اعتراف مهم نشریه اکونومیست:
دست پر ایران؛
یکی از اهداف مهم سفر رئیس‌جمهور به چین ایجاد شرایط و بسترهای لازم را برای فعالیت بنگاه‌های اقتصادی، بویژه فعالان بخش خصوصی بود.
به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، رئیس‌جمهور هفته گذشته در صدر هیاتی عالی‌رتبه به چین سفر کرد؛ سفری تاریخی که موضوع اصلی آن بحث‌های اقتصادی بود. بر اساس اخبار رسمی، در جریان این سفر 20 تفاهمنامه مهم زیر قرارداد 25 سالهای که سال 2021 بین ۲ کشور امضا شده بود، منعقد شد. این تفاهمنامه‌ها در زمینه‌های انرژی، صنعت و تجارت و راه و شهرسازی است. فارغ از این تفاهمنامه‌ها، این سفر فرصت مناسبی برای تعمیق مناسبات اقتصادی ۲ کشور در زمینه‌های مختلف است؛ فرصتی که باید بخش خصوصی کشورمان از آن به بهترین شکل ممکن استفاده کند. مسلما تا مادامی که از این ظرفیت ایجاد‌شده بخش خصوصی نتواند استفاده کند، اساسا این رویداد تاثیر ملموسی روی اقتصاد هر 2 کشور نخواهد داشت. همکاری در پیشبرد «ابتکار کمربند-جاده» از دیگر آورده‌های این سفر است. به گزارش «وطن امروز»، سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور که در پاسخ به دعوت رسمی شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین 24 بهمن در رأس هیات بلندپایه سیاسی و اقتصادی و برای دیدار رسمی ۳ روزه عازم پکن شده بود، انتهای هفته گذشته به کشور بازگشت. در جریان این سفر، ۲۰ تفاهمنامه اقتصادی در حوزه‌های مختلف از جمله کشاورزی، ترانزیت، حمل‌و‌نقل، ارتباطات و انرژی به امضای مسؤولان ۲ کشور رسید. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود. بر اساس آمار ۱۰ ماهه گمرک ایران، این کشور با ۱۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار مقصد اصلی صادرات ایران بوده است. در مقابل، کشورمان نیز در این مدت ۱۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار واردات از چین داشته است.
ایجاد بستر لازم برای فعالیت بنگاه‌های اقتصادی از اهداف سفر به چین
مشاور دیپلماسی عمومی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی گفت: یکی از اهداف مهم سفر رئیس‌جمهور به چین ایجاد شرایط و بسترهای لازم را برای فعالیت بنگاه‌های اقتصادی، بویژه فعالان بخش خصوصی بود. سیدرضا ترین‌سان درباره سفر رئیس‌جمهور به چین گفت: راهبرد کلی دولت سیزدهم گسترش همکاری با کشورهای همسایه و همسو بوده است. به گفته مشاور دیپلماسی عمومی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران یکی از اهداف سفر رئیس‌جمهور به چین گسترش ظرفیت‌ها و تنوع بخشی حوزه‌های همکاری بر اساس منافع مشترک ۲ کشور بود. وی افزود: این سفر نقش جدی در هدایتگری و حمایتگری ۲ دولت در تعاملات دارد و مهم‌ترین هدف از این سفر ایجاد شرایط و بستر لازم برای فعالیت بنگاه‌های اقتصادی بویژه بخش خصوصی بود. ترین‌سان گفت: سازمان سرمایه‌گذاری خارجی به دنبال پوشش‌های تضمینی و حمایتی قابل توجه در حوزه جلب و جذب سرمایه‌گذاری خارجی مندرج در قانون فیپا از مبدا چین است و در این سفر به صورت عملیاتی به آنها اشاره شد. وی با اشاره به کل سرمایه‌گذاری خارجی در کشور گفت: کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشور شامل ۲۹۴ طرح به ارزش ۶ میلیارد دلار است و از این میزان ۲۵ طرح با ارزش ۱۸۵ میلیون دلار مربوط به چین بوده است که به تفکیک شامل ۲۱ طرح صنعتی، ۲ طرح معدنی، یک طرح خدماتی و یک طرح کشاورزی است که البته این آمار صرفا مربوط به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بوده و شامل تامین مالی طرح‌های صنعتی و توسعه‌ای ایران توسط طرف‌های چینی نمی‌شود.
مشاور دیپلماسی عمومی سازمان سرمایه‌گذاری اظهار داشت: در تنظیم تعاملات اقتصادی با چین یکی از نگاه‌ها سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌های زیرساخت کشور است تا بتوان زنجیره ارزش صنعتی- تجاری را بین ۲ کشور ایجاد کرد، آن هم به دلیل موقعیت استراتژیک ایران و عبور کریدورهای ترانزیتی مختلف از کشورمان از جمله کریدور جنوبی کمربند-راه (BRI) چین که می‌تواند از ایران عبور کند.
ترین‌سان ادامه داد: کریدور شمال - جنوب و احیای بخش جنوبی جاده ابریشم که امکان اتصال چین را به کشورهای حاشیه جنوب خلیج‌فارس، اروپا و اوراسیا فراهم می‌کند و با توجه به تحولات اخیر نظام بین‌الملل بویژه جنگ اوکراین، اهمیت ژئواستراتژیک ایران بیش از پیش نشان داده شده و چینی‌ها نیز با درک این اهمیت به سرخس آمدند و یک سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون دلاری را در این منطقه انجام دادند. وی همچنین اظهار داشت: در آستانه این سفر، سازمان سرمایه‌گذاری نشست مشترکی با شورای توسعه تجارت خارجی چین (CCPIT) داشت که با حضور مقامات ارشد ۲ کشور در بخش‌های خصوصی و دولتی برگزار و مشوق‌های سرمایه‌گذاری اعلام شد. مشاور دیپلماسی عمومی سازمان سرمایه‌گذاری در تشریح سیاست‌های تشویقی سرمایه‌گذاری خارجی اضافه کرد: پوشش‌های تضمینی و حمایتی در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی همچون پرداخت غرامت در صورت ملی شدن و سلب مالکیت، تضمین جبران زیان ناشی از ممنوعیت یا توقف اجرای موافقتنامه‌های مالی در سرمایه‌گذاری‌های خارجــی، تضمین خرید کالا و خدمات تولیدی طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی در مواردی که دستگاه دولتی خریــدار انحصـــاری یا عرضه‌کننده کــالا و خدمــات تولیــدی به قیمت یارانه‌ای باشد، تضمین تامین و انتقال آزادانه ارز، امکان سرمایه‌گذاری خارجی صددرصدی در همه زمینه‌ها، امکان تملک زمین به نام شرکت ثبت شده در ایران و بیشتر، آنچنان که مندرج در فیپاست، پیش‌بینی شده است.
اختصاص خط اعتباری چین برای سرمایه‌گذاری در ایران
عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران با اشاره به افزایش ۸ میلیارد دلاری درآمدهای نفتی ایران در ۶ ماه اول سال جاری گفت: عمده صادرات نفت ایران به چین انجام می‌شود و قرار است از محل پول صادرات نفت ایران به چین، خط اعتباری برای سرمایه‌گذاری در کشورمان ایجاد شود. سیدحمید حسینی با اشاره به سفر رئیس‌جمهور و هیات همراه به چین افزود: این سفر از نظر سیاست خارجی مهم است، زیرا چین یکی از بازیگران اصلی سیاست دنیا به شمار می‌رود. وی به سهم ۱۵ درصدی چین از تولید ناخالص دنیا اشاره کرد و ادامه داد: از جنبه اقتصادی نیز نقش چین در جهان غیر قابل انکار است. حسینی تاکید کرد: از سوی دیگر مذاکرات برجام دوباره از سرگرفته خواهد شد و چین به عنوان یکی از اعضای ۱+۵ در این میان تاثیرگذار است. وی با تاکید بر اینکه با توجه به این ۳ عامل، مذاکره با چین اهمیت دارد، گفت: در دیپلماسی اقتصادی ایران نیز عمده صادرات به چین است. عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران مجموع درآمدهای نفتی ایران در ۶ ماهه امسال را ۲۶ میلیارد دلار عنوان کرد و افزود: این در حالی است که سال گذشته درآمد حاصل از صادرات ۶ ماهه نفت ایران ۱۸ میلیارد دلار بوده است. وی با اشاره به اینکه عمده صادرات نفت ایران به چین انجام می‌شود، ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت نفت و دلار و همچنین رشد صادرات نفت، انتظار داریم وضعیت درآمدهای نفتی در مقایسه با سال گذشته بهتر باشد.
حسینی تصریح کرد: از نظر اقتصادی و سیاسی، چین برای ما خیلی مهم است. با این حال به دلیل وجود تحریم‌های آمریکا ممکن است برخی قراردادها و تفاهمنامه‌ها اعلام نشود تا خللی در اجرای آن به وجود نیاید. وی با تاکید بر اینکه مذاکره با شرکت‌های چینی برای بازگشت به صنعت نفت و گاز کشور ادامه دارد، گفت: بر اساس مذاکرات قبلی، قرار است چین از محل پول نفت ایران در این کشور، یک خط اعتباری برای شرکت‌های چینی به منظور اجرای پروژه و سرمایه‌گذاری در ایران اختصاص دهد که امیدواریم این خط اعتباری در سفر رئیس‌جمهوری به چین نهایی شود. به گفته این فعال اقتصادی، با این اقدام، شرکت‌های چینی می‌توانند پروژه‌ها با اقتصاد مطلوب را انتخاب کرده و وارد بازار ایران شوند.
وی با اشاره به اینکه چین بزرگ‌ترین صادرکننده و واردکننده دنیاست، افزود: همچنین مذاکراتی برای صادرات محصولات کشاورزی، باغی و شیلاتی ایران به چین انجام شده است تا صادرات این محصولات برای شرکت‌های ایرانی آزاد شود. حسینی با تاکید بر اینکه در سالهای قبل حجم روابط تجاری بین ایران و چین به بالای ۵۰ میلیارد دلار در سال می‌رسید، ادامه داد: این رقم از ابتدای سال تاکنون ۲۴ میلیارد دلار بوده که انتظار می‌رود تا پایان سال به ۳۰ میلیارد دلار برسد. وی گفت: همچنین چین در پروژه‌های زیرساختی ایران مانند احداث خطوط آهن نیز حضور دارد و مذاکراتی انجام داده است.
ظرفیت تجاری
اگرچه تجارت ایران و چین رقم ۵۰ میلیارد دلار را نیز در گذشته تجربه کرده است اما در سالهای اخیر این رقم به محدوده ۲۰ میلیارد دلار کاهش یافته که نیاز است تدابیری برای دستیابی به ارقام بالاتر اندیشیده شود.
اقتصاد چین
چین در طول تاریخ همواره جزو بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا محسوب می‌شد و طبق برآوردهای انجام‌شده در سالهای معاصر نیز تبدیل به پرسرعت‌ترین اقتصاد بزرگ دنیا شده است، به شکلی که در ۳۰ سال گذشته به‌طور میانگین سالانه ۱۰ درصد رشد را تجربه کرده و همواره دومین اقتصاد بزرگ دنیا بوده است، بنابراین با توجه به وضعیت تولید ناخالص داخلی این کشور که حتی در سال ۲۰۱۷ رتبه نخست را از آن خود کرد، از جایگاه قابل توجهی در اقتصاد بین‌المللی و زنجیره‌های ارزش جهانی برخوردار است. بررسی آخرین آمار از وضعیت اقتصاد چین نیز حکایت از آن دارد که تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۲۲ میلادی از ۱۲۰ تریلیون یوآن (17.4 تریلیون دلار) فراتر رفته و در این سال اقتصاد آن حداقل 4.4درصد رشد کرده است. تولید ناخالص داخلی چین در سال ۲۰۲۰ معادل ۱۰۰ تریلیون یوآن و در سال ۲۰۲۱ نیز معادل ۱۱۰ تریلیون یوآن بوده است.
همکاری در پیشبرد ابتکار یک کمربند- یک جاده
این محور اگرچه کمتر مورد توجه رسانه‌های خارجی قرار داشت اما از نگاه ناظران، مبنای همکاری و بستری برای گسترش همکاری‌ها و دادوستدها بین ۲ کشور خواهد شد. «گلوبال‌تایمز» در گزارش خود در ارتباط با سفر مزبور نوشت: چین و ایران در سفر شی‌جین‌پینگ به ایران در سال ۲۰۱۶، یک شراکت راهبردی جامع برقرار کردند؛ یعنی از زمانی که ۲ طرف برای ارتقای توسعه مشارکت خود، در چارچوب «ابتکار یک کمربند-یک جاده» پیش رفتند. لازم به ذکر است طرح جاده ابریشم جدید، کلیدی‌ترین اولویت سیاست خارجی چین و همچنین ضرورتی برای ایران است. از این رو، از سال ۲۰۱۳ که طرح یک کمربند-یک جاده توسط رئیس‌جمهوری چین مطرح شد، ایران حمایت خود را از این طرح اعلام کرده است. ایران به سبب برخورداری از منابع مختلف انرژی و همچنین قرار داشتن در یک موقعیت جغرافیایی استراتژیک، از مزیت راهبردی مهمی در حوزه حمل‌و‌نقل بین‌المللی برخوردار است. این موقعیت جغرافیایی و استراتژیک سبب شده است ایران از گذشته تاکنون به عنوان پل ارتباطی شرق و غرب و همچنین گذرگاه کلیدی راه ابریشم به شمار بیاید و نقش مهمی را در اجرایی کردن طرح مزبور بازی کند. نکته بسیار مهم دیگر این است که چین در این طرح، پیشبرد چندقطبی‌گرایی، احترام به مدل توسعه کشورها، ترویج تنوع فرهنگی، همزیستی مسالمت‌آمیز و احترام متقابل به حاکمیت کشورها را از جمله اصول بنیادین در نظر گرفته است؛ اصولی که در سیاست خارجی ایران و رویکرد کلان تهران به همکاری با سایر کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از این رو روزنامه چینی «چاینا دیلی» همزمان با نخستین روز از سفر رسمی رئیسی به پکن، در گزارشی درباره این سفر، به نقل از یک کارشناس چینی نوشت: «ایران کشوری ایده‌آل در منطقه خاورمیانه برای پیشبرد پروژه کمربند-جاده است و متقابلا، همکاری با چین کلیدی برای توسعه اقتصادی ایران خواهد بود».
توافقات حمل و نقلی ایران با چین
وزیر راه و شهرسازی نیز به همراه دیگر اعضای دولت به چین سفر کرده بود و از جمله موضوعاتی که در این سفر مورد توافق قرار گرفت، احیای راه ابریشم بود. ایران از لحاظ جغرافیایی در اتصال شرق و غرب از موهبت طبیعی برخوردار است. ایران مستقیم یا با واسطه بین کشورهای چین، هند، پاکستان، دریای مدیترانه، دریای سیاه، ترکیه، اروپا، روسیه، کشورهای CIS و کشورهای جنوب خلیج‌فارس قرار دارد. بعضی از این کشورها مثل ترکیه و عربستان رقبای منطقه‌ای ایران و بعضی دیگر مثل چین، هند و پاکستان دارای تنش‌های تاریخی با هم هستند. ایران می‌تواند مرکز مهم تبادل کالا، انرژی و خدمات بین کشورها باشد اما پیش‌نیاز آن خروج از انزوای تحمیل شده توسط دشمنان، رقبای منطقه‌ای و کاسبان تحریم است.
توافقات درباره راه ابریشم
امین ترفع، مدیرکل دفتر تجاری‌سازی و امور تشکل‌های وزارت راه و شهرسازی پیش از این در این باره گفته بود: قرار است مذاکراتی درباره راه‌های ترانزیتی انجام و توافقات در این زمینه نهایی شود و «راه ابریشم» که یک راه بین‌المللی است، در چارچوب قراردادها و توافقات کار کند که زمینه‌سازی‌ها از قبل انجام شده است و امیدواریم این توافقات در سفر چین نهایی شود.
******
اتحاد مستحکم شرقی
رئیسی: توافقات خوبی حاصل شد مبنی بر اینکه همه همکاری‌های ۲ کشور همراه با انتقال تکنولوژی باشد
گروه سیاسی: رئیس‌جمهور با بیان اینکه همکاری‌های ایران و چین در سازمان‌های بین‌المللی یکی از موضوعات سفر به پکن بوده خاطرنشان کرد: با توجه به نقش مهم و برجسته چین در سازمان‌هایی نظیر شانگهای و بریکس، شاهد اعلام تمایل چین برای عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان بریکس بودیم که این موضوع به شکل جدی از سوی وزیر امور خارجه دنبال خواهد شد تا کشور از ظرفیت عضویت موثر و مفید در این سازمان فرامنطقه‌ای بهره‌مند شود.
به گزارش «وطن امروز»، سفر حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی به پکن را که با دعوت شی جین پینگ همتای چینی وی انجام شد باید یکی از مهم‌ترین ماموریت‌های دیپلماتیک دولت سیزدهم دانست. تقویت روابط تهران - پکن به مثابه الگویی برای تضعیف تحریم‌های غرب همواره به عنوان یکی از موضوعات مهم در فضای سیاسی کشور به حساب آمده است. در این میان انعقاد قرارداد همکاری 25 ساله توجهات را بیش از پیش نسبت به نقش روابط 2 کشور معطوف کرد تا جایی که رسانه‌های غربی الگوی همکاری ایران و چین را به مثابه پادزهری در برابر سلاح اقتصادی غرب یعنی تحریم تفسیر کردند. کنگره آمریکا در یک سال گذشته اقدامات زیادی را برای فشار به چین با نیت محدود کردن روابط این کشور با ایران جلو برده است. با این حال هرقدر روابط تهران - پکن به موضوع نگرانی‌های آمریکا تبدیل می‌شد جریان غربگرای داخلی نیز نگرانی خود را از تقویت روابط 2 کشور ابراز می‌کرد، تا جایی که خط چین‌هراسی به یکی از خطوط ثابت رسانه‌های غربگرای داخلی و شبکه‌های فارسی‌زبان خارج کشور تبدیل شد؛ مساله‌ای که فروردین 1400 همزمان با سفر وزیر خارجه چین به ایران برای انعقاد قرارداد همکاری 25ساله خود را نشان داد. روی کار آمدن دولت سیزدهم و وعده رئیسی برای حرکت به سمت چندجانبه‌گرایی باعث شد این رسانه‌ها روایت‌های متعددی برای بی‌اثر خواندن روابط 2 کشور منتشر کنند. سفر 3 روزه رئیسی به پکن که در عالی ترین سطح انجام شد اما نشان از بی‌اثر بودن این خط تخریبی داشت.
* همکاری‌های ۲ کشور همراه با انتقال تکنولوژی
رئیسی صبح پنجشنبه در بدو ورود به کشور در گفت‌وگویی درباره نتایج و دستاوردهای این سفر اظهار داشت: این سفر از این جهت بسیار اهمیت داشت که بتواند توافقات مصداقی را در حوزه‌های مختلف تجاری و اقتصادی بین ۲ کشور اجرایی کند، لذا ۲۰ تفاهمنامه در حضور ۲ رئیس‌جمهور به امضای مقامات طرفین رسید. رئیس‌جمهور اضافه کرد: در جلسه‌ای که بعد از انعقاد این قراردادها و توافقنامه‌ها برگزار شد نیز بر اراده جدی دو طرف برای ادامه و توسعه همکاری در حوزه‌های مختلف تجاری، اقتصادی، انرژی، علم و فناوری تاکید شد و در همه مباحث توانستیم تصمیمات خوبی بگیریم. وی تصریح کرد: وزرای حاضر در این سفر نیز مذاکرات خیلی خوبی داشتند و تصمیمات و توافقات بسیار خوبی حاصل شد، مبنی بر اینکه همه همکاری‌های ۲ کشور همراه با انتقال تکنولوژی باشد.
* چشم‌انداز روشن تقویت همکاری‌های تهران و پکن در بیانیه مشترک
بیانیه مشترک ایران و چین درباره سفر 3 روزه رئیسی به چین را هم از جهت روشن کردن ابعاد این سفر باید قابل توجه دانست. در این بیانیه مشترک ۲ طرف ضمن توافق بر تسریع در اجرای برنامه همکاری جامع و ادامه افزایش همکاری‌ها در زمینه‌های تجاری، کشاورزی، صنعتی، انرژی تجدیدپذیر، زیرساختی و... توافق کردند هجدهمین نشست کمیته مشترک تجاری و اقتصادی ایران - چین در سال ۲۰۲۳ در تهران برگزار شود. در این بیانیه همچنین ۲ طرف بار دیگر با تکرار اینکه خروج یکجانبه آمریکا از برجام علت اصلی وضعیت کنونی است، تاکید کردند که لغو تحریم‌ها و اطمینان از منافع اقتصادی ایران بخش اساسی و پایه‌ای برجام است و همه تحریم‌های مربوطه باید به‌گونه‌ای قابل راستی‌آزمایی برداشته شوند تا از سرگیری اجرای کامل و موثر برجام تسهیل شود. دو طرف همچنین قاطعانه در برابر تلاش دولت‌های خاص برای سیاسی کردن کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اجرای توافقات پادمانی ایستادند.
حواشی سفر شی جین پینگ به امارات در حاشیه اجلاس سران خلیج‌فارس باعث برخی کدورت‌ها میان تهران و پکن شده بود. مقامات ایرانی با ابراز گلایه از موضع بیانیه این نشست درباره جزایر سه‌گانه ایران، خواهان جبران چین شده بودند. در همین زمینه در بیانیه مشترکی که پس از این سفر منتشر شد، آمده است: «۲ طرف حمایت قوی خود از مسائل مربوط به منافع اساسی یکدیگر را تکرار کرده و حراست از حاکمیت ملی، تمامیت سرزمینی و عزت ملی یکدیگر را قاطعانه مورد حمایت قرار دادند. طرف چینی، قویاً با دخالت نیروهای خارجی در امور داخلی و تضعیف ثبات و امنیت ایران مخالفت می‌کند. طرف ایرانی، تعهد خود به سیاست چین واحد را ادامه می‌دهد. طرف چینی از افزایش نقش ایران در امور منطقه‌ای و بین‌المللی حمایت می‌کند».
در زمینه موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی هم «۲ طرف با تکرار حمایت قاطع خود از ایجاد خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و دیگر سلاح‌های کشتار جمعی، تایید کنفرانس بازنگری پیمان عدم اشاعه درباره اهمیت پیوستن اسرائیل به پیمان عدم اشاعه و قرار دادن تمام تاسیسات هسته‌ای تحت نظارت پادمان جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را یادآوری کردند». ممنوعیت حملات مسلحانه علیه تاسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای، تاکید بر اصل «توسط سوری‌ها، برای سوری‌ها» درباره معضلات سوریه، دفاع از آرمان عادلانه مردم فلسطین برای اعاده حقوق و منافع مشروع ملت خود و حق تعیین سرنوشت از دیگر مباحث مطرح شده در بیانیه مشترک 2 کشور بود. در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «۲ طرف از تعمیق همکاری‌ها در چارچوب‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله «سازمان همکاری شانگهای» استقبال و تکرار کردند عضویت ایران در این سازمان تضمین‌کننده تقویت صلح، امنیت، ثبات و توسعه در منطقه و فراتر از آن خواهد بود. طرف ایرانی از ابتکار چین برای افزایش تعداد اعضای بریکس استقبال و آمادگی خود را برای به اشتراک گذاشتن ظرفیت‌های ایران با اعضای بریکس اعلام کرد».
نهایتا محتوای بیانیه مشترک ایران و چین به عنوان یک سند رسمی تاییدشده از سمت 2 دولت درباره این سفر را می‌توان نشانه‌ای مهم از تقویت بیش از پیش مناسبات تهران - پکن دانست. در این بیانیه ضمن تاکید بر لزوم گسترش روابط اقتصادی 2 کشور، مواضع مشترک فراوانی در عرصه مسائل امنیتی و منطقه‌ای به چشم می‌خورد.
اخبار ویژه
تلاش ناکام در برابر «وعده صادق»
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
