تحلیل «لس آنجلس تایمز» از چرایی ناکامی داعش برای انجام ترور در ایران

به گزارش «تابناک»؛ نخستین حمله تروریستی داعش در تهران، بازتاب بسیاری در رسانه های خارجی داشته و تا کنون تحلیل های بسیاری از این حمله و تبعات و آثار آتی آن به دست داده؛ اما در یک جنبه این موضوع، که چرا تا کنون داعش موفق به انجام حملات اینچنینی در تهران یا ایران نبوده، مورد توجه برخی تحلیلگران قرار گرفته است.

از جمله لس آنجلس تایمز در مطلبی به قلم «ملیسا اتحاد» به این موضوع پرداخته است. این مطلب عنوان می کند: وقتی تروریست ها به ایران حمله می کنند، اغلب منطقه سیستان و بلوچستان در مرز ایران و پاکستان را هدف قرار می دهند. در ماه آوریل گروه تروریستی جیش العدل که یک گروه تندروی سنی است، در همین منطقه 10 نیروی نظامی ایران را به قتل رساند. در فاصله سال های 2013 تا 2015 این گروه حداقل 22 نیروی نظامی مرزی دیگر ایران را نیز به قتل رسانده بود.

عملیات های تروریستی در خاک ایران معمولا به ندرت صورت می گیرند که همین موضوع، دلیلی بر آن است که حملات دوگانه روز چهارشنبه در تهران را به موضوعی قابل توجه بدل کرده است... . گروه تروریستی داعش به سرعت مسئولیت این حملات را بر عهده گرفت که اولین حمله موفق این گروه در خاک ایران بوده است.

وزارت اطلاعات ایران بیان کرده که پنج تن از تروریست ها ایرانیانی بوده اند که خاک این کشور را برای پیوستن به گروه داعش ترک کرده و بعدا در سال گذشته مجددا به ایران بازگشته بودند.

نخستین نکته ای که باید به آن اشاره کرد، موضوع جمعیت شناسی است. اکثریت ایرانیان مسلمانان شیعه هستند و همین ایران را به اولین هدف داعش و این گروه تروریستی تبدیل می کند که سنی سلفی بوده و شیعیان را مرتد می دانند؛ اما از سوی دیگر، همین مسأله کار را برای گروه تروریستی داعش در راستای به خدمت گرفتن افراد از داخل ایران برای انجام عملیات های تروریستی بسیار مشکل می سازد.

تقریبا 9 درصد جمعیت ایران سنی هستند که اغلب در مناطق فقیر زندگی می کنند و این مسأله جلوی آنها را برای انجام عملیات های تروریستی در مناطق شهری و پر جمعیت می گیرد و مشکل میسازد، زیرا هزینه های سفر، مخارج حاشیه ای و پشتیبانی لجستیک برای آنها در این راستا بسیار مشکل است.

ایران از سوی دیگر دستی بسیار قوی در امنیت داخلی دارد. نیروی پلیس، بسیج و نیروهای مرزی در تمامی نقاط کشور فعال هستند؛ از جمله در مناطق حساس مرزی که جمعیت سنی نشین در آنها زندگی می کنند. همچنین سپاه پاسداران انقلاب از نیروی ویژه ضد تروریسم خود برخوردار و مشغول جمع آوری اطلاعات و پوشش عملیات ضد تروریستی در سراسر کشور و خارج از کشور است.

به گفته آریانا طباطبایی، متخصص مطالعات امنیتی در دانشگاه جرج تاون، بعد از آن که در سال 2014 داعش متولد شد، ایران استراتژی جدیدی در مقابله با ترورییسم در پیش گرفت. او می گوید: ایران به سرعت متوجه این شد که داعش گروه تروریستی بسیار خطرناکی است که دستور کاری ضد ایرانی و ضد شیعی دارد.

بخشی از استراتژی ایران مقابله با داعش در سوریه و عراق بوده است تا از کشیده شدن جنگ و مبارزه به داخل کشور خود جلوگیری کند. ایران اقدام به اعزام مستشاران نظامی و کمک به سوریه و عراق کرد تا برای مبارزه با داعش و حمایت از بشار اسد رئیس جمهور سوریه فعال باشند.

در ماه مارس 2016 مجلس ایران اقدام به تصویب افزایش بودجه ضد تروریسم و سایبری این کشور کرد تا هدف جمع آوری دقیق اطلاعات و شناسایی عملیات بالقوه داعش در این کشور محقق شود. چندی بعد از آن مقامات ایرانی از پیوستن 1500 شهروند ایرانی به گروه تروریستی داعش خبر دادند و همچنین موفق به شناسایی و خنثی سازی 50 عملیات تروریستی برنامه ریزی شده در تهران شده اند.

ایران همچنین برنامه ای فرهنگی و تبلیغاتی برای جلوگیری از افراطی شدن سنی های این کشور در دستور کار دارد. در این راستا، پیام های متعدد داخلی و بین المللی برای مقابله با استفاده داعش از توییتر و فیسبوک در راستای جلب نفرات و سربازگیری منتشر می کند. در حالی که گروه تروریستی داعش تلاش می کند تا تفرقه مذهبی را در میان ایران برای افراطی کردن سنی ها افزایش دهد، برنامه فرهنگی ـ تبلیغاتی ایران سعی دارد تا تقابل های مذهبی و فرقه ای را تا حد ممکن کاهش دهد.

طباطبایی می گوید: ایران تلاش می کند تا در ورای مرزهای خود به همه نشان دهد که گروه داعش موسوم به دولت اسلامی اساسا اسلامی نیست و هیچ تفاوتی بین شیعه و سنی نیست. ایران برای القای این پیام، کاری بسیار دشوار و سخت دارد؛ اما همچنان در این راستا تلاش می کند.

در ماه مارس، داعش ویدئویی 36 دقیقه ای منتشر کرد که طی آن از جمعیت سنی ایران درخواست حمله به شیعیان شده بود. مشخص نیست که آیا این ویدئو تأثیری بر تروریست های روز چهارشنبه در تهران داشته است یا نه؛ اما مشخصا ایران و جمعیت شیعه ایران، یکی از اهداف اصلی داعش است.