نگاه یهودیان به دین حضرت موسی و دین نبی‌اکرم(ص) و مسئلهٔ آخرالزمان — تفاوت یهودیان و کلیمیان

به گزارش سرویس دینی پایگاه خبری 598، آیت‌الله میرباقری در سخنانی تحلیلی دربارهٔ نسبت تاریخی و اعتقادی میان کلیمیان و کسانی که در متون قرآنی با عنوان «یهودیان» از آنها یاد شده است، به تبیین چند نکتهٔ مهم پرداخت.

وی ضمن تفکیک‌گذاری میان «کلیمیان» به‌عنوان پیروان واقعی حضرت موسی(ع) و گروهی که در قرآن به‌عنوان «یهودیان» مورد نقد قرار گرفته‌اند، گفت: در قرآن کریم از اهل کتاب به عنوان مردمانی محترم و مقدس یاد شده است؛ اما در مقابل، گروهی وجود دارند که نسبت به دعوت پیامبران، به‌ویژه حضرت موسی(ع)، واکنش نقادانه و معارض نشان دادند و در متن قرآنی به‌عنوان کسانی توصیف شده‌اند که از مسیر الهی بازگشتند.

آیت‌الله میرباقری با ارجاع به آیات مربوطه مثال زد که برخی از آن گروه‌ها خواستار امکانات دنیوی و نعمات مادّی شدند و حتی پس از عنایت‌های الهی باز هم به عقب‌نشینی و طلب دنیا بازگشتند؛ امری که در قرآن با عباراتی نظیر «فَلَكُمْ مَتِعٌۭ» و «عَلَيْكُمْ ذُلٌّۭ وَ بَأْسٌۭ مَّسْكِنَةٌۭ» تبیین شده است (اشاره به آیات سوره بقره و نمونه‌های قرآنی مرتبط).

او افزود که دلیل این انحرافات را می‌توان در پی‌آمدهایی مانند گرفتار شدن به ربا، غضب الهی، و ردّ نشانه‌های حق دانست؛ همچنین تاریخ نشان می‌دهد که خشونت علیه برخی پیامبران و مخالفت با جانشینی‌های الهی از جمله عواملی بوده که منجر به دوری و طرد آن گروه‌ها از مسیر وحی شده است. آیت‌الله میرباقری تأکید کرد که این تبیین‌ها تلقی انتقادی از رفتارهای تاریخی گروه‌های معارض است و نباید با تعمیم به همهٔ پیروان دین موسی همراه شود.

در بخش دیگر سخنان خود به مسئلهٔ آخرالزمان و چالش‌های فکریِ اطراف آن اشاره کرد و هشدار داد که «طرح‌های آخرالزمانی» گاه توسط گروه‌هایی ارائه می‌شود که می‌خواهند جایگاه مهدویت و امامت را برای خود مصادره کنند؛ این جریان‌ها، به زعم او، در مواجهه با آموزه‌های نبوی و امامت، طرح‌هایی بدیل و گمراه‌کننده عرضه می‌کنند که ممکن است به نزاع‌های ایدئولوژیک و اجتماعی بینجامد.

آیت‌الله میرباقری همچنین بر این نکته تأکید نمود که مقابلهٔ نهاییِ الهی با کسانی است که عناد ورزیده‌اند و از راه‌های بی‌حق پیروی کرده‌اند، و یادآور شد که موضع‌گیری‌های قرآنی نسبت به آنان ریشۀ اعتقادی و اخلاقی دارد؛ اما از سوی دیگر، باید میان نقد رفتارها و جعل هویتِ جمعیِ یک گروه تفکیک قایل شد تا حقوق و حیثیت پیروان دین موسی حفظ شود.

در خاتمه، او از مخاطبان خواست که در فهم متون دینی از دقت تاریخی و متن‌محوری بهره جویند و از تعمیم‌های کلی و بی‌محابا پرهیز کنند؛ زیرا حفظ انصاف و تمییز میان نقدِ عملی و انگ‌زنیِ هویتی، شرط اول گفت‌وگوی میان دیانات و آرامش اجتماعی است.