درمان سرفه با این روشهای آسان سنتی

به گزارش پایگاه 598، سرفه یکی از عوامل مهم‌ دفاعی بدن برای خروج ترشحات و اجسام خارجی از مجاری تنفسی است. سرفه یک بازدم انفجاری است که مکانیزمی حفاظتی را برای پاک نمودن ریه ها از ترشحات و اجسام خارجی فراهم می کند. علاوه بر این، سرفه یک زنگ خطر برای سلامت ریه ها می باشد. 

همان‌طور که می‌دانید در حالت‌ عادی انسان‌ها کمتر سرفه می‌کنند، زیرا ترشحات طبیعی مجاری تنفسی به وسیله سازوکارهای دیگری از جمله حرکت مژک‌های مجاری تنفسی، پاک و تخلیه می‌شوند. ولی در مواردی که ترشحات مجاری تنفسی زیاد شوند و یا تحریکی در مجاری تنفسی پیدا شود، ساز و کار سرفه به کار می‌افتد تا ترشحات را خارج نماید.

سرفه، بیماری نیست بلکه علامت یک تحریک است و به عبارت دیگر واکنش حفاظتی ریه در برابر مواد محرک خارجی است.

سرفه مفرط یا مزاحم نیز یکی از علائمی است که بیمار برای آن باید به پزشک مراجعه می کند. دلایل مراجعه بیمار عبارتند از : ناراحتی از خود سرفه، ‌تداخل با زندگی عادی و نگرانی درباره علت سرفه و خصوصاً ترس از ابتلا به سرطان یا ایدز.

چگونه سرفه می کنیم؟

سرفه نتیجه یک پدیده رفلکسی است. رفلکس سرفه با تحریک‌ گیرنده‌هایی که در سطح مخاط‌های تنفسی است شروع می‌شود. گیرنده‌های محرک سرفه در سراسر مخاط مجاری تنفسی وجود دارند. این تحریکات مرکز سرفه به مغز منتقل می‌شود و مغز عمل سرفه را هماهنگ و تولید می‌کند.

انواع سرفه

پزشکان سرفه را به دو دسته تقسیم می نمایند :

- سرفه حاد : سرفه ای است که کمتر از سه هفته طول بکشد. در حالاتی مانند: سرماخوردگی، سینوزیت، سیاه سرفه و ... دیده می شود.

- سرفه مزمن: به سرفه ای که بیشتر از سه هفته طول بکشد، گفته می شود. مانند: آسم، ترشحات پشت بینی، سل، سرطان ریه و ... .

علل سرفه

سرفه ممکن است توسط انواع گوناگونی از محرکهای استنشاقی نظیر: دود، غبار و بخارات ایجاد شود.

هر بیماری که منجر به التهاب،‌ تنگی، ارتشاح  یا فشردگی مجاری هوایی شود، می تواند سرفه را به همراه داشته باشد.

از علل عمده سرفه می توان به موارد زیر اشاره کرد :

- عفونت باکتریایی  مجاری هوایی (برونشیت)

- عفونت بافت ریه ها (پنومونی)

- عفونت ویروسی (سرماخوردگی)

- آسم ( این بیماران اغلب علاوه بر سرفه دچار تنگی نفس و خس خس سینه نیز می باشند)

- سرطان ریه

- سل ریوی

- نارسایی احتقانی قلب

- سینوزیت و ترشح خلط در پشت حلق

- داروها

- برگشت اسید معده به داخل ریه ها

- حساسیت‌های تنفسی

- مسمومیت با نفت

پزشکان در هنگام برخورد با بیماران دچار سرفه علاوه بر معاینه و کارهای تشخیصی به سئوالات کلیدی و مهم زیر توجه دارند :

آیا سرفه حاد است یا مزمن؟

در شروع سرفه، آیا علائم مطرح کننده یک عفونت تنفسی وجود دارند؟

آیا سرفه فصلی است و یا همراه با خس خس سینه می باشد؟

آیا سرفه با علائم نشان دهنده ترشح خلف بینی ( ترشح بینی ، پاک کردن مکرر حلق ،‌احساس وجود یک چیز کوچک در حلق )‌ یا با سوزش سردل و احساس برگشت غذا به مری همراه است؟

آیا سرفه با تب یا خلط همراه است؟ اگر خلط وجود دارد مشخصاتش چیست؟

آیا بیمار سیگار می کشد؟

آیا بیمار داروی خاصی را مصرف نموده است؟

عوارض سرفه

- درد جدار قفسه سینه و شکم

- بی اختیاری ادرار

- خستگی مفرط

- سنکوپ

- سرفه شدید می تواند باعث شکستگی دنده شود

- سرفه مزمن در یک فرد سیگاری، احتمال سرطان ریه را مطرح می کند.

درمان سرفه 

سرفه به عنوان یک واکنش دفاعی دستگاه تنفس است و گاهی با مهار آن، علامت بیماری را متوقف و شرایط را بدتر می‌کنیم. درمان قطعی سرفه بستگی به تشخیص بیماری زمینه ای و شروع درمان دارد.

- برای تسکین خارش گلو و از بین بردن گرفتگی گلو می‌توانید از قطره‌ها یا شربت‌های ضد سرفه تحت نظر پزشک استفاده کنید. لازم به تذکر است که پیش از مصرف دارو برای کودک، ابتدا با پزشک کودک‌تان مشورت کنید تا مطمئن شوید کودک‌تان به سن مناسب برای مصرف داروی سرفه رسیده است.

- مصرف مایعات یکی از راه‌های مفید برای افزایش خلط و دفع آسان‌تر ترشحات است و مصرف آن در انواع بیماری‌های تنفسی توصیه می‌شود.

- استفاده از دستگاه بخور می‌تواند سرفه خشک را بهبود بخشد.

- به کودک‌تان اجازه ندهید که در هنگام بیماری، ورزش یا تحرک شدید بدنی داشته باشد، چرا که این امر سرفه را تشدید می‌کند.

- سیر و زنجبیل، هر دو خاصیت دارویی قوی دارد و باعث تسکین سرفه می شود. شما می توانید هر یک از این مواد را خام بجوید یا تکه ای از زنجبیل یا چند حبه سیر را با آب بجوشانید و روزی 2 تا 3 بار میل کنید.

عسل درمانی

- مصرف عسل برای کودکان زیر یک سال، به علت ایجاد مسمومیت کشنده بوتولیسم، ممنوع است.

- خوردن یک قاشق چای‌خوری عسل قبل از خواب در رفع سرفه‌ بسیار موثر است و باعث می‌شود، خواب راحت‌تری داشته باشید.

- روی حرارت کم پیاز خرد شده را با مقدار زیادی عسل طبیعی گرم کنید. سپس یک قاشق از مواد را میل کنید یا این که تنها عسل را در انتهای گلو نگه دارید و برای نیم ساعت نیز چیزی نخورید.

- جوشانده گل ختمی را می توان با یک قاشق عسل مصرف کرد که این محلول ضدسرفه قوی است.

فرآوری: مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

منابع :

آی آر شفا

هفته نامه سلامت - دکتر منصور بهرامی، متخصص کودکان

پرشین وی

جام جم

سلامت نیوز

=درمان سنتی

هنوز هم افراد بسیاری هستند که ترجیح می‌دهند هنگام بیماری، به جای استفاده از داروهای شیمیایی، از گیاهان دارویی و درمان‌های سنتی استفاده کنند. خاصیت دارویی بسیاری از گیاهان از گذشته‌های دور در همه‌جای جهان، از جمله ایران شناخته‌شده است. در این مطلب به تعدادی از رایج‌ترین و موثرترین درمان‌های گیاهی سرفه اشاره خواهیم کرد.

به‌دانه

شاید به‌دانه از شناخته‌شده‌ترین درمان‌های سرفه باشد. میوه به، دانه‌های لعاب‌داری دارد که نرم‌کننده سینه و خلط‌آور هستند. به همین دلیل در تسکین سرفه موثرند.

دانه‌های به را کمی در آب خیس می‌کنند و بعد از اینکه لعاب آن خارج شد، آن را می‌خورند. به علاوه می‌توان دانه به را روی زبان قرار داد و لعاب آن را به مدت چند دقیقه مکید، اما باید به خاطر داشت که دانه به را نباید جوید!

جوشانده به‌دانه نیز در مواردی استفاده می‌شود. برای تهیه آن کمی دانه به را در آب جوش می‌ریزند و می‌جوشانند تا به صورت ژله‌ای دربیاید و سپس می‌توان آن را برای درمان سرفه مصرف کرد.

پرسیاوشان

برگ‌های این گیاه، آثار خوبی در تسکین سرفه دارند. از این برگ‌ها می‌توان جوشانده یا دم‌کرده تهیه کرد که هر دوی آن‌ها باعث نرم شدن خلط و کمک به دفع آن می‌شوند. برای تهیه جوشانده، 3 قاشق برگ خشک پرسیاوشان را داخل 1 لیتر آب‌جوش بریزید و اجازه دهید مدتی بجوشد. سپس آن را صاف کنید و مایع به دست آمده را بنوشید. برای تهیه دم‌کرده، مقداری برگ خشک را داخل 1 لیتر آب‌جوش بریزید و اجازه دهید بماند تا دم بکشد. سپس آن را صاف و میل کنید.

آویشن

آویشن از گیاهان پرمصرف در درمان سرفه است. برای استفاده از آن چند گرم پودر خشک‌شده گیاه را داخل یک لیوان آب‌جوش بریزید و 20 دقیقه دم کنید. سپس محلول را صاف و میل کنید. علاوه بر دم‌کرده، جوشانده این گیاه نیز در درمان آسم و سرفه موثر است. از آویشن، فرآورده‌های دارویی مختلفی ساخته شده که سازمان نظارت بر امور داروی وزارت بهداشت هم آن‌ها را تأیید کرده است. از آن جمله می‌توان شربت‌های توسیان، تیمیان، تیمکس، تیم‌آربا، برونکوباریج و برونکوتیدی را نام برد.

گل ختمی

این گیاه جزو گیاهان لعاب‌دار است که با نرم کردن مجاری تنفسی و آثار خلط‌آوری، باعث رفع سرفه می‌شود. گل‌ختمی را نیز می‌توان به صورت دم‌کرده مصرف کرد. برای این منظور مقداری از گیاه را داخل آب‌جوش بریزید و 10 دقیقه دم کنید. عده‌ای معتقدند اگر این دم‌کرده همراه عسل مصرف شود، اثربخشی فوق‌العاده‌ای خواهد داشت.

بارهنگ

دانه‌های این گیاه، لعاب‌دار است و باعث نرم کردن سینه و برطرف شدن سرفه می‌شود. دانه‌های آن را در آب خیس و لعاب آن را استفاده می‌کنند.

شلغم

استفاده از شلغم در تسکین سرفه‌های خلط‌آور بسیار مرسوم است. می‌توان شلغم پخته را به تنهایی یا مخلوط با سوپ استفاده کرد.

گل بابونه

نوشیدن دم‌کرده گل بابونه باعث بهبود سرفه می‌شود. گاهی هم آن را همراه عسل مصرف می‌کنند.

سیر

سیر، گیاه بسیار موثر و مفیدی برای مبارزه با عفونت‌های تنفسی و سرفه‌های شدید است. می‌توان سیر را به صورت خام یا پخته مصرف کرد. کپسول‌های سیر نیز در بازار وجود دارند.

زنجبیل

چای زنجبیل، ضدالتهاب قوی است که باعث کاهش درد گلو و سرفه می‌شود. در کشور چین، زنجبیل را همراه عسل و پیازچه می‌جوشانند و آن را معجزه‌ای در درمان سرفه می‌دانند.

گل گاوزبان

این گیاه آثار خلط‌آور و ضدسرفه مناسبی دارد.

نشاسته

ترکیب نشاسته با آب‌جوش از قدیم برای تسکین سرفه‌های خشک به کار می‌رفت و اثربخشی خوبی دارد. این ترکیب نرم‌کننده سینه نیز است.

جوشانده دارچین پودر نشده نیز باعث تسکین سرفه می‌شود.

علاوه بر موارد ذکر شده، در منابع اطلاعاتی، به آثار ضدسرفه گیاهان دیگری نیز اشاره شده است. از آن جمله می‌توان قدومه، نعناع، ثعلب، عناب و شیرین‌بیان را نام برد.

معمولاً اگر ریشه گیاه استفاده شود، باید مدت بیشتری بجوشد یا دم بکشد. دانه، مدت کمی کمتر و برگ از همه کمتر به زمان نیاز دارد تا عصاره‌اش خارج شود. از این مایعات می‌توان روزی 3-2 بار استفاده کرد، اما به خاطر داشته باشید که مصرف بیش از حد گیاهان دارویی هم می‌تواند باعث ایجاد عوارضی ناخوشایند شود.

بسیاری از متخصصان آثار درمانی عسل را تأیید می‌کنند. مصرف یک قاشق عسل داخل آب‌جوش، چای یا شیر می‌تواند تسکین بسیار خوبی برای سرفه باشد. گاهی توصیه می‌شود به مخلوط عسل و آب‌جوش (یا چای) آب لیموترش تازه نیز اضافه شود. استفاده از آن به خصوص برای کودکان بسیار مناسب است.tebyan