ابهامات بیانیه ژنو کم بود، اجرای آن هم در محاق تعلیق افتاد

متن بیانیه زمانی را مشخص نکرده و در عین حال اتحادیه اروپا نیز در کنار آمریکا در آستانه تعصیلات ژانویه قرار گرفته و موضوع را به مذاکرات ایران و آژانس موکول کرده‌اند. سخنگوی دولت دیروز دراین‌باره با ادبیاتی مبهم گفت توافق ژنو ماه آینده اجرایی می‌شود. خبرگزاری اصلاح‌طلب ایسنا دراین‌باره ترجیح داده از تیتر «توافق ژنو به تعطیلات رفت» استفاده کند و بنویسد: در حالی که انتظار می‌رفت حداقل ساز و کار اجرایی توافق ژنو تا قبل از پایان سال جاری میلادی مشخص شود تحت تاثیر عدم تصمیم‌گیری اتحادیه اروپا درباره اجرای آن و افزایش تحریم‌ها از سوی آمریکا با وجود مخالفت روسیه به تعطیلات رفت. پس از آن که هفته گذشته آمریکا در اقدامی یک جانبه و غیرمنتظره، 19 فرد و شرکت ایرانی و خارجی را به لیست سیاه خود افزود، نشست وزیران اتحادیه اروپا هم به هیچ تاریخی حتی احتمالی برای اجرای توافق ژنو اشاره نکرده است.
نکته قابل توجه دیگر این است که اجرای تعهدات اروپایی‌ها به بعد از اجرای تعهدات ایران و پس از تایید آن از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موکول شده است. براساس توافق ژنو و تاکید مقامات کشورمان اجرای تعهدات هم زمان و متوازن طراحی شده است، نه آن که ایران ابتدا وارد اجرای تعهداتش شده و سپس آژانس آن‌ها را تایید کند و بعد از آن چنانچه همه تعهدات مو به مو اجرا و به همین شکل مورد تایید آژانس قرار گرفت که احتمال آن بعید است، آن وقت اتحادیه اروپا اقدام به برداشتن برخی تحریم‌ها کند!
اقدام آمریکا در اعمال تحریم‌ها و عدم تصمیم‌گیری وزیران خارجه اتحادیه اروپا درباره اجرای توافق در عمل مذاکرات و توافق ژنو را در خوشبینانه‌ترین نگاه به «تعطیلات» برد و در بدبینانه‌ترین نگاه اگر نگوییم به تعبیر وزیر خارجه کشورمان دچار مرگ زودرس شده به کما فرو برد.
در همین حال و در حالی که سخنگوی وزارت خارجه می‌گوید «5+1 یک روز را برای اجرای تعهدات ژنو تعیین کند»، یک رسانه دیگر حامی دولت (دیپلماسی ایرانی) از «تعویق زمان اجرای توافقنامه نوامبر 2013 به سال 2014» خبر داد و نوشت: با گذشت نزدیک به یک ماه از توافق هسته‌ای مقدماتی در ژنو، همچنان زمان اجرای این توافق در پس پرده‌ای از ابهام قرار دارد.
رویکرد و اظهارات چند روز اخیر مقامات آمریکایی، انگلیسی و اخیرا فرانسوی حاکی از آن است که فعلا قصد تعدیل تحریم‌ها را ندارند و این در حالی است که مقامات تهران نیز زمانی را برای اجرای این توافقنامه مشخص نکرده‌اند. برخی بر این باورند با توجه به پیش رو بودن تعطیلات کریسمس و سال نو میلادی، احتمالا اجرای این توافقنامه به سال 2014 موکول می‌شود.
هفته گذشته، خزانه‌داری آمریکا نام 19 شخص حقیقی و حقوقی ایرانی را به فهرست سیاه تحریم‌ها اضافه کرد. این تصمیم زمانی اعلام شد که کارشناسان ایران و گروه 5+1، در وین در حال مذاکره بر سر اجرای توافقنامه ژنو بودند. در نتیجه اعلام تحریم‌های خزانه‌داری آمریکا، هیات ایرانی نیز این نشست را ترک کرد.
دیپلماسی ایرانی می‌افزاید: پیش از این یک مقام اتحادیه اروپا اعلام کرده بود به نظر نمی‌رسد توافقنامه ژنو تا اواخرماه ژانویه (10 بهمن) اجرایی شود. به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال اکنون موضوع مورد بحث این است که این توافقنامه باید چه زمانی اجرایی شود و ایران باید نخست چه گام‌هایی را بردارد. همچنین پرسش‌هایی نیز در مورد ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران و زمان آزادسازی بخشی از اموال بلوکه شده ایران توسط آمریکا، مطرح است.
در حالی که طرف ایرانی برخی تعلیق‌ها را از 3 ماه پیش آغاز کرده، دولت آمریکا گفته که در صورت اجرای بیانیه ژنو، اجازه دسترسی ایران به 4/2 میلیارد دلار از درآمدهای نفتی‌اش به صورت تدریجی در 6 ماه (هر ماه بخشی از مبالغ صورت خواهد گرفت.