شاخصه های معماری و شهرسازی تراز انقلاب اسلامی (بخش یازدهم):
نظام شهرسازی و معماری انقلاب اسلامی میبایست آفریننده اطلاعات و مفاهیم خود باشد نه وارد کننده و مترجم اطلاعات مفاهیم غربی
هر انقلابی برای بقای خود وزایش مستمر مفاهیم نیازمند یک پایگاه فلسفی توانمند و چارچوب مند است. شهرسازی ما اگر قرار باشد براساس منطق و پارادایم انقلاب اسلامی تولید شود راهی جز ادامه طریق و تکمیل ادبیات انقلاب اسلامی ندارد. شهریکی از سازههای مهم تمدن به شمار می رود اگر مفهوم شهر و مبانی شهرسازی مورد نظرمان را درست تبیین نکنیم درک صحیحی از احیای تمدن نوین اسلامی نخواهیم داشت.
به گزارش سرویس اجتماعی پایگاه 598، جهت گیری اصلی برنامههای توسعه 5 ساله در کشور باتعاریف و
ساختارهای کاملاً مدرن ومادی جامعه را به سمت بازارآزاد سوق داده که تنها برای
سرمایه داران منفعت داشته و اکثریت غیر برخوردار باید کماکان وکماکان به حاشیه
نشینی در شهرهای برآمده از تفکرمدرن تن بدهند و همواره بر تعداد حاشیه نشنیان نیز
افزوده شده است. شهروندان، گرفتار در چرخه حرص وطمعی شدهاند که خروجی آن تلاش
بیشتر ونهایتا مصرف بیشتر خواهد بود. لذا شهروندان درشهرهای بزرگ باید دوسوم وقت
خود را برای انجام کار سپری کنند تا شاید بتوانند نیازهای کاذبی را که نظام سرمایه
داری درفضای شهری ایجاد کرده برطرف سازند. مدل سرمایه داری درکشورهای انقلابی
مانند ایران خساراتی زیان بارتر ازکشورهای لیبرالیسم خواهد داشت چراکه روحیه
جهادی، انقلابی مردم مخدوش میشود. تئوریزه کردن مدلهای اقتصادی غربی با شعارهایی
مانند شهرعدالت محور یا بردارنده شعار عدالت اجتماعی و تعریف ناقص از آن منجر به
این میشود که به تدریج جامعه شهری که میتوانست توان انقلابی را درجهت تولید وپیشرفت
در شهرها هزینه کند عملاً آن را درجهت توسعه مصرف کالاهای غربی صرف کند. فضاهای مدیریت
شهری کشور دراختیار نظام سرمایه داری است و تصمیم گیریهای کلان شهری، متأثر از
نظام قدرت و سرمایه است و با طرحها وبرنامه ها سبک زندگی شهروندان را تحت تأثیر
قرار میدهند. برای تغییر این فرآیند و پارادایم فکری برمبنای بیانیه گام دوم
انقلاب چه باید کرد؟

هر انقلابی برای بقای خود وزایش مستمر مفاهیم نیازمند یک
پایگاه فلسفی توانمند و چارچوب مند است. شهرسازی ما اگر قرار باشد براساس منطق
و پارادایم انقلاب اسلامی تولید شود راهی جز ادامه طریق و تکمیل ادبیات انقلاب
اسلامی ندارد. شهریکی از سازههای مهم تمدن به شمار می رود اگر مفهوم شهر و مبانی
شهرسازی مورد نظرمان را درست تبیین نکنیم درک صحیحی از احیای تمدن نوین اسلامی
نخواهیم داشت. به نظر میآید هنوز اراده لازم وقوی در میان متخصصین و دغدغه مندان
برای تولید ادبیات شهرسازی ومعماری انقلاب اسلامی ایجاد نشده است و درضرورت این
مهم به اتفاق نسبی نیز نرسیدهاند. ضرورت درحال حاضر اقتضا میکند که درعین نقد به
وضعیت موجود شهرسازی ومعماری برآمده از نگاه الحادی به دنبال ترمیم و تولید ادبیات
علم شهرسازی اسلامی باشیم.
یکی از چالشهای اصلی در مسیر
تحقق شهرسازی اسلامی نبود فلسفه ونرم افزارهای اداره کننده مدیریت شهر اسلامی است.
در نظام شهرسازی ومعماری انقلاب اسلامی فرآیند و مسیر پژوهش ها وتحقیقات باید تغییر
پیدا کند. نظام شهرسازی و معماری انقلاب اسلامی میبایست آفریننده اطلاعات و مفاهیم
خود باشد نه وارد کننده و مترجم اطلاعات مفاهیم غربی.
پیشنهاد میشود اجماعی از علاقه مندان و متخصصین حوزه تمدن و
شهرسازی اسلامی برای به چالش کشیدن نظریات رقیب ومفهوم سازی براساس نظریه انقلاب
اسلامی ایجاد شود تا با استفاده از یک مدل هماهنگ به تولید ادبیات جدید واصلاح
نظام شهرسازی و معماری موجود بپردازیم. باید براین نکته واقف بود که ادبیات شهرسازی
اسلامی به دلیل تفاوت در پارادایم و آرمانها قابل مذاکره با نظام شهرسازی غرب
نیست.
پایان بخش یازدهم...
نویسنده: علی حجازیان پژوهشگر شهرسازی اسلامی