سهم اتحادیه عرب در قتل عام مردم سوریه

به گزارش 598 به نقل از گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، "عبدالباری عطوان" سردبیر روزنامه رای الیوم چاپ لندن یادداشتی درباره سیاست و مواضع اتحادیه عرب در باره بحران سوریه منتشر کرده که در ادامه ترجمه این یادداشت ارائه شده است.

 سرانجام اتحادیه عرب از کما بیرون آمد و تصمیم گرفت که وزاری خارجه اعضای خود را به یک جلسه اضطراری برای بحث در باره بحران سوریه فرابخواند.

این دعوت برای برگزاری جلسه فوری متعاقب دیدار احمد بن حلی معاون دبیرکل اتحادیه عرب با اخضر ابراهیمی نماینده ویژه سازمان ملل درباره کنفرانس پیش‌روی ژنو2 صورت گرفت.

سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی از سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل اوایل این ماه خودداری کرد و همچنین عضویت در شورای امنیت را همانطور که وی گفت در اعتراض به ناکامی شورای امنیت در حمایت از مردم سوریه، حل موضوع فلسطین و عاری سازی خاورمیانه از سلاح‌های تخریب دسته‌جمعی نپذیرفت.

اتحادیه عرب نیز در برخورد با تمامی این موارد _اگرچه کمتر_ ناکام مانده است.آیا شاهزاده فیصل همین موضوع را درباره اتحادیه عرب اتخاذ و نشست در جلسه روز یکشنبه وزیران خارجه اتحادیه عرب را تحریم خواهد کرد. 

ما می‌توانیم بگویم که ناکامی‌های وزرای خارجه اتحادیه عرب خیلی جدی‌تر از ناکامی‌های همتایان بین‌المللی آنها است به خاطر اینکه آنها نماینده کشورهای عربی و دولت‌های‌شان هستند که از یک رابطه عمیق و طولانی مدت بایکدیگر نسبت به سازمان ملل دارند.

نباید باور کنیم شاهزاده سعود الفیصل و نه هیچ کدام از وزاری خارجه کشورهای اتحادیه عرب این جلسه را تحریم خواهند کرد هرچند زمان برای بررسی جامع سیاست‌ها و مواضع این اتحادیه که باری بر دوش مردم عرب است، فشرده باشد.

ما به ناکامی‌های اتحادیه در رابطه موضوع فلسطین اشاره نخواهیم کرد چرا که نمی‌خواهیم که این مسله را برای خود تکرار کنیم. چیزی که ما آن را مورد بررسی خواهیم کرد یک سری اقدامات شرم‌آوری هستند که در رابطه با بحران سوریه انباشته شده‌اند که می‌توان آنها را به صورت زیر خلاصه کرد؛

اول؛ فقط چند ماه پس از شروع بحران سوریه در سال 2011 اتحادیه عرب تصمیم گرفت که عضویت سوریه در این اتحادیه را معلق و تحریم‌های سیاسی و اقتصادی علیه این کشور اعمال کند. تونس،‌ مصر و کشورهای حوزه خلیج فارس سفارت‌خانه‌های خود در دمشق را تعطیل کردند و سفیران سوریه را از پایتخت‌های خود اخراج کردند. این اقدام از نظر آنها بلافاصله به مخالفان به عنوان نمانیدگان مردم سوریه مشروعیت داد.

بعد از گذشت دو سال، هم اکنون با مذاکره عمو سام با رژیم اسد و التماس از وی برای شرکت در ژنو2 و دعوت از مهمترین متحد سوریه یعنی ایران برای حضور در این کنفرانس ما با سناریوی متفاوتی روبرو هستیم.

فقط این نیست، بلکه ما در 30 سپتامبر شاهد بالا رفتن ولید معلم وزیر خارجه اسد از پله‌های سازمان ملل و ایراد سخنرانی در مجمع عمومی بودیم. معلم ضمن اینکه حقوق مشروع فلسطینی‌ها را برای سازمان ملل یادآور شد از این سازمان به دلیل مانع تراشی آمریکا و اسرائیل برای اجرای منطقه عاری از سلاح‌‌های کشتار دسته جمعی در سال 2012 انتقاد کرد.

دوم؛ تمامی کشورهای عربی بر روی سقوط اسد در عرض چند ماه یا چند هفته شرط بندی کرده بودند اما این بحران در حال سه ساله شدن است و دیگر شمارش معکوس روزها برای برکناری بشار اسد دیده نمی‌شود. به علاوه اسد به تدریج موفق شد تحریم‌های بین‌المللی و رسانه‌ای که جامعه بین‌المللی علیه وی اعمال کرده بودند را بشکند.

سوم: اتحادیه عرب تصمیم گرفت که از یک راه‌حل نظامی برای حل این بحران حمایت کند و تهیه سلاح‌های مدرن برای مخالفان جهت تسریع در سقوط اسد را تصویب کرد. این مسله به صورت مستقیم به نظامی کردن این درگیری منجر شد و راه را برای ورود گروه‌های جهادیست به میدان‌های جنگ هموار کرد. هم اکنون حضور این جهادیست‌ها آنقدر بارز شده که همه وحشت‌ زده شده‌اند و آقای ابراهیمی در تلاش است تا تمامی گروه‌ها را برای رسیدن به یک راه حل سیاسی گردهم آورد.

چهارم: بعضی کشورها بر این باور بودند که می‌توانند به شورای امنیت برای حمایت از اقدام نظامی جهت سرنگونی رژیم اسد اعمال نفوذ کنند، همانطور که شورای امنیت درباره لیبی دست به اقدام نظامی زد. اما جبهه متحد روسیه ( که پیشنهاد معامله تسلیحات و میلیارد‌ها دلار رشوه را رد کرد) و چین مانع از اینگونه اقدامات شد و هم اکنون شورای امنیت قاطعانه از خلاح‌ سلاح شیمیایی سوریه و یک راه حل مسالمت آمیز حمایت می‌کند.

پنجم؛ دولت آمریکا قبلا با سیاست‌های منطقه‌ای کشورهای نفت خیز حوزه خلیج فارس همراهی کرده است. اما هم اکنون این کشورهای عربی فهمیده‌اند که دولت اوباما فرایند بی‌سابقه‌ای برای دستیابی به توافق با ایران_ بزگترین رقیب منطقه‌ای آنها _ شروع کرده است. آمریکا همچنین با روسیه موافقت کرد که به دولت سوریه پیشنهاد خلع سلاح شیمیایی داده شود تا حمله به سوریه از دستور کاخ سفید خارج شود. دولت‌های عربی تنها از طریق تلویزیون از این تحولات باخبر شدند چرا که آمریکا نه با آنها مشورت کرده بود و نه به آنها اطلاع داده بود.

ششم؛ در ماه آوریل اخضر ابراهیمی نماینده صلح اتحادیه عرب و سازمان ملل تصمیم گرفت نمایندگانی دوگانه خود را کنار گذاشته و صرفا تحت پرچم سازمان ملل فعالیت کند. او گفته بود که اقدام اتحادیه عرب در حمایت از مخالفان تحت هر شرایطی نقش وی به عنوان یک مذاکره کننده بی‌طرف را تضعیف می‌کند. ابراهیمی همچنین زمانی که از تهران برای شرکت در ژنو2 دعوت کرد ضربه سختی به اتحادیه عرب زد. دعوتی که از هیچ کدام از اعضای این اتحادیه صورت نگرفت.

در جلسه روز یکشنه خود، وزیران خارجه اتحادیه عرب باید قبول کنند که ناکامی‌های آنان باعث شرمساری است. آنها باید از اشتباه‌ها و فقر فهم و تحلیل خود از شرایط سوریه و جاهای دیگر آگاه شوند. آنها باید فروش توهمات خود به مردم سوریه را متوقف کنند و کشتار 200 هزار نفر مردم را از طریق اقدامات جاری سیاسی و دورغ‌های رسانه‌ای دولت‌های خود پوشش دهند.

وزیران خارجه اتحادیه عرب همچنین باید از خشم مردم سوریه و سایر مردمان عرب آگاه شوند. چرا که آنها اجازه دادند کشتی یک کشور بزرگ با توطئه‌های آنها در خون غرق شود و با برخورد با سخره‌های فرقه‌گرایی، درگیری‌های قومی و جنگ داخلی پاره پاره شود. وزیران خارجه کشورهای عرب و یا کسانی که در این بحران دخیل هستند جنایتکار جنگی هستند و باید پاسخگوی اقدامات خود باشند.