آیت الله العظمی مکارم شیرازی:
علی پیرولی: اعلام ارتباط سرشماری سال ۹۰ پس از پایان این طرح با هدفمندسازی یارانه‌ها و درست‌سنجی دارایی‌های اقشار پردرآمد برای حذف آنها از لیست یارانه‌بگیرها از موضوعاتی است که می‌تواند به اعتماد مردم در نظرسنجی‌ها و تحقیقات ملی دیگر صدمه وارد کند.
چند روز پیش همزمان با کاهش سرشماری، رئیس مرکز آمار ایران در گفت‌وگو با
خبرنگار ما از ارائه بانک اطلاعاتی جامع براساس سرشماری سال ۹۰ برای تداوم
اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها خبر داد. عادل‌آذر در اظهارنظری جالب‌توجه به
خبرنگار ما گفت: سرشماری عمومی نفوس و مسکن در راستای هدفمندسازی یارانه‌ها
است و با ایجاد یک بانک اطلاعاتی جامع که از این سرشماری به‌دست خواهد آمد
تمامی اهداف اقتصادی چه در صنعت چشم‌انداز ۲۰ ساله و همچنین در تداوم
اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها لحاظ خواهد شد. البته در این میان و از همان
آغاز سرشماری، مرکز آمار با اعلام اینکه این سرشماری هیچ ارتباطی با
هدفمندسازی یارانه‌ها نخواهد داشت و تنها برای برنامه‌ریزی ملی و منطقه‌ای
اجرا می‌شود در تلاش بود تا ذهن مردم نسبت به هدفمندسازی یارانه‌ها را
همچنان مثبت نگه داشته و از این سو با استخراج دقیق آماری بتواند اطلاعات
جامع‌تری را برای اجرای هدفمندسازی تهیه کند. این در حالی است که هنوز
یارانه تولیدی نیز پرداخت نشده است. همین امر باعث شده برنامه‌ریزان دست به
کار بشوند و سرشماری سال ۹۰ را اجرا کنند تا با کاهش تعداد متقاضیان
یارانه‌های نقدی در این زمینه بتوانند پاسخگوی نیازهای ایجادشده باشند.
شاید طرح خوشه‌بندی و یا حذف اقشار پردرآمد از پرداخت یارانه‌های نقدی طنز
تلخ ماجرای آن بود. اما نبود یک راستی‌آزمایی آماری در این خصوص و همچنین
نبود آمارهایی دقیق در این ارتباط حلقه‌ای مفقوده را به اجرای این طرح
افزوده بود. برنامه‌ریزان اقتصادی می‌خواستند یارانه‌ها را هدفمند کنند، در
شرایطی که گروه‌های هدف را نمی‌شناختند. در این راستا برنامه‌ریزان
اقتصادی در ابتدا در تلاش بودند از رویه خوداظهاری بهره برند.
اذعان به تغییر در ادامه فرآیند اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها
اما اکنون با گذشت تقریبا یک سال از اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها، سخنگوی طرح تحول اقتصادی تازه سخن از اجرای مطالعه‌هایی برای شناسایی خانوارهای پردرآمد و حذف آنها به میان می‌آورد که البته بنا به تصریح او هنوز به هیچ نتیجه‌ای نرسیده است. در همان ماه‌های اولیه سال ۹۰ محمدرضا فرزین سخن از خوشه‌بندی یارانه‌های نقدی به میان آورده و اعلام کرده بود یارانه‌های نقدی با استفاده از خوشه‌بندی پرداخت خواهد شد و در این میان اقشار پردرآمد از پرداخت یارانه‌های نقدی خارج خواهند شد.
اما برنامه‌ریزان اقتصادی همچنان سردرگم بودند و نمی‌توانستند اظهارات سخنگوی طرح تحول اقتصادی خود را به مرحله اجرا بگذارند زیرا آنان دیگر مبنای آماری دقیقی نداشتند و نمی‌خواستند در برابر منتقدان تسلیم شوند. فرشاد مومنی اقتصاددان در این رابطه می‌گوید: از آنجایی که گام اول برای معنادارشدن هدفمندی این است که گروه‌های هدف خود را بشناسید، آیا گروه‌های هدف خود را می‌شناسید که می‌خواهید یارانه‌ها را هدفمند کنید؟ پاسخ منفی خواهد بود. از همان ابتدا معلوم بود این شوک درمانی از هر زاویه‌ای که مورد توجه قرار بگیرد، بی‌معنا است.
سرشماری‌ای که در راستای اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها اجرا شد
بنابراین گویا تنها سرشماری می‌توانست این طرح بزرگ را نجات دهد. طرحی که به اعتقاد منتقدان نتوانست پس از گذشت یک سال انتظارات را برآورده سازد. این موضوع باعث شده سرشماری ۱۰ساله کشور به پنج سال کاهش پیدا کند و سرشماری امسال بر این اساس شکل بگیرد. سخنگوی طرح تحول اقتصادی محمدرضا فرزین نیز در گفت‌وگو با فرهیختگان حرف‌های رئیس مرکز آمار ایران را تکرار کرد و گفت: با استفاده از پایگاه اطلاعاتی موجود که در اختیار ستاد طرح تحول اقتصادی است به‌زودی اقشار پردرآمد از طرح هدفمندی یارانه‌ها خارج شده و یارانه نقدی به آنها تعلق نخواهد گرفت. وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ما مبنی‌بر اینکه آیا سرشماری سال ۹۰ در راستای اجرای طرح تحول بانکی است و استخراج منابع هدفمندسازی یارانه‌ها از این سرشماری حاصل می‌شود، اظهار داشت: این سرشماری هیچ ارتباطی به هدفمندسازی یارانه‌ها ندارد. سخنگوی طرح تحول اقتصادی در پاسخ به سوال خبرنگار ما که پایگاه اطلاعاتی داده‌شده شما از چه بانک اطلاعاتی تغذیه می‌شود توضیحی ارائه نداد و تنها به این موضوع استناد کرد که به‌زودی گزارشی در این رابطه ارائه خواهد شد. در حالی که هدفمندسازی یارانه‌ها بیش از ۷۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت ۷۴ میلیون نفری موجود کشور را تحت پوشش خود قرار داده است، ظاهرا منجر به کاهش منابع درنظر گرفته‌شده برای طرح شده است. تناقض موجود در گفتار دو مسوول بلندپایه آماری و اقتصادی کشور درخصوص سرشماری و طرح تحول اقتصادی این برداشت را به وجود آورده است که سرشماری سال ۹۰ از زمان آغاز طرح به صورت تئوری تا مرحله اجرا بر مبنای راست‌آزمایی طرح تحول اقتصادی صورت گرفته است. نگاه مسوولان برنامه‌ریز اقتصادی کشور به این موضوع باعث شد تا سرشماری سال ۹۰ بر این مبنا اجرا شود. سرشماری‌ای که مسوولان ابتدا وجود هرگونه ارتباطی میان آن با هدفمندی یارانه‌ها را انکار کرده بودند. حال با پایان سرشماری و اذعان رئیس مرکز آمار ایران مبنی‌بر اینکه این سرشماری ارتباط مستقیم با یارانه‌های نقدی دارد، تناقض مسوولان مربوطه در این میان کاملا مشخص شده است. موضوعی که بسیار قابل‌تامل است این است که حال برنامه‌ریزان اقتصادی انتقاد منتقدان رسمی به هدفمندسازی یارانه‌ها را تلویحا پذیرفته و بر این موضوع نیز صحه گذاشته‌اند. نمونه بارز آن اجرای سرشماری سال ۹۰ و همچنین خارج‌ساختن اقشار پردرآمد در این راستا از پرداخت یارانه‌های نقدی به صورت مستقیم و همچنین پذیرفتن شکست این هدفمندی است. فرشاد مومنی کارشناس اقتصادی در این زمینه به خبرنگار ما گفت: همانطور که همه تجربه‌های شوک‌درمانی، آثار مخرب متناسب سیاسی و اجتماعی و اقتصادی را نشان داده است حالا برنامه‌ریزان اقتصادی با مجموعه‌ای از تدابیر و تغییرات واقعیت‌های مخرب آن را نادیده گرفته ولی از نظر کارشناسان این واقعیت‌ها انکارناپذیر هستند. اما در اینجا نکته‌ای مهم وجود دارد و آن این است که وقتی برنامه‌ریزان اقتصادی یک اشتباه مرتکب می‌شوند، مساله فقط این نیست که اهداف انتظاری دولت محقق نمی‌شود، بلکه مساله این است که این سیاستگذاری نادرست منشا طیف گسترده‌ای از بهم‌ریختگی‌ها و سوءکارکردها در همه عرصه‌ها نیز می‌شود و این بهم‌ریختگی‌ها می‌تواند آثار دوره‌ای بلندمدت داشته باشد.
منبع:فرهيختگان آنلاين
اذعان به تغییر در ادامه فرآیند اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها
اما اکنون با گذشت تقریبا یک سال از اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها، سخنگوی طرح تحول اقتصادی تازه سخن از اجرای مطالعه‌هایی برای شناسایی خانوارهای پردرآمد و حذف آنها به میان می‌آورد که البته بنا به تصریح او هنوز به هیچ نتیجه‌ای نرسیده است. در همان ماه‌های اولیه سال ۹۰ محمدرضا فرزین سخن از خوشه‌بندی یارانه‌های نقدی به میان آورده و اعلام کرده بود یارانه‌های نقدی با استفاده از خوشه‌بندی پرداخت خواهد شد و در این میان اقشار پردرآمد از پرداخت یارانه‌های نقدی خارج خواهند شد.
اما برنامه‌ریزان اقتصادی همچنان سردرگم بودند و نمی‌توانستند اظهارات سخنگوی طرح تحول اقتصادی خود را به مرحله اجرا بگذارند زیرا آنان دیگر مبنای آماری دقیقی نداشتند و نمی‌خواستند در برابر منتقدان تسلیم شوند. فرشاد مومنی اقتصاددان در این رابطه می‌گوید: از آنجایی که گام اول برای معنادارشدن هدفمندی این است که گروه‌های هدف خود را بشناسید، آیا گروه‌های هدف خود را می‌شناسید که می‌خواهید یارانه‌ها را هدفمند کنید؟ پاسخ منفی خواهد بود. از همان ابتدا معلوم بود این شوک درمانی از هر زاویه‌ای که مورد توجه قرار بگیرد، بی‌معنا است.
سرشماری‌ای که در راستای اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها اجرا شد
بنابراین گویا تنها سرشماری می‌توانست این طرح بزرگ را نجات دهد. طرحی که به اعتقاد منتقدان نتوانست پس از گذشت یک سال انتظارات را برآورده سازد. این موضوع باعث شده سرشماری ۱۰ساله کشور به پنج سال کاهش پیدا کند و سرشماری امسال بر این اساس شکل بگیرد. سخنگوی طرح تحول اقتصادی محمدرضا فرزین نیز در گفت‌وگو با فرهیختگان حرف‌های رئیس مرکز آمار ایران را تکرار کرد و گفت: با استفاده از پایگاه اطلاعاتی موجود که در اختیار ستاد طرح تحول اقتصادی است به‌زودی اقشار پردرآمد از طرح هدفمندی یارانه‌ها خارج شده و یارانه نقدی به آنها تعلق نخواهد گرفت. وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ما مبنی‌بر اینکه آیا سرشماری سال ۹۰ در راستای اجرای طرح تحول بانکی است و استخراج منابع هدفمندسازی یارانه‌ها از این سرشماری حاصل می‌شود، اظهار داشت: این سرشماری هیچ ارتباطی به هدفمندسازی یارانه‌ها ندارد. سخنگوی طرح تحول اقتصادی در پاسخ به سوال خبرنگار ما که پایگاه اطلاعاتی داده‌شده شما از چه بانک اطلاعاتی تغذیه می‌شود توضیحی ارائه نداد و تنها به این موضوع استناد کرد که به‌زودی گزارشی در این رابطه ارائه خواهد شد. در حالی که هدفمندسازی یارانه‌ها بیش از ۷۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت ۷۴ میلیون نفری موجود کشور را تحت پوشش خود قرار داده است، ظاهرا منجر به کاهش منابع درنظر گرفته‌شده برای طرح شده است. تناقض موجود در گفتار دو مسوول بلندپایه آماری و اقتصادی کشور درخصوص سرشماری و طرح تحول اقتصادی این برداشت را به وجود آورده است که سرشماری سال ۹۰ از زمان آغاز طرح به صورت تئوری تا مرحله اجرا بر مبنای راست‌آزمایی طرح تحول اقتصادی صورت گرفته است. نگاه مسوولان برنامه‌ریز اقتصادی کشور به این موضوع باعث شد تا سرشماری سال ۹۰ بر این مبنا اجرا شود. سرشماری‌ای که مسوولان ابتدا وجود هرگونه ارتباطی میان آن با هدفمندی یارانه‌ها را انکار کرده بودند. حال با پایان سرشماری و اذعان رئیس مرکز آمار ایران مبنی‌بر اینکه این سرشماری ارتباط مستقیم با یارانه‌های نقدی دارد، تناقض مسوولان مربوطه در این میان کاملا مشخص شده است. موضوعی که بسیار قابل‌تامل است این است که حال برنامه‌ریزان اقتصادی انتقاد منتقدان رسمی به هدفمندسازی یارانه‌ها را تلویحا پذیرفته و بر این موضوع نیز صحه گذاشته‌اند. نمونه بارز آن اجرای سرشماری سال ۹۰ و همچنین خارج‌ساختن اقشار پردرآمد در این راستا از پرداخت یارانه‌های نقدی به صورت مستقیم و همچنین پذیرفتن شکست این هدفمندی است. فرشاد مومنی کارشناس اقتصادی در این زمینه به خبرنگار ما گفت: همانطور که همه تجربه‌های شوک‌درمانی، آثار مخرب متناسب سیاسی و اجتماعی و اقتصادی را نشان داده است حالا برنامه‌ریزان اقتصادی با مجموعه‌ای از تدابیر و تغییرات واقعیت‌های مخرب آن را نادیده گرفته ولی از نظر کارشناسان این واقعیت‌ها انکارناپذیر هستند. اما در اینجا نکته‌ای مهم وجود دارد و آن این است که وقتی برنامه‌ریزان اقتصادی یک اشتباه مرتکب می‌شوند، مساله فقط این نیست که اهداف انتظاری دولت محقق نمی‌شود، بلکه مساله این است که این سیاستگذاری نادرست منشا طیف گسترده‌ای از بهم‌ریختگی‌ها و سوءکارکردها در همه عرصه‌ها نیز می‌شود و این بهم‌ریختگی‌ها می‌تواند آثار دوره‌ای بلندمدت داشته باشد.
منبع:فرهيختگان آنلاين
اخبار ویژه
مغالطه دروغ خبرنویسی؛
گزارشی از اقدامات دولت شهید رئیسی برای فقرزدایی، عدالت اقتصادی و مقابله با فساد؛
رهبر معظم انقلاب در پیامی به افتتاحیه مجلس دوازدهم:
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
