پیامک از دیار تدبیر

از صبح روز گذشته مردم قم با یک تماس تلفنی عجیب مواجه شدند! تماسی که بر روی تلفن‌های ثابت آنها گرفته می‌شد و وقتی آنها گوشی را بر می‌داشتند، یک تماس صوتی از قبل ضبط شده را می‌شنیدند. صدا، صدای محمد‌صادق صالحی‌منش، استاندار قم بود! او با اعلام یک شماره تلفن گویا مردم را در جریان سفر حسن روحانی به قم قرار داد.

 از سوی دیگر انبوه پیامک‌های تبلیغاتی برای سفر روحانی باعث شد حواشی سفر روحانی به قم، بیشتر از قبل شود. سفر حسن روحانی به قم از همان ابتدا نیز با حرف و حدیث همراه بود. قرار بود روحانی و کابینه‌اش بساط چهاردمین سفر استانی را در خراسان شمالی پهن کنند اما به ناگهان اعلام شد کاروان دولت قم را به عنوان مقصد سفر چهاردهم انتخاب کرده است.

 به گزارش «وطن امروز»، اخبار و شایعات درباره تحرکات مربوط به دولتی‌ها در قم حاکی از این بوده و هست که گویا آنها حساب ویژه‌ای روی این سفر باز کرده‌اند!  دولت طی این مدت تاکنون 2 بار نمایندگان خود را برای رایزنی با مراجع و علما به قم فرستاده است. حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی و محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس‌جمهور طی 2 نوبت به قم رفتند تا مقدمات سفر روحانی را فراهم کنند. اگرچه حرف و حدیث‌های فراوانی درباره دیدارهای این 2 نفر با مراجع و علما منتشر شد و به عنوان نمونه آشنا نتوانست به بیوت برخی مراجع راه پیدا کند اما در مجموع تحرک دولتی‌ها حاکی از اهتمام ویژه آنها برای این سفر بوده است. اما جدای از رایزنی‌های سیاسی، رفتار دولتی‌ها در حوزه تبلیغات نیز حاشیه‌ساز شد. طی روزهای گذشته اخبار زیادی درباره اقدامات گسترده ادارات دولتی در قم برای استقبال از حسن روحانی منتشر شد. عکس‌های زیادی از پوسترها و بنرهای متحدالشکل برای استقبال از حسن روحانی در سطح شهر قم منتشر شده است که حاکی از یک مدیریت واحد تبلیغاتی برای فراهم کردن مقدمات سفر روحانی است.

سایت‌های استانی طی روزهای گذشته از حجم انبوه تبلیغات برای سفر استانی حسن روحانی به قم نوشتند و انتقادات فراوانی نیز به این موضوع شد. حجم پیامک‌های تبلیغاتی برای تحریک مردم برای حضور در مراسم استقبال از حسن روحانی نیز یکی دیگر از موضوعاتی بود که اعتراض مردم قم را به همراه داشت. این پیامک‌ها روز گذشته به اوج خود رسید و از چند سامانه پیامک انبوه، پیامک‌هایی برای تهییج مردم برای استقبال از حسن روحانی ارسال شد. اما در این میان آنچه بیشتر از سایر اقدامات تبلیغاتی برای حسن روحانی، اعتراض مردم قم را برانگیخت، حضور مستقیم شخص استاندار در برنامه‌های تبلیغاتی سفر استانی حسن روحانی بود.  به گزارش «وطن امروز»، از صبح دیروز سه‌شنبه، 5 اسفند پیام صوتی محمدصادق صالحی‌منش، استاندار قم بر روی تلفن‌های ثابت قم پخش شد. مردم قم به محض برداشتن گوشی تلفن ثابت خود با صدای استاندار مواجه شدند که از آنها می‌خواست از طریق یک سامانه اطلاع‌رسانی در جریان سفر رئیس‌جمهور به قم قرار گیرند. سایت‌های محلی نیز اقدام به انتشار فایل صوتی تماس استاندار کردند. با توجه به اینکه سخنرانی حسن روحانی در حرم مطهر برگزار می‌شود و قاعدتا اجتماعی از زائران حضرت فاطمه معصومه‌(س) نیز در آنجا حضور خواهند داشت اما تلاش بی‌سابقه دولت برای ایجاد یک اجتماع مردمی جهت استقبال از حسن روحانی قابل تامل است.

بی‌سابقه برای چه؟
پیش از این نیز برخی اقدامات دولتی در جریان سفرهای استانی حسن روحانی حاشیه‌هایی را ایجاد کرده بود به گونه‌ای که در سفر استانی اصفهان، اسناد بخشنامه‌های دولتی برای تعطیلی ادارات و مدارس جهت حضور در مراسم استقبال حسن روحانی منتشر شد. در عکس‌های مربوط به مراسم استقبال از روحانی در دیگر سفرها نیز حضور دانش‌آموزان بسیار چشمگیر بوده است و همین موضوع اعتراضات فراوانی را در جامعه ایجاد کرد. در این میان سوال اساسی درباره این رفتارها این است که هدف دولتی‌ها از این قبیل اقدامات چیست؟ چرا به‌رغم آگاهی آنان از میزان هزینه و اعتراضات عمومی نسبت به این قبیل رفتارها، اما آنها باز هم نه تنها مرتکب این اعمال می‌شوند بلکه در سطوحی بالاتر نیز دست به چنین رفتارهایی می‌زنند؟ آیا با توجه به میزان پایگاه اجتماعی حسن روحانی در جامعه و نیز کم فروغ بودن میزان استقبال مردمی در بیشتر سفرهای استانی روحانی، آنها تحرکات خود را برای پر کردن این خلأ معنادار بیشتر کرده‌اند؟ این موضوع شاید یکی از مهم‌ترین دلایل این رفتارها باشد اما به نظر می‌رسد تنها دلیل نیست. در روزهایی که مذاکرات هسته‌ای مراحل حساس خود را می‌گذراند؛ حسن روحانی مدعی است در نظرسنجی‌ها مردم از مذاکرات تیم او حمایت می‌کنند. برخی هواداران دولت روحانی معتقدند می‌توانند از اجتماعات سفرهای استانی به سود اهداف خود در مذاکرات هسته‌ای استفاده کنند. البته همانگونه که گفته شد مراسم استقبال از حسن روحانی در قم، از سه راه بازار تا حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) است و طبیعتا ازدحام جمعیت در این مسیر که عمده آنها زوار حرم مطهر هستند، یک امر بدیهی است. در کنار ایجاد یک تراکم جمعیتی طبیعی در این مسیر، اقدامات نامتعارف برای به استقبال آوردن مردم این شهر که در ادامه یک سلسله تبلیغات گسترده برای حضور روحانی در قم انجام شده، نشان‌دهنده آن است که هر اقدامی برای ایجاد یک استقبال مردمی از روحانی در قم انجام شده است.

حقوق شهروندی در دولت حقوقدانان
 پیامک‌های تبریک حسن روحانی در ابتدای سال جاری شمسی به یکی از سوژه‌های مهم آن روزها تبدیل شده بود. در روزهای نخستین امسال، یک حجم چند ده میلیونی حاوی پیامک تبریک حسن روحانی به مردم ایران منتشر شد. اگرچه توجیه دولتی‌ها از این اقدام، اصل موضوع تبریک رئیس‌جمهور بود اما یکی از انتقادات مهمی که درباره این رفتار آقای روحانی مطرح شد، موضوع جایگاه و حدود حقوق شهروندی در چنین اقداماتی است. منتقدان خواستار توجه رئیس‌جمهور به این موضوع شدند که تلفن‌های همراه، ابزار خصوصی شهروندان هستند و ارسال پیامک به تلفن همراه زیبنده دولتی که خود را به صورت ویژه ملزم به رعایت قانون می‌داند و از منشور حقوق شهروندی دم می‌زند، نیست. در این میان اما اقدام محمد صادق صالحی‌منش، استاندار قم و ماجرای تلفن به شهروندان قمی، یک سطح بالاتر از ماجرای پیامک‌ها را درباره عدم رعایت حقوق شهروندی مطرح کرده است. شاید یکی از دلایل نارضایتی مردم قم از این اقدام آقای استاندار نیز همین موضوع باشد. همانگونه که گفته شد، با توجه به اینکه دولت مستقر مواضع زیادی را حول گزاره قانونگرایی مطرح کرده است و خود را مدافع حقوق شهروندی می‌داند و حامیان دولت نیز مدرک تحصیلی آقای روحانی را به منتقدان آدرس می‌دهند، ارتکاب چنین اقداماتی توسط دولتی‌ها حتما انتقادبرانگیز است.