تنگه ترمز

به گزارش پایگاه خبری 598، رضا تقی پور کارشناس و فعال رسانه، نوشت: 
تنگه هرمز، شاه‌راه حیاتی انرژی جهان و گذرگاه بیش از یک‌پنجم نفت مصرفی جهان، بار دیگر به نقطه‌ای راهبردی در معادلات امنیتی و ژئوپلیتیکی منطقه تبدیل شده است. در شرایطی که برخی قدرت‌های فرامنطقه‌ای با تحرکات مشکوک و تهدیدآمیز درصدد آزمودن توان بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران هستند، پیام صریح و بدون ابهامی از سوی تهران به گوش می‌رسد: هر خطا، حتی کوچک‌ترین آن، در تنگه هرمز با پاسخی سخت، سریع و پشیمان‌کننده مواجه خواهد شد.

امنیت جهانی از مسیر هرمز می‌گذرد
تنگه هرمز، تنها یک آبراهه جغرافیایی نیست؛ گلوگاه انرژی جهان و شریان حیاتی اقتصاد بین‌الملل است. روزانه میانگین ۱۸ تا ۲۰ میلیون بشکه نفت از این مسیر عبور می‌کند و هرگونه ناامنی در آن، می‌تواند شوک شدیدی به بازارهای جهانی وارد کند. از همین‌رو، کنترل و امنیت آن همواره یکی از محورهای رقابت قدرت‌های جهانی بوده است.
اما واقعیت این است که در تمام سال‌های گذشته، هر زمان ایران مقتدرانه در این منطقه حضور داشته، امنیت برقرار بوده است. و هرگاه بیگانگان، به‌ویژه نیروهای آمریکایی و انگلیسی، درصدد دخالت یا نمایش قدرت برآمده‌اند، بحران و ناامنی افزایش یافته است.
تجربه ثابت کرده است که نه ناوهای ائتلاف غربی و نه رزمایش‌های مشترک با کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس، قادر به تأمین امنیت واقعی این آبراه نبوده‌اند. تنها حضور و اقتدار جمهوری اسلامی ایران توانسته توازن و آرامش را در این مسیر حساس برقرار کند.

اقتدار ایران؛ ضامن امنیت خلیج فارس
ایران به‌عنوان قدرت اول منطقه، نه‌تنها به لحاظ جغرافیایی بلکه به‌واسطه توان نظامی، موشکی، اطلاعاتی و پهپادی، اشراف کامل بر خلیج فارس و تنگه هرمز دارد. این اشراف نه از مسیر اشغالگری، بلکه از مسیر دفاع مشروع و حضور بومی حاصل شده است.
فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر بارها تأکید کرده‌اند که امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز باید «بومی و منطقه‌ای» باشد و هرگونه حضور بیگانگان تنها موجب بی‌ثباتی خواهد شد. در همین چارچوب، رزمایش‌های مستمر ایران در این منطقه، نه با هدف تهدید، بلکه برای حفظ بازدارندگی و تقویت ثبات منطقه‌ای انجام می‌شود.
در واقع، ایران نشان داده است که سیاستش در خلیج فارس مبتنی بر «اقتدار بازدارنده» است؛ اقتداری که هم مانع ماجراجویی دشمن می‌شود و هم پیام صلح و ثبات به کشورهای همسایه می‌فرستد. این همان فلسفه‌ای است که رهبر انقلاب نیز بارها بر آن تأکید کرده‌اند: «اگر دشمن بداند پاسخ ما سنگین است، جرأت تجاوز پیدا نمی‌کند.»

ترمز دشمن در نقطه‌ی هرمز
در ماه‌های اخیر، برخی گزارش‌های غربی از افزایش تردد ناوهای آمریکایی در نزدیکی آب‌های ایران خبر داده‌اند. همچنین برخی رسانه‌های صهیونیستی ادعا کرده‌اند که قصد دارند «با همراهی برخی کشورهای منطقه» مسیر تردد نفتکش‌های خود را در خلیج فارس ایمن کنند. اما این تحرکات، در واقع، نمایش‌های تبلیغاتی بیش نیست. چرا که هرگونه اقدام واقعی در این مسیر، به معنای برخورد مستقیم با ایران است؛ و هیچ‌یک از قدرت‌های خارجی، جرأت ورود به چنین تقابلی را ندارند.
توان موشکی دقیق ایران، سامانه‌های راداری پیشرفته و پهپادهای شناسایی و تهاجمی سپاه، تنگه هرمز را به منطقه‌ای با نظارت ۲۴ ساعته و چندلایه تبدیل کرده است. به تعبیر یکی از کارشناسان نظامی خارجی، «در تنگه هرمز حتی موج دریا بدون اجازه ایران حرکت نمی‌کند.»
در چنین شرایطی، هرگونه خطای دشمن، معادل فشار دادن «پدال ترمز» برای خود اوست. از همین‌روست که برخی تحلیلگران با طعنه می‌گویند: تنگه هرمز برای دشمنان ایران، دیگر تنگه‌ی عبور نیست، بلکه تنگه‌ی ترمز است.

ایران؛ آغازگر تنش نیست، پایان‌دهنده آن هست
در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران، اصل بر صبر راهبردی و خویشتنداری است، اما نه از سر ضعف، بلکه از موضع قدرت. ایران در دهه‌های اخیر بارها نشان داده که آغازگر هیچ درگیری‌ای نبوده، اما اگر تهدیدی متوجه امنیت ملی یا منافع راهبردی کشور شود، پاسخ آن کوبنده و دقیق خواهد بود.
توقیف نفتکش‌های متخلف، واکنش به تجاوز پهپاد آمریکایی در سال ۱۳۹۸ و حمله موشکی دقیق به پایگاه عین‌الاسد، تنها نمونه‌هایی از اراده عملی ایران در مواجهه با تهدید هستند. در همه این موارد، پیام واحدی به دشمن منتقل شد: ایران اهل شعار نیست، اهل اقدام است.
امنیت برابر برای همه یا برای هیچ‌کس
سیاست جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و تنگه هرمز روشن است؛ امنیت این منطقه یا باید برای همه کشورها برقرار باشد، یا برای هیچ‌کس. این یعنی اگر دشمنان بخواهند با ناامن‌سازی منطقه منافع خود را تضمین کنند، خود نخستین قربانی این ناامنی خواهند بود.
در سال‌های اخیر، ایران طرح‌های مختلفی برای «همکاری منطقه‌ای در تأمین امنیت خلیج فارس» به کشورهای همسایه ارائه کرده است. اما آنچه مانع تحقق آن شده، دخالت‌های بیگانگان و حضور نظامی آمریکا در منطقه است. ایران به‌درستی معتقد است که امنیت خریدنی نیست، بلکه بومی و درون‌زا است.

اقتدار به‌جای تهدید
اکنون در شرایطی که برخی تلاش دارند با تهدید یا تحریک رسانه‌ای، جایگاه ایران را تضعیف کنند، واقعیت میدانی چیز دیگری است. قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه، به حدی رسیده که حتی دشمنان سرسخت نیز می‌دانند هر خطا در تنگه هرمز، هزینه‌ای سنگین و غیرقابل پیش‌بینی برای آنان به‌دنبال خواهد داشت.
ایران به‌دنبال جنگ نیست، اما آماده هرگونه مقابله است. این پیام روشن تهران به هر قدرتی است که خیال کند می‌تواند بدون هماهنگی و احترام به اقتدار ایران، از این آبراه عبور کند.
در حقیقت، اگر تنگه هرمز برای جهان، شاهرگ انرژی است، برای دشمنان ایران، تنگه ترمز است؛ جایی که غرور قدرت‌های متجاوز در برابر اراده یک ملت مقاوم، از حرکت بازمی‌ایستد.