عناصر کلیدی کابینه یازدهم را معرفی می‌کنیم

به گزارش 598 به نقل از خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم ، علی‌اکبر ولایتی را همگان به سیاست‌ خارجی و وزارت خارجه می‌شناسند، اما وی در اوایل انقلاب در معاونت بهداری هم سمت داشته است.

امروز او به‌عنوان یکی از اعضای ائتلاف سه‌گانه اصول‌گرایان محسوب می‌شود. ولایتی سمت‌های مختلفی از جمله مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری و وزارت امور خارجه و چندین و چند سمت دیگر را در سوابق خود دارد. با وی در مورد ائتلاف سه‌گانه و موضوعات دیگر به گفت‌وگو نشستیم؛ مشروح گفت‌وگوی خبرگزاری تسنیم با علی‌اکبر ولایتی به‌شرح ذیل است:

** تسنیم: آخرین اخبار از ائتلاف سه‌گانه اصول‌گرایان چیست؟ ستادهای استانی این ائتلاف تشکیل شدند؟

ولایتی: ستادها در مراکز استان‌ها و در مراحل بعدی در شهرستان‌ها تشکیل خواهد شد و ستاد مرکزی هم تشکیل شده است و جلساتی را ان‌شاءاللّه خواهند داشت. در این جلسات تصمیم‌گیری‌های اصلی تشکیلاتی و کارهای محتوایی در رابطه با زمینه‌سازی انتخابات و تلاش در جهت جذب آرای مردم به‌سمت مجموعه اصول‌گرایان انجام خواهد گرفت و این هدف تشکیل ستاد مرکزی و ستاد استان‌هاست.

** تسنیم: آقای دکتر! هر سامانه وحدت و ائتلافی که تشکیل می‌شود و یا حتی کاندیداهایی که به‌صورت  فردی در انتخابات حاضر می‌شوند، برای خود شعاری در انتخابات در نظر می‌‌گیرند و آن شعار براساس گفتمانی است که آن کاندیدا و یا ائتلاف دنبال می‌کند. اگر شعاری برای ائتلاف سه‌گانه اصول‌گرایان انتخاب شده است، آن را بفرمایید؟

- ولایتی: بر اساس استنباط اعضای ائتلاف سه‌گانه اصول‌گرایان از دیدگاه‌های مقام معظم رهبری و انتظارات ملت بزرگ ایران اسلامی از دولت‌مردان خود، در این ائتلاف برای شعار انتخاباتی، روی عبارت "ائتلاف برای پیشرفت" توافق شده است.

** تسنیم: آقای دکتر، شما و دیگر اعضای ائتلاف سه‌گانه اصول‌گرایان گفته‌اید که درِ این ائتلاف به‌روی "اصول‌گرایان" بسته نیست. شاخص‌های شما برای اصول‌گرایی کدام‌هاست؟

- ولایتی: دولت تشکیل دادن با اهتمام و تلاش اصول‌گرایان، به‌این معنا نیست که ما بر یک حزب یا یک گروه خاص تمرکز داریم و اصول‌گرایان را فقط کسانی می‌دانیم که در بعضی از احزاب و گروه‌ها که سابقه اصول‌گرایی دارند، فعالیت کرده باشند. و از طرف دیگر ملاک ما برای اصول‌گرایی این نیست که صرفاً خود فرد بگوید که اصول‌گرا هستم.

مجدداً تأکید می‌کنم که معنی اصول‌گرایی حتماً عضویت در یک حزب، گروه و یا جبهه نیست و هرکس که به مبانی نظام معتقد است، اصول‌گرا محسوب می‌شود. معتقد به مبانی نظام یعنی کسی که اسلام را به‌عنوان یک دین سیاسی قبول دارد و همچنین به این نکته اعتقاد دارد که پایه حکومت ما بر مبنای مردم‌سالاری دینی است که از دو رکن تشکیل شده است: یکی رأی مردم و دیگری حاکمیت ارزش‌های اسلامی. کسی که این را قبول دارد و به قانون اساسی معتقد است و به‌خصوص روی اصل ولایت مطلقه فقیه تکیه دارد و اعتقاد خود را به قانون اساسی و اصل ولایت فقیه در عمل نشان داده، اصول‌گراست.

در نظام جمهوری اسلامی ایران، تصمیم‌های رهبری فصل‌الخطاب است. هر دستگاه و مسئولی کار خودش را می‌کند. در تصمیم‌گیری‌های اساسی، هرکس در هر شأنی، متناسب با شرح وظایفش کارش را انجام می‌دهد، ولی آن‌جایی که تردید و اختلاف نظر در تصمیم گیری‌های اساسی است تصمیم مقام معظم رهبری تعیین کننده است، بر اساس اصل 110 قانون اساسی، این نظر ولی‌فقیه است که تعیین‌کننده و فصل‌الخطاب است.

** اصل ولایت مطلقه فقیه به‌معنای تبعیت از نظرات ولی فقیه

بالاخره اصل ولایت مطلقه فقیه یعنی اینکه اگر ولی فقیه در امری نظر صریحی داشت، همه تبعیت کنند. ضمن اینکه هرکس کار خودش را انجام می‌دهد ولی یک‌جایی لازم است ولی فقیه نظرش را اظهار کند و دستوری را صادر کند و یا در رابطه با یک مسئله خاص تصمیم قاطع و روشنی بگیرد. هرکس به این موارد پایبند باشد، اصول‌گرا است.

اصول‌گرایی یعنی قبول اینکه اسلام به‌عنوان یک اصل حاکم بر حکومت است و قبول رأی مردم و قانون اساسی به‌عنوان منشور ملی در کشور اسلامی ما. هرکس این موارد را قبول داشته باشد، اصول‌گرا است. ولو یک فرد باشد و این فرد عضو هیچ حزبی نباشد.

چه‌بسا افراد کارآمدی که در گذشته کار کردند و در قول و فعل و رفتارشان نشان دادند که مبانی نظام را قبول دارند، اصول‌گرا هستند. از وجود این افراد و به‌خصوص آنهایی که تجربه و تخصص دارند و کارآمدی خودشان را به اثبات رسانده‌اند، باید استفاده شود، چراکه استفاده از وجود و تخصص آنها حتماً ضروری است.

آینده کشور بستگی به استفاده از افراد معتقد و کاردان و صاحب تجربه دارد و این‌طور نیست که دولت آینده بر اساس سهم‌خواهی‌ها شکل بگیرد. دولت آینده بر اساس کارآمدی بین افراد معتقد به نظام شکل خواهد گرفت و درها به‌روی اصول‌گرایان به‌همان معنی که گفتم باز است.

** تسنیم: یکی از شایعاتی که در روزهای اخیر تکرار می‌شود پیوستن و یا ناپیوستن برخی از افراد به ائتلاف سه‌گانه اصول‌گرایان است. نکته دیگر اینکه برخی اظهارنظرها در مورد شروط پیوستن به این ائتلاف است. برخی اظهارنظرها در رسانه‌ها مطرح شده مبنی بر اینکه هرکس می‌خواهد به این ائتلاف اضافه شود این شروط را (وزن سیاسی مناسب و پایبندی به میثاق) باید داشته باشد. درباره این شرایط در جلساتتان بحثی صورت گرفته است؟

- ولایتی: پیوستن به این مجموعه لزوماً به‌این معنا نیست که ما 10، 15 نفر کاندیدای ریاست جمهوری بین اصول‌گرایان داشته باشیم. قطعاً این موجب تفرّق آرا می‌شود و ما را به نتیجه مثبتی نمی‌رساند. ولی اگر غرض از مشارکت این باشد که اصول‌گرایان با شاخصه‌هایی که عرض کردم در دولت آینده مشارکت داشته باشند، من این را تأیید می‌کنم.

** 10-15 کاندیدای اصول‌گرا یعنی تفرّق آرا

نامزد ریاست جمهوری آینده که از بین این سه نفر و یا خارج از این سه نفر انتخاب گردید و مورد قبول اصول‌گرایان واقع شد، حتماً کابینه خودش و به‌خصوص عناصر اصلی کابینه خود را قبل از انتخابات معرفی خواهد کرد و مردم فقط به یک نفر رأی نمی‌دهند، بلکه به کسی رأی می‌دهند که همکارانش معلوم است.

پس کسی که به‌عنوان رئیس جمهور کاندیدا می‌شود، تیم خودش را در انتخابات معرفی می‌کند و افراد این تیم کسانی هستند که مردم آنها را به کارایی، تخصص و در عین حال پایبندی به نظام می‌شناسند.

نکته دیگر اینکه بدون تردید نظر علما و به‌خصوص جامعه مدرسین و جامعه روحانیت و علمای برجسته کشور در استان‌های مختلف حتماً مورد توجه قرار می‌گیرد و حتماً با این بزرگان مشورت می‌شود. همان‌طور که تابه‌حال نیز مشورت‌هایی صورت گرفته است و این مشورت‌ها منظم‌تر و جدی‌تر خواهد شد و امیدواریم در نهایت توافق همه معتقدین به نظام جمهوری اسلامی و در رأس آن علما و بزرگان و جامعتین را که قبل و بعد از انقلاب تعیین‌کننده بوده و نقش اساسی داشتند، فراهم کنیم و تصمیم‌های اساسی که اتخاذ خواهد شد در توافق و هماهنگی کامل با دو رکن اساسی روحانیت، یعنی جامعه مدرسین و جامعه روحانیت خواهد بود، ان‌شاءاللّه.

** تسنیم: آقای دکتر، کل کابینه را معرفی می‌کنید و یا فقط عناصر کلیدی کابینه؟

- ولایتی: عناصر کلیدی سیستم اجرایی معرفی خواهد شد. مثلاً رئیس‌کل بانک مرکزی، وزیر نیست ولی اگر مردم بدانند که چه‌کسی رئیس بانک مرکزی خواهد شد و یا اینکه چه‌کسی معاون اول و یا معاون اجرایی و یا مسئول سازمان مدیریت می‌شود، مهم است.

** معرفی مدیران و عناصر کلیدی

در بعضی قسمت‌ها مانند صنایع پتروشیمی و مجموعه گاز عسلویه و پروژه‌هایی که تعیین کننده است هم اگر مسئولان مشخص شوند، تأثیرگذار خواهد بود. ما بخش اعظمی از صادرات غیرنفتی‌مان از طریق پتروشیمی است. بهتر است معلوم شود که چه‌کسی رأس این مجموعه قرار می‌گیرد  و اینکه آن شخص کاربلد و پایبند به نظام است و مردم تجربیات خوبی از او دارند.

** تسنیم: یعنی مدیران عالی‌رتبه را هم معرفی می‌کنید؟

- ولایتی: ان‌شاءاللّه مسئول قسمت‌هایی که مهم، حساس و تعیین کننده هستند، معرفی خواهند شد. البته این پیشنهاد به کسی است که به‌عنوان کاندیدای ریاست جمهوری از این جمع معرفی می‌شود و می‌گوید که: اگر من بیایم این وزرا و مسئولان را پیشنهاد می‌کنم. البته پیشنهاد وزیر از سوی رئیس‌جمهور یک مسئله است و رأی اعتماد مجلس مسئله دیگر. یعنی مشروط به این است که از مجلس رأی اعتماد بگیرد. البته ممکن است که شکل معرفی به‌صورت تیم اقتصادی، تیم سیاسی، صنعتی، نفتی، فرهنگی، آموزشی و... باشد.

** تسنیم: با توجه به اشاره‌ای که به سازمان مدیریت داشتید، یعنی نظرتان این است که این سازمان را احیا کنید؟

- ولایتی: بالاخره هرکار نظام و کار حکومتی بستگی به برنامه‌ریزی دارد، مثلاً ما چشم‌انداز 20ساله داریم که مرکب از 4 برنامه پنج‌ساله است که بخشی از آن گذشته و بخش دیگر در پیش است و قسمتی از این برنامه‌های پنج‌ساله نیز از بودجه‌های سالیانه تشکیل شده است که نیاز به کار کارشناسی و سازمان‌دهی دارد. ما از داشتن تشکیلات منظم برای سازمان‌دهی کارها نباید فرار کنیم.

** نباید از داشتن تشکیلات منظم برای سازمان‌دهی کارها فرار کنیم

** تسنیم: در یکی از سخنرانی‌های اخیر خود گفته‌اید که اگر دولت بعدی دست اصول‌گرایان نباشد، دردسر خواهیم داشت. منظورتان از دردسر چیست؟

- ولایتی: ما اصول‌گرایی را تعریف کردیم. کسی که به مبانی نظام معتقد نباشد برای چه باید حکومتی را در دست بگیرد که این اصول، پایه‌ها و ارکان آن را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که یک یا چند اصل مبنایی را قبول ندارد. شما فکر می‌کنید که اگر کسی بیاید روی قانون اساسی شبهه داشته باشد، روی این مسئله که اسلام پاسخگوی دنیا و آخرت است شبهه داشته باشد و یا روی اینکه حکومت باید اسلامی باشد، شبهه داشته باشد، مشکل ایجاد نمی‌کند؟

شبهه و سؤال در مبانی نظام از سوی افراد غیرمسئول آزاد است و هرکس می‌تواند هر اعتقادی داشته باشد و جزو شهروندان این کشور باشد، اما اگر قرار شد کسی بیاید و قوه مجریه این کشور را شکل بدهد و به مبانی نظام معتقد نباشد، برای نظام مشکل ایجاد نمی‌کند؟ یعنی اگر افرادی بیایند که به یک و یا چند از  اصول و مبانی نظام معتقد نباشند، برای نظام دردسرساز نیست؟ حتماً هست.

** تعریف برخی از اصول‌گرایی درست نیست

بعضی تعریفی از اصول‌گرایی دارند که درست نیست و آن را به یک گرایش مخصوص سیاسی تبدیل می‌کنند. گویی که در تقسیم‌بندی‌ها، اصول‌گرایی را بر تفکر محافظه‌کاری منطبق کردند، مثل آنچه در برخی کشورهای غربی است و طبق این تفکر اصول‌گرایان که محافظه‌کار هستند و باید جای آنها کسانی بیایند که تحول‌خواه و یا اصلاح‌طلب هستند و یا گرایشی به سکولاریسم داشته باشند و افرادی بیایند که اهل تساهل و تسامح در رعایت مبانی اسلامی باشند. این افراد کسانی هستند که اگر بیایند، درحالی‌که مبانی نظام را قبول ندارند، برای نظام دردسر ایجاد می‌کنند.

هرچند که اسلام بالاترین سعه صدر را برای تحمل افکار دیگران دارد اما در حاکمیت اسلامی نمی‌توان در اصول تسامح کرد، پس معنای اصول‌گرایی روشن است و منطبق بر تفکر محافظه‌کاری نیست و اگر کسی بخواهد کار اصلاح واقعی از نوع اصلاح‌طلبی حضرت امام حسین(ع) انجام دهد، اصول‌گرایی است.

** تسنیم: آقای دکتر، اولین مسئولیت شما بعد از انقلاب چه بود؟

- ولایتی: معاونت درمان وزارت بهداری.

** تسنیم: شیرین‌ترین لحظه دوران خدمت شما کدام لحظه بود؟

- ولایتی: بعدازظهر روزی که در دبیرخانه شورای امنیت بودیم و خبر خبرگزاری رویترز را به ما دادند که صدام حسین قرارداد  1975 الجزایر را قبول کرده است.

** 140 جلد کتاب نوشته‌ام

* تسنیم: روزی چند ساعت مطالعه دارید؟ شما پزشک متخصص هستید و به تاریخ اسلام نیز تسلط کامل دارید و کتاب‌هایی هم در این زمینه نوشته‌اید و در عرصه سیاسی و روابط بین‌ الملل و بیداری اسلامی هم سررشته دارید. روزانه چند ساعت مطالعه می‌کنید؟ چند جلد کتاب دارید؟

- ولایتی: کتاب‌های من شاید به 140 جلد رسیده باشد و تعدادی از آنها هم در انتشارات امیرکبیر در انتظار برای چاپ است. تعداد مقالات بین‌المللی‌ام نزدیک 120 عدد است و 80 مقاله داخلی دارم که در مجموع به حدود 200 مقاله می‌رسد و یک مقاله هم برنده پرمراجعه‌ترین مقاله بین‌المللی شده است. برنامه روزانه بنده از ساعت 7 صبح آغاز می‌شود و تا نیمه‌شب ادامه می‌یابد.

** تسنیم: چند ساعت از این مدت به مطالعه می‌گذرد؟

- ولایتی: بخش عمده و مهمی از آن مطالعه است.

** تسنیم: ممنون از وقتی که در اختیار ما گذاشتید.