضور در حومه اين شهر
تضعيف موقعيت سياسي و نظامي عراق
تثبيت اوضاع جبهه‌هاي نبرد به سود قواي نظامي ايران و کسب يکي از ارزنده‌ترين تجارب نظامي سپاه پاسداران
تامین برخی از پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران در قطعنامه 598 شوراي امنيت سازمان ملل و افزايش تلاش‌هاي بينالمللي براي پايان دادن به جنگ و تصويب این قطعنامه
مناطق و تاسيسات آزاد شده:
12 کيلومتر پيشروي به طرف بصره و آزاد کردن 150 کيلومتر مربع.
آزادسازي پاسگاه‌هاي بوبيان، شلمچه، کوت سواري و خين.
آزادسازي 14 کيلومتر از جاده آسفالته شلمچه – بصره.
آزادسازي جزاير بوارين، فياض و ام‌الطويل.
آزادسازي 11 قرارگاه تيپ ارتش عراق.
آزادسازي روستاهاي خرنوبيه، سعيديه، حنين، سليمانيه، هسجان، جاسم.
عبور از کانال ماهي‌گيري، نهر دوعيجي و جاسم.
استقرار در 10 کيلومتري بصره.
تصرف درياچه بوبيان و بخشي از کانال ماهي.
تجهيزات منهدم شده دشمن:
بيش از 80 فروند هواپيما.
700 دستگاه تانک و نفربر.
250 قبضه توپ صحرايي و ضد هوايي.
صدها قبضه انواع ادوات نيمه سنگين.
1500 دستگاه خودرو.
400 دستگاه انواع ادوات مهندسي و رزمي.
به دست آوردن حجم انبوهی از سلاح‌هاي سبک و مهمات.
همچنين در اين عمليات،81 تيپ و گردان مستقل دشمن منهدم و 34 تيپ و گردان نيز آسيب كلي ديد. تعداد كشته و زخمي‌ها و اسراي عراق بالغ بر 42700 تن بود. علاوه بر آن 220 دستگاه تانك و نفربر،500 دستگاه خودرو، 85 قبضه انواع توپ، هزاران قبضه سلاح‌هاي سبك و سنگين و مقدار زيادي مهمات نيز به غنيمت نيروهاي خودي درآمد.
بازتاب عمليات کربلاي 5:
شکستن خطوط و استحکامات و پيشروي در شرق بصره، توانايي‌ها و قابليت‌هاي نظامي عراق را بار ديگر، زير سؤال برد، چنان که روزنامه "آبزِرِور" چاپ پاريس به نقل از کارشناسان غربي نوشت: «براي اولين بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کارشناسان غربي در مورد امکانات دفاعي عراق دچار ترديد شده‌اند.»
همچنين تاکيد بر توانايي نظامي ايران، بخشي ديگري از تحليل‌هاي ارايه شده در رسانه‌هاي خبري بود، چنان که راديو بي. بي. سي، طي تحليلي در همين زمينه، با توجه به تجربه سپاه درعمليات فاو و عبور از رودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب‌گرفتگي و کانال پرورش ماهي در عمليات کربلاي 5 گفت: «موفقيت ايران در عبور از درياچه ماهي، يک بار ديگر توانايي ايران در عبور از آبراه‌ها را نشان مي‌دهد.»
هفته‌نامه "نيوزويک" نيز ضمن تاکيد بر پيروزي ايران در عمليات کربلاي 5، به شرايط پيروزي ايران بر عراق اشاره کرد و نوشت: «تهاجم ايراني‌ها در نزديکي بصره، حداقل يک چيز را در خصوص جنگ ايران و عراق تغيير داده و آن اين مساله است که براي اولين بار طي چند سال گذشته، اين احتمال را که يک طرف حقيقتاً بر ديگري پيروز شود، مطرح ساخته است.»
عملیات تکمیلی:
منطقه عمومي شرق- به دليل اهميت سياسي و نظامي آن- همواره جايگاهي قابل توجه در انديشه طراحان جنگ داشته است.
پس از فتح خرمشهر، تسلط بر شلمچه به عنوان يكي از معابر وصولي شهر بصره، در زمره اهداف قواي نظامي ايران قرار گرفت و عمليات كربلاي5 بهترين موقعيت براي عملي ساختن اين ايده بود. پيشروي سريع نيروها از سيل‌بند و مواضع دشمن در شرق "كانال ماهي" بسته و سپس عبور از اين كانال و توسعه وضعيت نيروهاي خودي، نشانگر غافل‌گيري دشمن در اين محور بود. اخبار و اطلاعات واصله نيز حكايت از وضعيت نسبتا مناسب و خوب نيروها مي‌كرد. ادامه اين تلاش‌ها در روز نخست منجر به تصرف مثلث غرب «كانال زوجي» شد.
همچنين در محور «پنج ضلعي»، تلاش دشمن منحصرا مقاومت در يك قرارگاه فرماندهي تيپ بود و نيروهاي رزمنده و زرهي سپاه توانستند بيشتر پايگاه‌هاي موجود در اين محور را به تصرف خود درآورند. درگيري در جزيره «بوارين» در ساعات نخستين عمليات، بيشتر بدين منظور بود كه دشمن احساس كند در سراسر خط درگيري وجود دارد تا فرصت تمركز نيرو را نداشته باشد.
همچنين در پاسگاه «بوبيان» كه جناح راست عمليات بود، رزمندگان توانستند آن را به تصرف خود درآورند. در روزهاي بعد، پاتك‌هاي سنگين دشمن در منطقه از محورهاي مختلف آغاز شد و از طرفي عمليات و درگيري نيروهاي خودي نيز ادامه پيدا كرد. در مجموع، مقاومت و ايستادگي نيروها زير آتش شديد دشمن، با وجود كمبود مهمات و بسته شدن چند راه تداركاتي و كمك‌‌رساني، بي‌نظير بود. در محور كانال پرورش ماهي اين درگيريها به اوج خود رسيد و تنها جاده ارتباطي كه به رزمندگان مستقر در اين محور آذوقه و مهمات مي‌رساند، بي‌وقفه زير آتش سنگين عراق بود. گذشته از نقش اساسي عمليات كربلاي5 در پيدايش يك امكان تازه براي اجراي آتش پي در پي بر روي شهر بصره- همزمان با جنگ شهرها- تلاشي وسيع‌تر براي انهدام قسمت ديگري از ارتش عراق، (حتي بيشتر از فاو) از جمله دستاوردهاي مهم نظامي كربلاي5 بود.
ميزان تلفات و انهدام نيروهاي دشمن در كربلاي5 به مراتب بيشتر از والفجر8 بود، به گونه‌اي كه حتي تحليلگران غرب ناچار به اعتراف گوشه‌اي از اين مساله شدند. شلمچه به منزله يكي از قوي‌ترين دژهاي دشمن محسوب مي‌شد و اين براي ارتش عراق به منزله ديواري غير قابل نفوذ بود و همين اعتماد بيش از اندازه نسبت به منطقه، تاثير به‌سزايي در غافل‌گيري دشمن داشت.
اين عمليات با انجام چندين عمليات محدود كه بعدها «عمليات تكميلي» نام گرفت، كامل و باعث تثبيت و ترميم خطوط پدافندي رزمندگان اسلام شد.
اهداف عمده‌عمليات تكميلي:
1- تكميل و ترميم خط پدافندي خودي در نهر جاسم.
2- توسعه و تثبيت نهايي سر پل منطقه غرب نهر جاسم و پيشروي عمده به سوي كانال زوجي
3- تصرف مجدد سر پل غرب كانال ماهي و گرفتن جناح اساسي از دشمن.
4- حضور مؤثر و تهديد منطقه استراتژيك شرق كانال زوجي.
5- انهدام‌ِ بخشي وسيع از امكانات و نفرات دشمن.
شهدای شاخص عملیات:
در اين عمليات بزرگ و طولاني كه با سنگين‌ترين و بيشترين پاتك‌هاي دشمن توأم بود، چندين تن از فرماندهان برجسته ايراني مانند "حسين خرازي" فرمانده لشكر14 امام حسين(7) از اصفهان، "يدالله كلهر" قائم‌مقام لشكر27 محمد رسول الله(9) از تهران، "حجت‌الاسلام والمسلمين عبدالله ميثمي" مسؤ‌ول حوزه نمايندگي حضرت امام(4) در قرارگاه خاتم الانبيأ(ص)، "اسماعيل دقايقي" فرمانده لشكر9 بدر، "هاشم اعتمادي" فرمانده تيپ امام حسن(7) "محمدعلي شاهمرادي" فرمانده تيپ44 قمر بني‌هاشم، "حاج قاسم ميرحسيني" قائم‌مقام لشكر41 ثارالله، "محمد فرومندي" قائم‌مقام لشكر5 نصر و... به شهادت رسيدند.
کربلای 5 شبیه‌ترین حادثه دفاع مقدس به واقعه عاشورا
مقام معظم رهبری( مدظله‌العالی) عملیات کربلای 5 را شبیه‌ترین حادثه دفاع مقدس به واقعه عاشورا دانستند که این مسئله اهمیت شناخت این عملیات برای نسل جوان را مبرهن می‌کند.
فرمانده کل سپاه پاسداران نیز درباره عملیات کربلای 5 اظهار داشته است: «هر رزمنده داوطلب شرکت در عملیات کربلای 5 می‌دانست که این عملیات بسیار سخت‌تر از عملیات‌هاي مختلف گذشته است و خود را آماده شهادت می‌دانست، در حادثه کربلا نیز یاران و همراهان سالار شهیدان از خطرات همراهی با امام حسین(ع) اطلاع داشتند و خود را برای شهادت آماده کرده بودند و به همین علت، امروز فضای معنوی شلمچه نیز به خاطر جانفشانی‌های رزمندگان اسلام در عملیات عاشورایی کربلای 5 است».
گردآورنده: مرضیه ارجمندی
اهميت اين عمليات در آنجا مشخص مي‌شود که تنها 2 هفته پس از اجراي عمليات کربلاي4 - که با ناکامي ايران در دستيابي به اهداف از پيش تعيين شده همراه بود- انجام شد.
عدم موفقیت‌ها در کربلای4، فشار روانی سنگینی بر رزمندگان اسلام وارد کرده بود؛ در چنين شرايطي امام خميني(ره) بنیانگذار کبير انقلاب اسلامی براي تقويت روحيه رزمندگان اسلام، سال 1365 را سال پيروزي نام گذاشتند. از سوي ديگر نيز مسئولان كشور، انتظار داشتند با انجام عملياتي سرنوشت‌ساز، به اهداف مورد نظر در جنگ دست يابند، بنابراین ضرورت عملياتي با پيروزي تضمين شده در تعیین معادلات سیاسی- نظامی، شکل‌گیری عملیات کربلای 5 را رقم زد.
شکل‌گیری عملیات:
بیش از هشت ماه وقت و سرمايه‌گذاري نسبتا وسيع جمهوري اسلامي(نيروي انساني، امكانات و ...) براي طراحي و انجام عمليات گسترده و به خصوص شيوه تبليغاتي و طرح مساله عمليات سرنوشت‌ساز، تا حد زيادي توقع همگان را نسبت به دستاوردهاي عمليات آينده بالابرد و تلقي خاصي را نسبت به سرنوشت جنگ در بين مردم پديد آورد.
طراحی عملیات:
در همان بحث‌های اولیه طراحی مانور عملیات، چنین تدبیر شد كه یك محور هجوم در شمال "منطقه پنج ضلعی" و یك محور نیز در جناح راست آن، با عبور از "كانال پرورش ماهی"، قرار داده شود.
در چنین صورتی، دشمن كه استحكامات منطقه را اغلب در جهت پدافند از شرق احداث كرده بود، با هجوم قوای جمهوری اسلامی از شمال به جنوب مواجه می‌شد.
به دلیل محدودیت زمین و وابستگی منطقه پنج ضلعی با جناح راست منطقه عملیات، مقرر شد که قرارگاه كربلا مأموریت شكستن خط و گرفتن جای پای اولیه را به عهده داشته باشد و دو قرارگاه قدس و نجف با عبور از این جای پا منطقه تصرف شده را توسعه دهند.
هنگام انتخاب منطقه عمليات کربلاي 5، آنچه اوضاع را برای فرماندهان سپاهی پيچيده‌تر مي‌کرد، اين بود که تنها انجام يک عمليات نمي‌توانست موثر باشد، عمليات بايد با پيروزي توام باشد، سرعت عمل نقش تعيين کننده اي در اين عمليات داشت.
آغاز عملیات:
رزمندگان سپاه پاسداران براي آزادسازي مناطق تحت اشغال و دفع تجاوز دشمن و به منظور دستيابي به اهداف والاي خود، "عمليات كربلاي پنج" را در اين منطقه اجرا کردند، این عمليات كه در ساعت یک و 30 دقيقه بامداد 19 دي ماه 1365 با رمز "يا زهرا(س)" آغاز شد، تا اندازه‌اي انتظارات را برآورده ساخت.
عمليات کربلای 5 که تا پايان سال1365 ادامه يافت و به لحاظ مقاومت و جنگندگي نيروهاي ايران در شرايط بسيار مشكل و پيچيدگي دژهاي مستحكم دشمن، يكي از بزرگترين نبردهاي دوران جنگ تحميلي محسوب مي‌شود.
اهداف عمليات:
تقویت روحیه پس از عدم موفقیت‌ها در کربلای 4، تسلط بر منطقه شلمچه به عنوان يکي از معابر وصولي شهر بصره و در نهایت، برتری جمهوری اسلامی ایران در معادلات جنگ تحمیلی از اهداف این عملیات بود.
موقعیت منطقه:
منطقه عملياتي شلمچه که در جنوب شرقي شهر مهم بصره قرار گرفته و تقريبا نزديک‌ترين محور وصولي به اين شهر به شمار مي‌آيد، به مناطق و محورهاي زير محدود است:
از شمال، به آب گرفتگي جنوب زيد.
از شرق، به دژ مرزي ايران و عراق.
از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغير.
از غرب، به کانال زوجي و شهرهاي تنومه و الحارثه.
اين منطقه از تعداد زيادي کانال، نهر، خاکريز، جاده و... تشکيل شده است که همه در بخش شمالي اروند قرار دارند.
همچنين، آب‌گرفتگي‌هاي متعددي در اين منطقه وجود دارند که از سوي ارتش عراق به عنوان موانعي در مقابل هر گونه نفوذ قواي ايراني ايجاد شده بود.
انتخاب منطقه عمليات:
"شلمچه" ارزشمندترين منطقه‌ای بود که دشمن در آن مستحکمترين مواضع و موانع را داشت، به طوري که عبور از آنها را غير ممکن مي‌دانست و با توجه به اصول نظامي شناخته شده و محاسبات کمّي، ضريب موفقيت، بسيار ناچيز بود؛ بنابراین تضمين پيروزي از سوي فرماندهان نظامی عمليات را غيرممکن مي‌ساخت، اما ضرورت غير قابل انکار ادامه جنگ در آن موقعيت و لزوم تسريع در تصميم‌گيري پس از عمليات کربلاي 4 سبب شد که رزمندگان اسلام، صرفا براي انجام تکليف و با اميد به نصرت الهي، تمامي نيروهاي خودي اعم از رزمنده و فرمانده را براي عمليات بزرگ کربلاي 5 آماده کنند.
ناحيه مرزي‌ِ استراتژيك شلمچه در منطقه شمال غربي خرمشهر واقع شده كه از جنوب با اروند رود، از شمال با منطقه عمومي اهواز و از غرب با مرزهاي بينالمللي ايران و عراق، محصور شده است.
وجود اروند رود در جنوب آن، "درياچه ماهي" و "جزاير بوبيان"، ويژگي نظامي خاصي را در اين منطقه به وجود آورده است و به خاطر نزديكي جغرافيايي آن با شهر صنعتي بصره، از نظر كارشناسان نظامي، داراي اهميت فوق‌العاده‌اي بود.
دشمن با توجه به اهميت منطقه، زمين شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در منطقه، انجام هرگونه عملياتي را غيرممکن ساخته و فضاي امني را براي خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نيروي مهاجم را قبل از دستيابي به خط اول خود سرکوب کند.
نحوه انجام عملیات:
رزمندگان شجاع سپاه اسلام در مرحله اول عمليات و در دومين روز آغاز عمليات توانستند با هجومي مرگبار وغافل‌گيرانه به قلب دشمن، شلمچه را آزاد کرده و با گسترش عمليات خود، فاصله خود را با بصره كم کردند به طوري كه صداي شليك مسلسل‌ها مردم اين شهر را سراسيمه به خيابان‌ها ریخت.
در دومين مرحله اين عمليات، رزمندگان اسلام با عبور از موانع ايذايي و بسيار محكم، هجوم سنگين خود را عليه مواضع دشمن شروع کردند طوری که پاسگاه‌هاي شلمچه، بوبيان و كوت سواري در اين هجوم، آزاد شد.
رزمندگان اسلام باهجوم ديگري چندين كيلومتر از جاده آسفالته شلمچه ـ بصره را آزاد و به عمق مواضع دشمن نفوذ كرده، خود را به دژ فولادين‌بصره رساندند.
اين دژ داراي خاكريزهاي مثلثي، هلالي، سنگرهاي مستحكم بتوني وموانع ايذايي سنگين توسط كارشناسان خارجي احداث شده بود و ساخت آن پنج سال طول كشيده بود.
اولين خط دفاعي دشمن دژي بود که در يک سمت آن سنگرهاي بتوني براي استراحت نيرو و در سمت مقابل، سنگرهاي ديده‌باني و تيربار با مهمات آماده و سنگرهاي تانک احداث شده بود؛ اين دژ، دشمن را از موقعيت ممتازي براي اشراف و تسلط کامل بر منطقه برخوردار مي‌کرد.
در پشت خط اول چند موضع هلالي شکل احداث شده بود، که قطر هر يک از آنها به 300 الي 400 متر و ارتفاع‌شان به 5 تا 6 متر مي‌رسيد.
در پشت مواضع هلالي، براي تردد و استقرار تانک، جاده ساخته شده بود و به اين وسيله تانک مي‌توانست با استقرار بر روي مواضع مشخص شده، کل منطقه درگيري را زير پوشش گلوله مستقيم و تيربار قرار دهد.
دومين خط دشمن به فاصله صد متر از خط اول و به موازات آن احداث شده و سيل‌بندي بود به عرض 205 و ارتفاع 4 متر که داراي موضع پياده، کانال مواصلاتي و مواضع تانک بود. اين سيل بند از جنوب جاده شروع مي شد و به سمت اروند ادامه داشت.
سومين خط دشمن، خاکريزي بود به موازات خط دوم و داراي مواضع پياده و تانک که در جلوي آن کانال َمتروکه اي به عرض 4 و عمق 2 متر احداث شده بود.
چهارمين خط دشمن در پشت نهر دوعيجي قرار داشت و شامل نهر، دژ و چندين موضع هلالي پي در پي، که بر توانايي دشمن براي مقابله و دفاع مي‌افزود.
پنجمين خط دشمن در پشت نهر جاسم قرار داشت. ضمن آن که در حد فاصل خط چهارم و پنجم، قرارگاه دشمن، خصوصا قرارگاه تاکتيکي سپاه سوم(مقر فرماندهي لشکر11)، داراي مواضع مستحکمي بود و پدافند مستقل داشت.
پس از خط جاسم تا کانال زوجي، مرکز توپخانه، لجستيک و عقبه لشکر 11 قرار گرفته بود و رده ششم و هفتم دشمن شامل کانال زوجي و مثلثي‌هاي غرب کانال زوجي بود. در منطقه شلمچه، دشمن زمين را به شکل پنج ضلعي درآورده بود که از استحکامات بسيار پيچيده‌اي برخوردار بود.
در آن زمان، گارد رياست جمهوري عراق نيز با فرماندهي صدام به منطقه اعزام شد و بي‌‌درنگ پاتك‌هاي سنگين خود را عليه مواضع رزمندگان اسلام آغاز کرد، اما هر بار با تحمل‌شكست‌هاي سنگين وادار به عقب‌‌نشيني شد.
در مرحله سوم عمليات، رزمندگان اسلام از كنار اروند به مواضع‌دشمن در محور نهر جاسم هجوم برده، يگان‌هاي سر در گم دشمن را در عمليات گاز انبري گرفتار كردند و تعدادي از آنها را كشته و زخمي و با عبور از نهر جاسم و تسلط بر پل‌هاي ارتباطي، به عمق مواضع دشمن نفوذ کردند.
استعداد دشمن:
منطقه عملياتي در حوزه پدافندي سپاه سوم عراق بود و لشکرِهاي 11 پياده، 5 مکانيزه و 3 زرهي در اين منطقه مستقر بودند.
با شروع عمليات، تعداد ديگري از لشکرهاي عراق به تدريج در منطقه عملياتي حضور يافتند. اين لشکرها عبارت بودند از:
لشکرهاي پياده 2، 4، 7، 8، 22، 32، 14، 15، 25، 18، 30، 29، 27، 28، 33، 20 و 35
لشکرهاي زرهي 6 ، 10 و 12
لشکر مکانيزه 1
لشکرهاي 1، 2، 3 و 6 گارد رياست جمهوري
يگان‌هايي اعزامی عراق به منطقه کربلاي 5 نیز بر حسب تيپ اعزامی، بدین شرح است:
تيپ‌هاي پياده 36، 4، 5، 29، 18، 19، 38، 39، 23، 22، 28، 45، 47، 48، 14، 44، 71، 72، 74، 75، 76، 78، 79، 81، 82، 83، 84، 88، 90، 91، 93، 94، 95، 96، 101، 102، 103، 105، 106، 107، 109، 111، 112، 113، 114، 116، 117، 118، 119، 120، 238، 412، 413، 417، 418، 421، 422، 423، 426، 428، 429، 430، 431، 435، 436، 437، 438، 439، 442، 443، 501 ، 502، 506، 603 ، 604، 605، 701، 702، 703، 704، 707، 801 و 805.
تيپ‌هاي زرهي 34، 6، 12، 26، 30، 16، 17، 42، 37 و50 و گردان تانک لشکر 11 پياده.
تيپ‌هاي مکانيزه 27، 8، 20، 15، 25، 24 و 46.
تيپ‌هاي 4، 5، 6، 7، 8، 16، 17 گارد رياست جمهوري پياده، 2 و 10 زرهي، 3 نيروي مخصوص و 11 کماندو.
تيپ‌هاي 65، 66 و 68 نيروهاي مخصوص
کماندوهای تيپ‌هاي 1، 2 و 3 ستاد کل، هفت تيپ کماندويي از سپاه‌هاي هفت‌گانه و پنج گردان مستقل کماندو.
46 گردان توپخانه.
استعداد قواي خودي:
با توجه به ظرفیت 200 گردانی نيرو، نحوه رزم، اين‌گونه طراحي شد که قرارگاه خاتم‌الانبياء(ص) به عنوان قرارگاه مرکزي ايفاي نقش کند.
قرارگاه کربلا تحت فرماندهي قرارگاه خاتم الانبياء(ص) هدايت نيروهاي زير را به عهده داشت:
لشکر 25 کربلا.
لشکر 41 ثارالله عليه‌السلام.
لشکر 31 عاشورا.
تيپ مستقل 33 المهدي (عج).
تيپ مستقل 18 الغدير.
تيپ مستقل 48 فتح.
قرارگاه نجف تحت فرماندهي قرارگاه خاتم الانبياءصلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم هدايت نيروهاي زير را بر عهده داشت:
لشکر 17 علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع).
لشکر 5 نصر.
لشکر 105 قدس.
لشکر 155 ويژه شهدا.
لشکر 21 امام رضا عليه‌السلام.
تيپ مستقل 57 حضرت ابوالفضل عليه‌السلام.
تيپ مستقل 12 قائم(عج).
قرارگاه قدس تحت فرماندهي قرارگاه خاتم الانبياء(ص) هدايت نيروهاي زير را بر عهده داشت:
لشکر 27 محمد رسول الله(ص).
لشکر 7 ولي عصر(عج).
لشکر 8 نجف اشرف.
لشکر 14 امام حسين(ع).
لشکر 32 انصارالحسين(ع).
تيپ مستقل 44 قمربني هاشم(ع).
هم چنين، گردان مستقل 38 زرهي ذوالفقار، تيپ 20 زرهي رمضان و تيپ توپخانه 15 خرداد تحت امر قرارگاه خاتم الانبياء(ص) بودند.
در مجموع، 24 گردان توپخانه، آماده آتش وجود داشت.
در جريان عمليات نيز قرارگاه عملياتي نوح و تيپ‌هاي مستقل 110 خاتم الانبياء(ص) و 22 بدر به نيروهاي عمل کننده ملحق شدند.
دستاوردهای عمليات:
عبور از موانع نفوذناپذير دشمن در شرق بصره و حضور در حومه اين شهر
تضعيف موقعيت سياسي و نظامي عراق
تثبيت اوضاع جبهه‌هاي نبرد به سود قواي نظامي ايران و کسب يکي از ارزنده‌ترين تجارب نظامي سپاه پاسداران
تامین برخی از پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران در قطعنامه 598 شوراي امنيت سازمان ملل و افزايش تلاش‌هاي بينالمللي براي پايان دادن به جنگ و تصويب این قطعنامه
مناطق و تاسيسات آزاد شده:
12 کيلومتر پيشروي به طرف بصره و آزاد کردن 150 کيلومتر مربع.
آزادسازي پاسگاه‌هاي بوبيان، شلمچه، کوت سواري و خين.
آزادسازي 14 کيلومتر از جاده آسفالته شلمچه – بصره.
آزادسازي جزاير بوارين، فياض و ام‌الطويل.
آزادسازي 11 قرارگاه تيپ ارتش عراق.
آزادسازي روستاهاي خرنوبيه، سعيديه، حنين، سليمانيه، هسجان، جاسم.
عبور از کانال ماهي‌گيري، نهر دوعيجي و جاسم.
استقرار در 10 کيلومتري بصره.
تصرف درياچه بوبيان و بخشي از کانال ماهي.
تجهيزات منهدم شده دشمن:
بيش از 80 فروند هواپيما.
700 دستگاه تانک و نفربر.
250 قبضه توپ صحرايي و ضد هوايي.
صدها قبضه انواع ادوات نيمه سنگين.
1500 دستگاه خودرو.
400 دستگاه انواع ادوات مهندسي و رزمي.
به دست آوردن حجم انبوهی از سلاح‌هاي سبک و مهمات.
همچنين در اين عمليات،81 تيپ و گردان مستقل دشمن منهدم و 34 تيپ و گردان نيز آسيب كلي ديد. تعداد كشته و زخمي‌ها و اسراي عراق بالغ بر 42700 تن بود. علاوه بر آن 220 دستگاه تانك و نفربر،500 دستگاه خودرو، 85 قبضه انواع توپ، هزاران قبضه سلاح‌هاي سبك و سنگين و مقدار زيادي مهمات نيز به غنيمت نيروهاي خودي درآمد.
بازتاب عمليات کربلاي 5:
شکستن خطوط و استحکامات و پيشروي در شرق بصره، توانايي‌ها و قابليت‌هاي نظامي عراق را بار ديگر، زير سؤال برد، چنان که روزنامه "آبزِرِور" چاپ پاريس به نقل از کارشناسان غربي نوشت: «براي اولين بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کارشناسان غربي در مورد امکانات دفاعي عراق دچار ترديد شده‌اند.»
همچنين تاکيد بر توانايي نظامي ايران، بخشي ديگري از تحليل‌هاي ارايه شده در رسانه‌هاي خبري بود، چنان که راديو بي. بي. سي، طي تحليلي در همين زمينه، با توجه به تجربه سپاه درعمليات فاو و عبور از رودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب‌گرفتگي و کانال پرورش ماهي در عمليات کربلاي 5 گفت: «موفقيت ايران در عبور از درياچه ماهي، يک بار ديگر توانايي ايران در عبور از آبراه‌ها را نشان مي‌دهد.»
هفته‌نامه "نيوزويک" نيز ضمن تاکيد بر پيروزي ايران در عمليات کربلاي 5، به شرايط پيروزي ايران بر عراق اشاره کرد و نوشت: «تهاجم ايراني‌ها در نزديکي بصره، حداقل يک چيز را در خصوص جنگ ايران و عراق تغيير داده و آن اين مساله است که براي اولين بار طي چند سال گذشته، اين احتمال را که يک طرف حقيقتاً بر ديگري پيروز شود، مطرح ساخته است.»
عملیات تکمیلی:
منطقه عمومي شرق- به دليل اهميت سياسي و نظامي آن- همواره جايگاهي قابل توجه در انديشه طراحان جنگ داشته است.
پس از فتح خرمشهر، تسلط بر شلمچه به عنوان يكي از معابر وصولي شهر بصره، در زمره اهداف قواي نظامي ايران قرار گرفت و عمليات كربلاي5 بهترين موقعيت براي عملي ساختن اين ايده بود. پيشروي سريع نيروها از سيل‌بند و مواضع دشمن در شرق "كانال ماهي" بسته و سپس عبور از اين كانال و توسعه وضعيت نيروهاي خودي، نشانگر غافل‌گيري دشمن در اين محور بود. اخبار و اطلاعات واصله نيز حكايت از وضعيت نسبتا مناسب و خوب نيروها مي‌كرد. ادامه اين تلاش‌ها در روز نخست منجر به تصرف مثلث غرب «كانال زوجي» شد.
همچنين در محور «پنج ضلعي»، تلاش دشمن منحصرا مقاومت در يك قرارگاه فرماندهي تيپ بود و نيروهاي رزمنده و زرهي سپاه توانستند بيشتر پايگاه‌هاي موجود در اين محور را به تصرف خود درآورند. درگيري در جزيره «بوارين» در ساعات نخستين عمليات، بيشتر بدين منظور بود كه دشمن احساس كند در سراسر خط درگيري وجود دارد تا فرصت تمركز نيرو را نداشته باشد.
همچنين در پاسگاه «بوبيان» كه جناح راست عمليات بود، رزمندگان توانستند آن را به تصرف خود درآورند. در روزهاي بعد، پاتك‌هاي سنگين دشمن در منطقه از محورهاي مختلف آغاز شد و از طرفي عمليات و درگيري نيروهاي خودي نيز ادامه پيدا كرد. در مجموع، مقاومت و ايستادگي نيروها زير آتش شديد دشمن، با وجود كمبود مهمات و بسته شدن چند راه تداركاتي و كمك‌‌رساني، بي‌نظير بود. در محور كانال پرورش ماهي اين درگيريها به اوج خود رسيد و تنها جاده ارتباطي كه به رزمندگان مستقر در اين محور آذوقه و مهمات مي‌رساند، بي‌وقفه زير آتش سنگين عراق بود. گذشته از نقش اساسي عمليات كربلاي5 در پيدايش يك امكان تازه براي اجراي آتش پي در پي بر روي شهر بصره- همزمان با جنگ شهرها- تلاشي وسيع‌تر براي انهدام قسمت ديگري از ارتش عراق، (حتي بيشتر از فاو) از جمله دستاوردهاي مهم نظامي كربلاي5 بود.
ميزان تلفات و انهدام نيروهاي دشمن در كربلاي5 به مراتب بيشتر از والفجر8 بود، به گونه‌اي كه حتي تحليلگران غرب ناچار به اعتراف گوشه‌اي از اين مساله شدند. شلمچه به منزله يكي از قوي‌ترين دژهاي دشمن محسوب مي‌شد و اين براي ارتش عراق به منزله ديواري غير قابل نفوذ بود و همين اعتماد بيش از اندازه نسبت به منطقه، تاثير به‌سزايي در غافل‌گيري دشمن داشت.
اين عمليات با انجام چندين عمليات محدود كه بعدها «عمليات تكميلي» نام گرفت، كامل و باعث تثبيت و ترميم خطوط پدافندي رزمندگان اسلام شد.
اهداف عمده‌عمليات تكميلي:
1- تكميل و ترميم خط پدافندي خودي در نهر جاسم.
2- توسعه و تثبيت نهايي سر پل منطقه غرب نهر جاسم و پيشروي عمده به سوي كانال زوجي
3- تصرف مجدد سر پل غرب كانال ماهي و گرفتن جناح اساسي از دشمن.
4- حضور مؤثر و تهديد منطقه استراتژيك شرق كانال زوجي.
5- انهدام‌ِ بخشي وسيع از امكانات و نفرات دشمن.
شهدای شاخص عملیات:
در اين عمليات بزرگ و طولاني كه با سنگين‌ترين و بيشترين پاتك‌هاي دشمن توأم بود، چندين تن از فرماندهان برجسته ايراني مانند "حسين خرازي" فرمانده لشكر14 امام حسين(7) از اصفهان، "يدالله كلهر" قائم‌مقام لشكر27 محمد رسول الله(9) از تهران، "حجت‌الاسلام والمسلمين عبدالله ميثمي" مسؤ‌ول حوزه نمايندگي حضرت امام(4) در قرارگاه خاتم الانبيأ(ص)، "اسماعيل دقايقي" فرمانده لشكر9 بدر، "هاشم اعتمادي" فرمانده تيپ امام حسن(7) "محمدعلي شاهمرادي" فرمانده تيپ44 قمر بني‌هاشم، "حاج قاسم ميرحسيني" قائم‌مقام لشكر41 ثارالله، "محمد فرومندي" قائم‌مقام لشكر5 نصر و... به شهادت رسيدند.
کربلای 5 شبیه‌ترین حادثه دفاع مقدس به واقعه عاشورا
مقام معظم رهبری( مدظله‌العالی) عملیات کربلای 5 را شبیه‌ترین حادثه دفاع مقدس به واقعه عاشورا دانستند که این مسئله اهمیت شناخت این عملیات برای نسل جوان را مبرهن می‌کند.
فرمانده کل سپاه پاسداران نیز درباره عملیات کربلای 5 اظهار داشته است: «هر رزمنده داوطلب شرکت در عملیات کربلای 5 می‌دانست که این عملیات بسیار سخت‌تر از عملیات‌هاي مختلف گذشته است و خود را آماده شهادت می‌دانست، در حادثه کربلا نیز یاران و همراهان سالار شهیدان از خطرات همراهی با امام حسین(ع) اطلاع داشتند و خود را برای شهادت آماده کرده بودند و به همین علت، امروز فضای معنوی شلمچه نیز به خاطر جانفشانی‌های رزمندگان اسلام در عملیات عاشورایی کربلای 5 است».
گردآورنده: مرضیه ارجمندی
اخبار ویژه
آغاز ریزش مهرههای کلیدی در صف اشغالگران؛
بازخوانی فعالیتها و گفتوگوهای مسعود نجابتی؛
رئیسی در نشست خبری با مقام پاکستانی:
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
