دم خروس اختلاف ليبرال‌ها بيرون زد

به گزارش پایگاه 598 به نقل از دانا، هنوز مهر انتخابات رياست جمهوري دوره يازدهم روي تعرفه هاي انتخاباتي خشک نشده بود که يک جريان سياسي، سرخوش از دستيابي حسن روحاني به جايگاه رياست جمهوري، فعاليت هاي سياسي خود را بار ديگر از سر گرفت. جرياني که در طول مدت 8 سال در کنج عزلت قرار گرفته بود و به واسطه حضور فعال در فتنه 88، جايگاه خود را در ميان مردم نيز از دست داده بود. اصلاح طلبان اما پس از پيروزي در انتخابات رياست جمهوري به فکر پروژه فتح سنگر به سنگر افتاده و در فاصله بيش از 30 ماه مانده تا انتخابات مجلس، فعاليت هاي خود را براي حضور در انتخابات رياست جمهوري آغاز کردند.

حالا کمتر از يکسال ديگر تا زمان برگزاري انتخابات مجلس شوراي اسلامي وقت باقي مانده و گروه ها و جريانات مختلفي در تلاش هستند تا بتوانند کرسي هاي مختلف مجلس دهم را در اختيار گيرند. در اين بين اما اصلاح طلبان يکي از فعال ترين جرياناتي هستند که تلاش دارند تا بار ديگر بتوانند در صحنه سياسي کشور خودي نشان داده و کسب قدرت کنند. اين در شرايطي است که هر روز به انتخابات مجلس دهم نزديک تر مي شويم، انشقاق در ميان ليبرال ها رنگ و بوي جدي تري به خود مي گيرد. البته مسئله اختلافات و وزن کشي درون جناحي اصلاح طلبان در طول 2 سال گذشته نيز آشکار بود اما تلاش هاي گسترده تئوريسين هاي اين جريان موجب شده بود تا بسياري از اين اختلافات، پشت پرده باقي مانده و ظهور و بروز نداشته باشد. اما با نزديک شدن به زمان برگزاري انتخابات مجلس، دم خروس اختلافات ريشه دار اصلاح طلبان بيش از گذشته بيرون مي زند.

از اصلاح طلبان دولتي و راست گرا تا فعاليت حاميان عارف و جريان ندا

بعد از انتخابات رياست جمهوري فعاليت هاي ليبرال ها چند برابر گذشته شد و در طول يکسال گذشته و در شرايطي که فضا براي فعاليت اصلاح طلبان باز شده بود، اين جريان به دليل اختلافات متعدد به فرق مختلف تبديل شد. اما يکي از مسائلي که موجب شده اين روزها حاميان جريان اصلاحات نسبت به آينده نااميد شوند،‌ همين انشقاق موجود در اين جريان است.

اصلاح طلبان به رهبري محمد رضا عارف از جمله اولين گروه هايي بودند که بلافاصله بعد از انتخابات رياست جمهوري سال گذشته فعاليت خود را براي انتخابات مجلس آغاز کردند و بدون شک يکي از اصلي ترين جريان هايي خواهند بود که در انتخابات سال آينده مجلس وارد گود مي شوند. گروهي ديگر از اصلاح طلبان سرخوش از پيروزي حسن روحاني به عنوان يک شيخ راست گراي سنتي، به اين فکر افتادند که راه پيروزي در انتخابات بعدي نيز از مسير گرايش به برخي چهره هاي محبوب راست سنتي مي گذرد. از همين رو اين دسته از ليبرال ها به اين فکر افتادند تا افرادي نظير علي اکبر ناطق نوري را مجاب کنند که به عنوان سرليست اصلاح طلبان در انتخابات سال آينده مجلس شرکت کند.

در بين اصلاح طلبان گروهي ديگر نيز بر پيروي از هاشمي رفسنجاني و به تبع آن دولت و حسن روحاني معتقد بوده و هستند. بعد از اينکه دولت يازدهم روي کار آمد، گروهي از اصلاح طلبان ميانه رو از سوي حسن روحاني دعوت شدند تا برخي از آنها در کابينه دولت يازدهم و برخي ديگر در ساير مسندهاي دولتي تکيه بزنند. همين مسئله دسته سومي را در بين اصلاح طلبان ايجاد کرد که مي توان از آنها با عنوان اصلاح طلبان حامي دولت ياد کرد. از سوي ديگر نزديک به يکسال است که گروه موسوم به "ندا" که معادل " نسل دوم اصلاح‌طلبان"‌ است و بناي تغيير و تحول در اين جريان را آرمان خود قرار داده، اعلام موجوديت کرد و مخالفان بسياري نيز پيدا کرد.

اين 4 گروه از اصلاح طلبان به واسطه اختلافاتي که با محور مرکزي جريان اصلاحات دارند، برنامه هاي خود را به صورت جداگانه دنبال مي کنند. اما انشقاق اصلاح طلبان تنها به همين 4 گروه معطوف نبوده و دامنه آن گسترده تر بوده است.

از همدان تا کرمانشاه؛ انشقاق اصلاحات به استان ها رسيد

طي روزهاي گذشته، يکي از جلسات اصلاح طلبان به ميزباني جبهه منحله مشارکت و با سخنراني رئيس شوراي اين جبهه منحله در همدان برگزار شد. اظهارات مطرح شده از سوي لقمانيان از آن جهت که سرخط تعدادي از ناآرامي ها در کشور بوده و همچنين خط انتخاباتي اصلاح طلبان را مشخص مي کند قابل تأمل است؛ اين اظهارات پرده از سياست هاي اصلاح طلبان در برخورد با دولت يازدهم برداشته است.

لقمانيان مانند ساير اصلاح طلبان پس از سياه نمايي درباره دولت قبلي و عملکرد آن از جمله هميشگي منتقدان دولت دهم استفاده کرده و گفت: فرصت هميشه براي تشکيلات پيش نمي‌آيد، اگر يک فرصت خوبي پيدا شد بايد از اولين فرصت به نحو احسن استفاده کرد. ما نبايد مشکلات گذشته را داشته باشيم؛ اول بايد يک انسجامي داشته باشيم که نداريم، حالا نمي دانم سر چه چيزي است که هميشه اختلاف داريم. بايد بتوانيم روي حداقل اشتراکات خود کار کنيم؛ هميشه اينگونه بوده است که در انتخابات ها به دنبال شعارهاي خيلي تند و تيز و احياناً هيجان انگيز رفته ايم و وقتي موفق شديم ديگر دور هم جمع نشده ايم.

لقمانيان با تأکيد بر داشتن يک راهبرد و انديشه از سوي اصلاح طلبان براي موفقيت در انتخابات آينده يادآور شد: در اين چند سال نديده ام که احزاب راهبرد مشخصي داشته باشند؛ قبل از انتخاب شدن بايد بتوان با مردم ارتباط گرفت. وقتي به فکر نان و مشکلات مردم نباشيم ، آنها مي گويند دموکراسي مال خودتان و خودتان برويد دنبال کنيد؛ مردم طبقه پايين اصلا ما را نمي شناسند. ما الان مي‌خواهيم دو نفر، سه نفر، چند نفر را توي استان کانديدا بکنيم، اگر برنامه ريزي نداشته باشيم شش ماه ديگر همان تعداد هستيم.

از سوي ديگر طي روزهاي گذشته خبر رسيد که اصلاح طلبان کرمانشاه پس از رساندن کار جلسه انتخاباتي 8 اسفند به ضرب و شتم و درگيري اينبار در فروردين 94 با شکايت از يکديگر در مراجع قانوني نشان دادند که يک جريان فکري ناتوان براي پيروزي در انتخابات ها، اداره امور سياسي و قانون گذاري کشور هستند.

در اين باره البته شنيده مي شود اختلافات دامنه دار اصلاح طلبان کرمانشاه در بهار 94 نيز با همان قوت هميشگي دنبال شده و با شکايت لطيف صفري (مديرمسئول روزنامه توقيف شده نشاط) از دبير حزب اصلاح طلب توسعه کرمانشاه وارد فاز جديدي شده است.

البته مسئله اختلافات اصلاح طلبان در کرمانشاه يا گلايه هاي لقمانيان در همدان مشتي از خروارها اختلافي است که اصلاح طلبان چه در شوراي مرکزي و چه در شهرها و استان ها با يکديگر دارند و بدون شک همين مسئله موجب خواهد شد تا اصلاح طلبان با شکستي تلخ در انتخابات مجلس مواجه شوند.

اختلاف در شوراي مرکزي

اصلاح‌طلبان انحصار طلب گرچه شوراي مشورتي را به عنوان کانال اصلي مديريت در اين جريان قلمداد مي کنند اما اين شورا نيز که نزديکي خاصي به هاشمي دارد نتواست در اين زمينه موفق عمل کند و با اين اوصاف اين شورا نيز شکست سياسي سنگيني در سال گذشته تجربه کرد. اما هدف اصلي اين شورا کاناليزه کردن قدرت اصلاح‌طلبان در حيطه تصميمات خود است
.
در اين بين به نظر مي رسد اين سياست همچنان ادامه دارد. زيرا حسين مرعشي، عضو مرکزي کارگزاران سازندگي نيز شوراي مشورتي را يک شوراي اجرايي مي داند که وظيفه هماهنگي احزاب را برعهده داشته و نمي تواند خود به عنوان يک حزب سياسي يا طيف سياسي فعاليت کند.

اواخر سال گذشته بود که عضو حزب کارگزاران سازندگي در مورد اختلاف شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات و حزب کارگزاران نيز گفته است: «دوستاني که در شوراي هماهنگي هستند، گاهي اوقات خودشان مي‌خواهند لباس حزبي مستقل را بپوشند، ما به آنها تذکر مي‌دهيم که اين کار صحيح نيست. چون شوراي هماهنگي ظرفيت يک حزب را ندارد و فقط نقش هماهنگي را دارد. قبلاً 18 حزب اصلاح‌طلب بودند که الآن به 20 حزب رسيده‌اند و در آينده هم ممکن است چند گروه ديگر اضافه شوند ولي شوراي هماهنگي يک نقش هماهنگي بين احزاب دارد. شوراي هماهنگي ظرفيت و مأموريتش ايجاد هماهنگي است و خودش نمي‌تواند يک حزب مستقل داشته باشد. يک جا پايشان را فراتر مي‌گذارند، خوب، ما هم تذکر مي‌دهيم.»

آغاز اختلافات با دولت

هفته گذشته بود که غلامحسين کرباسچي در گفتگو با يکي از روزنامه هاي اصلاح طلب اقدام به ابراز گلايه از اقدامات دولت يازدهم کرد تا برگي جديد از روابط ميان دولت و اصلاح طلبان گشوده شود. گلايه هاي کرباسچي نشان مي دهد که اصلاح طلبان علاوه بر اختلاف درون جناحي، با اهالي دولت يازدهم نيز اختلافاتي جدي دارند.

کرباسچي در اين گفتگو مي گويد:‌ کار اصلي دولت اين است که زندگي مردم را تا آنجا که مي‌تواند، به‌لحاظ رفاه اقتصادي، اجتماعي و مسائل فرهنگي و سياسي، تسهيل کند. فرض کنيد مناقشه هسته اي حل شد، بعد از آن چه؟. بي تحرکي دولت آدم را نگران مي کند/ مسئول و وزير که نبايد بي خاصيت باشد. روحاني بايد وعده هايش را محقق کند، چه تحريم برداشته شود چه نشود. 

اعتراف تلخ به سبک عضو ارشد جبهه مشارکت

علي شکوري‌راد از اعضاي ارشد جبهه مشارکت همين چند روز پيش بود که در گفتگو با يکي از روزنامه‌هاي اصلاح‌طلب اعترافات تلخي داشت و گروه‌‌هاي مختلف اين جريان را اينگونه برمي شمارد و دسته بندي مي کند: «در مجموعه اصلاح‌طلبان همه هم‌تراز نيستند؛ عده‌اي اصلاح‌طلب خالص هستند، عده‌اي اصلاح‌طلب هستند اما مقداري هم منافع شخصي دارند. عده‌اي اصلاح‌طلب هستند اما دنبال مسائل ديگري هم هستند. عده‌اي اصلاح‌طلب هستند تا جايي که به مخاطره نيفتند. عده‌اي اصلاح‌طلب هستند تا زماني که احساس کنند اين مسير به رويشان باز است و حتي عده‌اي که هرچند اندک هم هستند اما اگر شرايط اقتضا کرد آمادگي دارند به طرف مقابل بپيوندند.» تيپ‌شناسي اصلاح‌طلبان در اين عبارت‌هاي علي شکوري‌راد تبلور دارد.»

با اين تفاسير به نظر مي رسد هر قدر که به انتخابات اسفند ماه مجلس نزديک تر مي شويم،‌ اختلافات و انشقاق موجود در ميان جريان اصلاحات بيش از پيش نمايان مي شود. از بحران رهبري در اين جريان گرفته تا اختلاف در دست يابي به ليست واحد نشان مي دهد که اصلاح طلبان روزهاي دشواري را در ماه هاي باقي مانده تا انتخابات مجلس دهم خواهند داشت.