انتشار نهمین شماره‌ "سوره‌ اندیشه"

به گزارش 598 به نقل از مهر، سوره‌ اندیشه‌ جدید بر آن است تا با پرداخت فکری به موارد ملموس، و با سیر از مصادیق به مقولات و کلیات، در عین «دعوت به تفکر»، «جذابیت» را که کلید تسخیر ژورنالیسم است فتح کند؛ جذابیتی که در ژورنالیسم، با «مستی» انسان یا همان «از خود بی‌خود شدن» محقق شده است.
 
مجله‌ خبری
 مجله‌ی خبری برخلاف شماره‌های پیشین که رفته ‌رفته بر صفحاتش افزوده می‌شد، نحیف‌تر شده است که یک دلیلش، باری است که سرویس‌های مجله، با تحلیل مصادیق، از دوش مجله‌ خبری برداشته‌اند. در بخش نقد فیلم، علاوه بر بحث و بررسی فیلم‌های «خوابم می‌آد»، «ضد گلوله» و «کلاه ‌قرمزی و بچه ننه»، قسمت نخست گزارشی از تاریخ تحول نظریه‌های نقد فیلم در ایران و جهان منتشر شده است. در بخش رمان یادواره‌ای برای مرحوم گلابدره‌ای تدارک شده که یکی از مطالب آن، آخرین دست‌نوشته‌ ایشان با عنوان «نوشتن یادم رفته... واسه‌ کی بنویسم» است. در بررسی و نقد نهاد این شماره، قرعه‌ کار به نام مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی افتاده است که به مطالبی از دکتر احمد توکلی و دکتر حسن بنیانیان آراسته شده است.
 
سرویس سبک زندگی
 در بخش کلیات سرویس سبک زندگی، به پرسش‌هایی از این دست پاسخ داده شده است: چرا این تصور که «ما خودمان تصمیم می‌گیریم چگونه زندگی کنیم» نادرست است؟ آیا مواردی وجود دارد که نظام اجتماعی، افراد را به شکلی از زندگی، یا بخشی از زندگی به شکلی خاص مجبور کند؟ کدام عناصر و مؤلفه‌های نظام اجتماعی بر سبک زندگی مؤثرتر هستند؟
 
«ابعاد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی زندگی»، موضوع بخش مقولات است و در بخش مصادیق، «مراکز خرید» تحلیل و نقد شده است؛ با سؤالاتی همچون: مراکز تجاری جدید چه تفاوت‌هایی با مغازه‌های معمولی دارد؟ خرید و فروش کالا به صورت الکترونیک چه ماهیتی دارد؟
 
«چرا یک یخچال پر، یخچالی خوشحال است؟»، «زندگی بدون سبک»، «نظام حقوقی برای کدام زندگی؟»، «اختلاف در منطق، تفاوت در تقسیم»، «مراکز شعبده»، «غرب با تخفیف چند؟»، «زنجیره‌ای بی‌انتها»، «هایپراستار» و «مصرف‌گرایی فرهنگی» عنوان برخی از مطالب این سرویس است.
 
سرویس نظام اجتماعی
 بخش کلیات سرویس نظام اجتماعی با این پرسش‌ها آغاز می‌شود که طبقه‌بندی علوم و نظریات هر دوره چه نسبتی با ساختارها و بخش‌بندی نظام اجتماعی دارند؟ مفهوم نظام اجتماعی، موجب چه دلالت‌هایی در فهم جامعه دارد؟ آیا ساختارهای دولتی و اجتماعی بر اساس نظریات علمی اداره می‌شوند؟
 
در بخش مقولات، «حوزه‌ عمومی و خصوصی» به چالش کشیده شده است. سرآغاز بخش مصادیق نیز پرسش از «اینترنت» است؛ با سؤالاتی همچون آیا اینترنت و فضای مجازی احیای همان عالم مثال افلاطونی است؟ با پیدایش و گسترش فضای مجازی، آیا دو حوزه‌ عمومی و خصوصی کما فی‌السابق معنادارند؟ آیا اینترنت یک فضای واقعیِ غیرِواقعی ایجاد می‌کند؟
 
از مهم‌ترین مطالب این شماره‌ سرویس نظام اجتماعی می‌توان از «سازماندهی دانش: نقد و تحلیلی اجتماعی- تاریخی»، «نظریات علمی و اداره‌ ساختارهای اجتماعی»، «از عبودیت الهی تا شهروندی حوزه‌ عمومی»، «وانمودگی نشانه‌ها در واقیت مجازی عصر پیام‌های پوچ» و همچنین آثاری از دکتر رضا داوری اردکانی و حجت‌الاسلام دکتر احمد رهدار نام برد.
 
سرویس نظریه‌ اجتماعی
 آیا پشتوانهی هر نظریه‌ای، تفکر است؟ آیا هر نظریه‌ای مسبوق به تفکری است؟ آیا ذیل هر نحو اندیشیدنی می‌توان نظریه‌پردازی کرد؟ تفاوت متفکر و نظریه‌پرداز در کجاست؟ چرا در سنت فکری ایرانی نظریه‌پردازی وجود نداشته است؟ این‌ها برخی از سؤالات بخش کلیات سرویس نظریه‌ی اجتماعی است.
 
موضوع مقولات این سرویس «عقلانیت، منطق، خرد» است. در بخش مصادیق، دبیر این سرویس با سؤالاتی از این دست که آیا ظهور مطالعات فرهنگی نسبتی با بحران علم مدرن دارد یا شکل تعدیل‌یافته‌ی همان علم است؟ آیا ظهور مطالعات فرهنگی منشأ معرفتی دارد یا اجتماعی؟ امر مورد مطالعه‌ی مطالعات فرهنگی چیست؟ و فرهنگ در مطالعات فرهنگی به چه معناست؟ به تحلیل حوزه‌ دانشی «مطالعات فرهنگی» همت گمارده است.
در این شماره آثاری از دکتر رضا سلیمان حشمت، دکتر منوچهر آشتیانی، دکتر عباس کاظمی، دکتر نعمت الله فاضلی و دکتر عبدالحسین کلانتری و مطالبی با عناوینی همچون «تفکر؛ نظریه‌پرداز یا نظر‌باز!؟»، «عقلانیت؛ قوام قامت نظریه»، «سر تسلیم عقل» و «جولان؛ در غیاب حقیقت» منتشر شده است.
 
 
سرویس تفکر
 آیا هنر امکانات تاز‌ه‌ای را برای خود و سایر انحای تفکر می‌گشاید؟ چرا هروقت که صحبت از مبانی فکری به‌میان می‌آید، فقط سراغ فلسفه می‌رویم؟ آیا با غلبه فلسفه، شعر به محاق می‌رود؟ در بخش کلیات سرویس تفکر سعی شده است به چنین پرسش‌هایی پاسخ داده شود.
 
دبیر سرویس تفکر در این شماره «حقیقت، خیر، زیبایی» را برای بخش مقولات خود برگزیده است. مصداق این شماره‌ سرویس تفکر، «نیهیلیسم» است. برخی از پرسش‌های دبیر سرویس عبارتند از: آیا نیهیلیسم وصف زمانه است یا یک دیدگاه خاص؟ در نیهیلیسم چه چیزی نفی می‌شود؟ نیهیلیسم، مقام شک است یا یقین یا حیرت؟ آیا نیهیلیسم و عالم نیهیلیستی زبان خاص خود را دارد یا در هر جایی وارد می‌شود، بدون آنکه در زبان آن تغییری ایجاد کند؟ آیا می‌توان بین نیهیلیسم روسی با نیهیلیسم اروپایی تفاوتی قائل شد؟ آیا می‌توان به چیزی به نام نیهیلیسم ایرانی قائل بود؟
 
«ماجرای فکری هنری ایران»، «شعشعه‌ پرتو ذات»، «تحویل هستی به آگاهی» و «قوم ایرانی در غرقاب نیست‌انگاری» و آثاری از استاد یوسفعلی میرشکاک، دکتر غلامرضا اعوانی، دکتر بیژن عبدالکریمی و دکتر مهدی بنایی از مهم‌ترین مطالب این شماره‌ سرویس تفکر هستند.
 
سرویس هنر و ادب
 دبیر سرویس ادب و هنر در بخش کلیات در تلاش است تا پاسخی برای این سؤالات بیابد که آیا اثر هنری تاریخ مصرف دارد؟ آیا اثر می‌تواند علاوه بر «ارزش هنری» «ارزش تاریخی» هم داشته باشد؟ آیا سبک جدید هنری سبک پیش از خود را منسوخ می‌کند؟ آیا هنرمندان راه آینده را به مردمان نشان می‌دهند؟ مباحث مقولات این سرویس بر موضوع «حسرت، ملال، امید» متمرکز شده است و به این پرسش‌ها پاسخ داده است که آیا می‌توان با استفاده از مکاتب گوناگون نقد ادبی نو به فهم شعر و ادبیات ایرانی نائل آمد و یا هر شعری نقد خود را می‌خواهد؟ نقد تاریخی هنر چیست؟ آیا تمام هنرها متوجه تاریخ و زمانه‌ خویشند؟
 
اعتقاد اخوان به مزدک و زرتشت، چه اثری بر شعر او دارد؟ آیا اخوان یک روشنفکر است؟ آیا او غرب را آینده‌ی ما می‌داند؟ آیا اخوان یک نیهیلیست یا پوچگراست؟ چرا انقلاب اسلامی موجب امیدواری اخوان به آینده نمی‌شود؟ اینها از جمله سؤالاتی است که می‌توانید در بخش مصادیق، درباره‌ «شعر مهدی اخوان ثالث» بخوانید.
 
«هنر، بنیانگذار تاریخ»، «ایده‌هایی درباره‌ی تاریخ هنر»، «شطرنج با بوطیقای ارسطو»، «شعر ظلمات، شعر نور»، «این شکسته چنگ بی‌قانون»، «فریاد بر سر درد» مطالب این شماره‌ سرویس هنر و ادب هستند و دکتر مهدی معین‌زاده، دکتر محمدجواد صافیان، دکتر محمدعلی مرادی، دکتر حسین پاینده و دکتر علی‌اصغر مصلح مطالبی در این شماره ارائه داده‌اند.
 
سرویس تاریخ
 سرویس تاریخ در کلیات خود از «وضعیت تاریخی» ما پرسش کرده است و در بخش مقولات، سراغ «منفعت فردی، ابزار تولید، عقلانیت» رفته است که گزیده‌ای از سؤالات این بخش از این قرار است: آیا عقلانیت آینده‌ساز است؟ آیا می‌توان بین تکامل ابزار و ساخت تاریخ رابطه قائل بود؟ چه رابطه‌ای بین منفعت فردی و تاریخ وجود دارد؟
در بخش مصادیق نیز «ایران آینده» با پرسش‌هایی از قبیل ما چه امکان‌هایی برای آینده‌ی ایران داریم؟ این امکان‌ها در کجا متجلی است و از چه مبانی برمی‌خیزند؟ آیا چشم‌انداز 1404 از امکان‌های تاریخی ما بهره گرفته است؟ بحث و بررسی شده است.
 
دکتر حکمت‌الله ملاصالحی، دکتر رضا سلیمان حشمت، دکتر علی مرادخانی، دکتر منوچهر آشتیانی و دکتر علی اکبر جلالی ازجمله اساتیدی هستند که مطالبی از ایشان در این سرویس منتشر شده است و در آن مطالبی چون «انسان انقلاب اسلامی، عبودیت یا سوژگی؟»، «افسون عقلِ سرمایه‌دار»، «تاریخ چگونه پیش می‌رود؟»، «تهران 1500»، «ارمیا؛ به مثابه نحوه‌ بودن ما در زمانه‌ انقلاب اسلامی در دوره‌ پساجنگ»، «چشم‌انداز، چگونه آینده را می‌سازد؟» به‌ چاپ رسیده است.
 
ضمیمه‌ کتاب اسفار
 شماره‌ هشتم ضمیمه‌ کتاب «اسفار» در آغاز، با بررسی حاصل عمر استاد اصغر طاهرزاده، نظرگاه اساتیدی همچون دکتر محمد رجبی و استاد مهدی نصیری را درباره‌ ایشان جویا شده است. دبیر اسفار در سفر دوم این شماره، به سرمنزل نشر نیستان قدم نهاده است و بعد به معرفی کتاب‌هایی همچون «انتقام زندگی از فلسفه»، «تخت شدن عالم»، «رمزگشایی از حقایق هستی»، «تدارک شکست جمع دین و فلسفه» و... پرداخته است. در سفر چهارم نیز به میزگرد کتاب «متافیزیک ابن‌سینا» نوشته‌ دکتر نصرالله حکمت می‌رسیم که با حضور نگارنده و دکتر قاسم پورحسن برپا شده است. در سفر مکتب نیز مطالبی همچون «از موجود منطقی تا وجود فلسفی» و «ابن‌سینا در غرب» منتشر شده است.
 
نهایتاً نیز بریده‌ کتاب چاپ‌ نشده‌ «عدالت (بررسی تاریخی ‌ـ‌ فلسفی)» تقدیم علاقه‌مندان سفرهای اسفار شده است. مجله‌ سوره‌ اندیشه را می‌توانید از دفتر تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها و یا از دکه‌های روزنامه‌فروشی تهیه کنید. برای اطلاع از آدرس گیشه‌های عرضه‌کننده‌ مجله‌ سوره‌ اندیشه به www.sooreandishe.bloghaa.com مراجعه کنید.