اعتراض آمريكا و روسيه به گزارش "بان كي مون" درباره برجام

اين بخش از گزارش مورد انتقاد ايران و روسيه قرار گرفت. مقامات تهران بارها تأكيد كرده‌اند كه برنامۀ صلح‌آميز دفاع موشكيِ ايران ناقض برنامۀ جامع اقدام مشترك (برجام) و يا قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد نيست.

پرس تي وي نوشت: در گزارش بان همچنين نسبت به اعتراض ايران به قانون محدوديت ويزاي امريكا براي اتباع ايراني و مصادره شدن اموال بانك مركزي ايران براساس حكم دادگاهي در امريكا، ابراز نگراني شده، با اين حال راهكار مشخصي براي حل اين موضوع و حتي درخواستي جدي از امريكا براي اجراي تعهدات خود براساس برجام، ارائه نشده است. 

جفري فلتمن، رئيس امور سياسي سازمان ملل متحد روز دوشنبه (28 تير) در شوراي 15 عضويِ امنيتِ سازمان ملل به تشريح گزارش بان كي مون دربارۀ برجام و تحريم‎هاي ضد ايراني پرداخت.

امريكا: گزارش بان كي مون نامتوازن است

سامانتا پاور، نمايندۀ امريكا در سازمان ملل در اين نشست شوراي امنيت گفت: «ايالات متحده به شدت با بخش‌هايي از اين گزارش مخالف است، از جمله اين‌كه محتواي اين گزارش از محدودۀ مقتضي فراتر مي‌رود. ما مي‌دانيم كه ايران نيز به شدت با بخش‌هايي از اين گزارش مخالف است.»

وي افزود: «در حالي كه برخي استدلال كرده‌اند كه براي حفظ توازن، اين گزارش بايد به ايراني فرصتي براي بيان شكايات دربارۀ لغو تحريم‎ها براساس توافق مي‎داد، اما شوراي امنيت چنين اختياري به بان كي مون نداده است.»

در گزارش دبيركل سازمان ملل به شكايت ايران مبني بر اين‎كه هنوز از مزاياي رفع تحريم‎ها بهره نگرفته، اشاره شده، اما راهكاري براي حل اين موضوع ارائه نشده است.

روسيه: اشتباهات فاحش گزارش بان كي مون 

ويتالي چوركين، نمايندۀ روسيه در سازمان ملل نيز در نشست شوراي امنيت گفت اين گزارش حاوي اشتباهات فاحش است و سرفصل‌هايي در گزارش كه به اعمال «محدوديت‌هايي‌» عليه فعاليت‌هاي موشكي ايران اشاره دارند، با موضوع گزارش انطباق ندارند.

چوركين گفت: «برخي از مفاد گزارش دبيركل هيچ ارتباطي به مأموريت وي، قطعنامه (سازمان ملل) و توافق هسته‎اي ندارد.»

براساس قطعنامۀ 2231 سازمان ملل متحد، ايران نبايد به مدت 8 سال برنامه‌اي در ارتباط به موشك‌هاي بالستيك با قابليتِ حمل كلاهك هسته‌اي داشته باشد. البته اين درخواست الزام‌آور نيست.

بان در گزارش خود اعلام كرده است كه آزمايش‌هاي موشكي اخير در ايران با روح برجام مطابقت ندارند، اما شوراي امنيت بايد دربارۀ اين‌كه آيا قطعنامه‌اي نقض شده است يا خير، تصميم‌گيري كند.

روز دوشنبه بهرام  قاسمي، سخنگوي وزارت امور خارجۀ ايران با انتقاد از گزارش بان، تصريح كرد: «جمهوري اسلامي ايران مجدداً تاكيد مي‎كند كه موشك‌هاي بالستيك ايران به دليل آن كه براي حمل كلاهك‌هاي هسته‌اي طراحي نشده‌اند، به هيچ عنوان در حيطۀ صلاحيت قطعنامه ٢٢٣١ قرار نمي‌گيرند و لذا جمهوري اسلامي ايران به هيچ كس اجازه حتي اظهار نظر در مورد سيستم دفاعي خود را نمي دهد.»

قاسمي ضمن تأكيد بر اين‌كه گزارش شش ماهۀ بان كي مون «نامتوازن و جانبدارانه» است، گفت: «اين گزارش تحت فشار آشكار امريكا بر دبيرخانه سازمان ملل تنظيم شده و اتهامات وارده در آن عليه جمهوري اسلامي ايران بي‌اساس است.»

سخنگوي وزارت خارجه همچنين دربارۀ اعتراض ايران به روند كند رفع تحريم‌هاي ضد ايران، اظهار داشت: «جامعۀ بين المللي انتظار دارد دبيركل سازمان ملل موارد كوتاهي امريكا و برخي از ديگر اعضاي ١+٥ در عمل به تعهدات برجامي خود را كه مورد گواهي بسياري از كشورها مي‌باشد، به روشني و صراحت منعكس نمايد.»

ايران و كشورهاي گروه 1+5 شامل امريكا، فرانسه، انگليس، روسيه، چين و آلمان تير ماه سال 1394 در وينِ اتريش به توافق رسيدند و پس از اجراي تعهدات دو طرف، با اجرايي شدن برجام در 27 دي ماه سال گذشته اعلام شد تحريم‌هاي ضدايراني لغو مي‌شوند.