کد خبر: ۳۱۵۸۲۵
زمان انتشار: ۱۴:۱۸     ۲۴ ارديبهشت ۱۳۹۴
در گفت‌و‌گو با محمد رضا خوشرو، پژوهشگر رسانه مطرح شد:
از آنجا که اين رسانه تلاش می کند تا در اکثر مواقع خود را آگاهانه همراه با خواست مردم معرفی نمايد، در اين موضوع نيز بخش عمده جهت گيری پنهان خود را متمايل به انجام توافق ساماندهی نموده بود که اولا هم خود را همراه افکار عمومی نشان داده باشد و هم در راستای ديگر دول غربی عقب گشت دولت ايران را در موضوع هسته ای خوشايند برای مردم جلوه دهد.
به گزارش سرویس نقد رسانه پایگاه 598، میزان تاثیرگذاری شبکه های ماهواره ای معاند بر ذهن مخاطبین همیشه به عنوان یکی موضوعات جدی مورد نقد و بررسی کارشناسان ارتباطات و رسانه قرار گرفته است. لذا به منظور بررسی رویکرد خبری و هدف گذاری شبکه بی بی سی فارسی در مواجهه با وقایع و رویدادهای اخیر کشورمان بخصوص مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5، نشریه رمز عبور در مصاحبه ای با سید محمد رضا خوشرو کارشناسی ارشد ارتباطات دانشکده صدا و سیما که پایان نامه خود را با موضوع "بررسی رويکرد فرهنگی مذهبی شبکه تلويزيونی بی بی سی فارسی" یه اتمام رسانده است به گفت‌وگو نشسته است که متن آن در ادامه می آید.

شما به چه میزان شبکه بی بی سی فارسی را در تاثیر گذاری بر افکار عمومی موفق می دانید؟

تأثير گذاری اين شبکه ها به صورت نسبی است. گاهی در موضوعی خاص بر روی سطحی خاص از مخاطب تأثير به سزايي می گذارد و در بسياری از موارد صرفا نقش سخنی ديگر را بازی می کند، بدين نحو که مخاطب عموما ميل دارد تا اخبار و اطلاعات را از مجاری مختلف رسمی و غير رسمی دريافت کند، اين گونه رسانه ها معمولا چنين نیازی از مخاطب را ارضا می کنند.



به طور کلی همان گونه که نمی توان تآثير گذاری اين گونه رسانه ها را بر افکار عمومی مطلقا ناديده گرفت، نمی توان هم گفت که اين شبکه و امثال آن هدايت افکار عمومی را به دست می گيرند. شبکه ای همچون بی بی سی فارسی جزء رسانه های مقطعی هستند که در مواقع حساس مخاطب برای شنیدن سخنی متفاوت از مرجعی بيرونی به سراغ آنها می روند تا اخبار  رويدادی را بدون ملاحظات دولتی و سياسی از آنها بشنوند، غافل از اينکه اين شبکه خود نيز رسانه ای حکومتی و منطبق بر سياست های انگلستان فعاليت می کند. متاسفانه بعضا مخاطب اين شبکه ها تحت تأثير تکنيک ها و شگردهای رسانه ای بی طرف نمايي، اين مهم را فراموش می کنند که اين شبکه در حين برطرف کردن نياز به دريافت اخبار از مجاری متنوع و بيرونی، مشغول پياده سازی سياست های دولت متبوع خود انلگستان می باشد.
 
هدف گذاری بی سی فارسی را در طول مذاکرات اخیر هسته ای ایران در چه راستایی می دانید؟

از آنجا که اين رسانه تلاش می کند تا در اکثر مواقع خود را آگاهانه همراه با خواست مردم معرفی نمايد، در اين موضوع نيز بخش عمده جهت گيری پنهان خود را متمايل به انجام توافق ساماندهی نموده بود که اولا هم خود را همراه افکار عمومی نشان داده باشد و هم در راستای ديگر دول غربی عقب گشت دولت ايران را در موضوع هسته ای خوشايند برای مردم جلوه دهد.

در اين بين يک استراتژي کلی توسط رسانه های غربی در جهت هدايت افکار عمومی جهان دنبال می شد که نشان دهنده تحقق قطعی توافق و پذیرش شروط غربی ها برای ايران بود و انعکاس شادمانی مقامات غربی از حصول توافق پيش از توافق و جريان سازی خبری همه جانبه با تم و شاکله شادی عمومی به مثابه بازی برد-برد، همه وهمه يک گزاره را به ذهن مخاطب مشعوف متبادر می کرد و آن اين بود که اگر احيانا توافقی صورت نگرفت، تنها مقصر اصلی طرف ايرانی است و از آنجا که طرف مذاکره کننده ايرانی نيز خود را همواره مشتاق توافق نشان داده بود، مخدوش کننده اصلی اين شادمانی را مسئولان ارشد نظام جمهوری اسلامی معرفی نمايد و نوعی نارضايتی عمومی و یا سرخوردگی را رقم زند.    

آیا بی بی سی در اهداف عملیاتی اش در مورد مذاکرات با سیاست های ایالات متحده به صورت کامل همسو بوده است؟

اگر نظام يکپارچه خبری مدنظرتان باشد که بله همسو هستند. لکن بی بی سی فارسی همواره تلاش می کند خود را ايرانی نشان دهد تا مخاطب اتصال انگليسی آن را فراموش کند. ارائه تحليل ها و بعضا گزارش هايي به ظاهر عادلانه، منطقی و بعضا همسو با مواضع طرف ايرانی از جمله راهکارهاي اين شبکه برای جلب اعتماد مخاطب است.

ترویج فرق ضاله در این شبکه و سایر شبکه های ماهواره ای فراسی زبان در طول دو سه سال گذشته به چه مکیزان پیشرفت داشته است و با چه رویکردی به این موضوع پرداخته شده است؟

امروز ديگر نقش فرقه ضاله بهائيت و شخص شوقی افندی در تأسيس بخش فارسی بی بی سی  برهمگان مبرهن شده است و در طول دوره های مختلف راديو و تلويزيون بی بی سی فارسی عملکرد جهت دار و حمايت گرانه برنامه سازان و سياست گذاران آن از پيروان اين فرقه آشکار شده است. اما به جهت پژوهشی حقير هنوز در تحقيقات خودم به شواهدی متقن دال بر بهايي بودن مدیران و دست اندرکاران اين شبکه نرسيده ام؛ جز در موارد معدودی از نسبت خانوادگی بهائيان با برخی از عوامل بخش آسيا و خاورميانه بی بی سی.



فارغ از اين گونه نسبت ها، رويکرد و سياست نهادينه شده بی بی سی حمايت از تنوع فرقه ها و معنويت های کاذب است که در انحای مختلف اعم از پوشش حمايت از حقوق بشر و اقليت ها آن را دنبال می کند تا براساس شاخص های خود ساخته آزادی بتوانند وضعيت کشور را بحرانی جلوه دهند .

این شبکه ها چگونه به جذب مخاطب می پردازند؟

بي طرف نمايي از جمله تکنيک های رايج رسانه های انگليسی در جذب مخاطب کنجکاو ايرانی است. اين شگرد در لابه لای گزارش ها ، اخبار و برنامه های بی بی سی فارسی به وفور مشاهده می شود. لکن اصل و تکيه تحخقق و تأثير گذاری اين روش مبتنی بر چيدمان و مهندسی پيام است . به طور مثال شما در یک برنامه به ظاهر تعاملی نوبت شمای بی بی سی می بينيد که خيلی بارز، در يک موضوعی نظرات موافق و مخالف مطرح می شود. لکن آناليز دقيق چندين نمونه از اين برنامه نشان داده که از زمان طرح موضوع و دريافت نظرات، گزينش و انتخاب ديدگاه های طرح شده، بيان نظرات به صورت تلفنی، تصويری، ايمیل ها و ... همگی بر اساس يک مدل چيدمان نظر شکل گرفته و از ترتيب بيان اين نظرات و تفاوت در تأثيرگذاری نظرات مطرح شده تلفنی/ايميلي/وب کم / وبلاگ و ...   همگی محاسبه شده و هدف مند صورت می گیرد. تا نهايتا گزاره مطلوب شبکه در پوشش بی طرف نمايي شبکه در طرح نظرات موافق و مخالف به مخاطب منتقل شود.

اصولا اين شبکه با استفاده از چنین تکنيک هايي که نشانگر بی طرفی رسانه است، گاردها و محافظ هايي طبيعی هر مخاطبی را بسته به سطح سواد رسانه ايش کنار می زند و گزاره هدف خود را با مقاومت کمتری به مخاطبانش القا می کند. بدين ترتيب نوعی القای غير مستقيم پيام نيز حادث می شود.

خطرناک ترین آسیب سریال های ماهواره ای را در چه می دانید؟

از آنجا که دشمنان ايران اسلامی بعد از طی مراحل مختلف جنگ نظامی و اقتصادی برای تضعيف و براندازی اين نظام مقدس ره به جايي نبردند، به سراغ لایه ها سلول های بنيادين جامعه اسلامی ايران رفته اند تا بتوانند از طريق ايجاد تغييرات فرهنگی، باورها و اعتقادات بدنه جامعه را متزلزل کرده و به تبع بتوانند به اهداف خويش نائل آيند. چرا که افراد و مخصوصا جوانانی که دچار شبهات اعتقادی و باورهای غلط روی داده در سبک زندگی اشان شده اند، قطعا مقاومت پيشیين خود را در مقابل دشمن بيگانه نخواهند داشت و کم کم به سربازان داخلی جنگ نرم دشمن در داخل تبديل می شوند.

چقدر تغییر سبک زندگی مردم به فعالیت این گونه از شبکه ها وابسته است؟

جامعه ي ما که از ديرباز با پديده ي ماهواره و شبکه هاي ماهواره درگير بوده است، در سالهاي اخير با موج تازهاي از اين شبکه ها مواجه ميشود که در قالب شبکه هاي مختلف به پخش برنامههاي متنوعي به زبان فارسي مبادرت ميورزند. يکي از مهمترين گونه هاي مورد توجه اين موج نوبرخاسته از شبکه هاي ماهوارهاي، پخش سريالهاي متعدد آن هم با دوبلهي فارسي است؛ اگرچه در آغاز کار، با سريالهايي ضعيف و کمارزش مواجه بوديم که بهنظر ميرسيد با دوبله ي بسيار ابتدايي صورت گرفته بر روي آنها، نه مورد استقبال مخاطب ايراني قرار گيرد و نه خطري براي جامعه ي مخاطبين به حساب آيد، اما با گذر زمان و هشدار کارشناسان دربارهي اثرات مخرب به جا مانده از اين سريال ها بر روي جامعه، روشن شد که با پديدهاي پيچيده تر از آنچه ابتدا به نظر ميرسيد مواجه هستيم.

در سالهاي اخير، شبکه هاي ماهوارهاي متعددي با کارکرد اختصاصي فيلم و سريال پا به عرصه ي شبکه هاي فارسي زبان گذاشته اند و در اين ميان نيز بودند شبکه هايي که شکست را تجربه ي خود و ديگران کردند: شبکههايي مانند «PMC Family» و «زمزمه» که آمده بودند مخاطب را پاي سريال هايشان بنشانند و اندکي نيز چنين کردند؛ ولي ديري نپاييد که ناي رقابت از کف داده و ميدان را به نفع رقبا خالي کردند. اما اکنون نيز شبکه هايي وجود دارند که اگرچه پخش سريال در تعريف شبکه و برنامه هايشان نبوده است ولي با اهميت يافتن اين گونه ي رسانه اي، آنها نيز پخش فيلم -و البته سريال- را به کنداکتور شبکه افزودند. از اين جمله ميتوان به تلويزيون فارسي «بي.بي.سي» اشاره کرد که خود را به عنوان يک شبکه ي خبري معرفي کرده ولي براي حفظ حيات رسانه اي اش، به پخش سريالهايي با دوبله ي فارسي روي آورده است. شبکه هاي سرگرمي نيز هر روز بر حجم سريال هايشان اضافه ميکنند.

در اين تکاپوي رسانه اي و رقابت سنگين در نمايش سريال، تجربه ها افزوده شده و توانمنديها دو چندان شدند و اکنون ديگر نه تنها شبکه ها بر کميت و کيفيت سريالهاي خود مي افزايند بلکه کمپاني رسانه اي بر اين محور شکل گرفته و بر تعداد شبکه هاي اختصاصي فيلم و سريالشان با يکديگر رقابت ميکنند. تنها گروه رسانه اي «جم» با هشت شبکه در سال 92، سه شبکه ي اختصاصي فيلم و دو شبکه ي اختصاصي سريال ايجاد کرده است و اکنون با آغاز فعاليت نهمين شبکه ي خود در آخرين روز فروردين 1393، GEM Baliwood را براي نمايش اختصاصي سرياله اي هندي به مخاطبان خود عرضه ميکند.

بحث تأثيرگذاري شگرف سريال بر مخاطب، به عنوان اثر بخشترين ابزار در تغيير يا تثبيت سبک زندگي، مطلبي ناگفته روشن است که مجال جدل بر اصل بودن يا نبودن آن نيست. تنها همين نکته کافي است که بدانيم، سريال مخاطب ثابت براي شبکه ايجاد ميکند و سپس در غير مستقيم ترين حالت بر ناخودآگاه مخاطب اثر ميگذارد. سريالهاي مرسوم در شبکه اي ماهوارهاي اغلب با فصلهاي متعدد، بين 150 تا 300 قسمت سريال ميشوند که نمايش آن حداقل از شش ماه تا دو سال و گاه بيشتر به طول ميانجامد. اين زمان، اين امکان را ميدهد تا تأثيرات مورد نظر سريال در نرمترين و خزندهترين حالت ممکن به ذهن و قلب مخاطب نفوذ کرده و فرصت کافي براي رسوخ، نشست و تثبيت پيام وجود داشته باشد.

در اينجا اين ذهن و قلب مخاطب است که بدون احساس تغييري جدي، پيامها را دريافت و در خود همسان سازي ميکند تا پس از تماشاي چند صد قسمت سريال، آن هم در مدت زمان يک يا دو سال، گرفتار تغييري بنيادي در نگرشها و حتي ذائقه و سليقه ي فردي شده و در نهايت، سبکي متفاوت را براي زندگي خود برگزيند.



تا کنون بیش از صد و شصت عنوان سریال در قالب دهها هزار قسمت سریال به زبان فارسی تهیه یا دوبله شده و از این شبکه ها پخش شدهاند. لازم به ذکر است که شبکه های ماهوارهای و رسانههای مهاجم و معارض با فرهنگ، اندیشه و حاکمیت اسلامی، به صورت یک منظومه ی واحد عمل کرده که هر یک بخشی از این منظومه را تشکیل داده و در ضمن استقلال خود از دیگر شبکه ها، نقش رسانه ای خود را در این منظومه ایفا میکند. فقط از نظر کمّی در سه ماه نخست سال 1393، 70 عنوان سریال از شبکه های ماهوارهای فارسی زبان در قالب بیش از 2900 قسمت سریال پخش شد

پیشنهاد حضرتعالی برای بهترین روش برای مواجهه با هجمه شبکه هایی چون بی بی سی و من تو چیست؟

همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند، مهمترين راهکار مواجهه با تهديدات نرم دشمن، ارتقای سطح بصيرت افراد است. اين بصيرت را در حوزه رسانه ای  به سواد رسان ای تعبير می کنیم و معتقدیم که تنها راهکار ايجابی جهت مواجهه عالمانه با هجوم رسانه ای دشمن به جامعه ارتقای سطح سواد رسانه ای افراد است؛ چرا که انواع و اقسام پيشرفت های تکنولوژي رسانه ها امکانات دسترسی متنوع و مختلفی را اعم از ماهواره ها، شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب و تلفن همراه و ...  برای مخاطب فراهم ساخته و ضرورت اين مهم بيش از پيش آشکار شده که می بایست مخاطب در معرض هجوم رسانه ای خود ، صحيح از نادرست اين برنامه ها و اخبار را تشخيص دهد و مصرف رسانه ای خود و خانواده خود را براساس باورها اصيل اسلامی –ايررانی تنظيم نمايد. اين اصل از طريق طراحی و اجرای رژيم رسانه ای که تعيين کند خود و اطرافيان چه ميزان و چه نوع از برنامه های رسانه ای را استفاده کند، محقق خواهد شد.

نظرات بینندگان
نام:
ایمیل:
انتشاریافته:
در انتظار بررسی: ۱
* نظر:
جدیدترین اخبار پربازدید ها