
به گزارش پایگاه خبری 598، در شرایط حساس جنگ که جهان اسلام با چالش های فکری و اعتقادی متعددی روبهرو است، پایبندی به اصول اخلاقی و دینی در مواجهه با اختلافنظرها، بهویژه در محیط خانواده، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
یکی از این موارد، تعامل با والدینی است که ممکن است دیدگاههای مخالف با نظام اسلامی داشته باشند و پرسش اینجاست که تکلیف شرعی و اخلاقی فرزند در چنین موقعیتی چیست؟ آیا باید به هر قیمتی وارد بحث شود؟ یا اینکه حفظ احترام و صبر پیشه کردن، راهکار بهتری است؟
مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی در راستای رسالت علمی و فرهنگی خود، این پرسش را در چارچوب سلسله مباحث «اخلاق جنگ» بررسی میکند تا با استناد به منابع دینی، پاسخی مستدل و جامع ارائه نماید که در ادامه تقدیم شما علاقهمندان میگردد.
سؤال:
سلام اگر پدر شخصی ضد جمهوری اسلامی باشد و در این شرایط جنگ مدام از اسرائیل دفاع کند و مدام ضد جمهوری اسلامی صحبت کند، آیا اگر فرزندش با او بحث کند گناه کرده؟
آیا باید با ملایمت بحث کند؟ کامل توضیح دهید چه وظیفه ای بر عهده فرزندش است درصورتی که نهی کردن هیچ اثری بر او ندارد.
پاسخ:
امر به معروف و نهی از منکر از واجبات دینی است، اما این فریضه شرایطی دارد که از جمله آن ها، احتمال تأثیر و نیز نبودِ مفسده است.
چنانچه فرزند با علم به این که سخن گفتن یا بحث کردن با پدرش نه تنها بیتأثیر است، بلکه ممکن است به دشمنی، درگیری یا بی احترامی بینجامد، دیگر بر او واجب نیست که آن را ادامه دهد، بلکه در این صورت، ترک گفت وگو و حفظ احترام، از نظر شرعی اولویت پیدا می کند.
در عین حال، احترام به پدر و مادر حتی در صورت انحراف فکری یا رفتاری، یک اصل مسلم اسلامی است اما نباید در این زمینه ها از آنان اطاعت کرد، و البته همچنان باید با آن ها با «معروف» رفتار نمود. این نشان دهنده آن است که حتی در صورت اختلافات جدی، سبک برخورد باید کریمانه، آرام و به دور از تحقیر و پرخاشگری باشد.
بنابراین، وظیفه اخلاقی فرزند آن است که: اگر احتمال تأثیر وجود دارد، با نرمی، منطق، و بدون توهین مطالب خود را بیان کند؛ اگر سخن گفتن مؤثر نیست یا منجر به کشمکش می شود، از بحث مستقیم پرهیز کند اما در دل از مسیر حق دست نکشد؛ احترام ظاهری پدر را همواره حفظ کند، حتی اگر با باورهای او موافق نباشد؛ با دعا، استغفار و طلب هدایت برای او، نقش غیرمستقیم خود را در اصلاح ایفا نماید؛ در جمع یا نزد دیگران، از هتک حرمت یا تمسخر او بپرهیزد، هرچند که اندیشه اش خطاست.
در نهایت، باید دانست که هدایت در دست خداوند است و وظیفه ما تنها تذکر به شیوه ی صحیح و عمل به وظیفه ی شخصی است. پایداری بر اصول اعتقادی و انقلابی، همراه با اخلاق نیکو و برخورد بزرگوارانه، بهترین راه برای تأثیرگذاری عمیق و بلندمدت خواهد بود.