گروسی: ایران باید با بازرسان آژانس همکاری کند

به گزارش پایگاه خبری 598، رافائل گروسی در مصاحبه خود با فایننشال تایمز گفته است که آژانس از زمان درگیری‌های ایران و اسرائیل در ماه ژوئن، حدود دوازده بازرسی در ایران انجام داده است، اما هنوز اجازه دسترسی به تأسیسات هسته‌ای از جمله فردو، نطنز و اصفهان که توسط ایالات متحده بمباران شده‌اند، به بازرسان داده نشده است.

گروسی در ماه اکتبر هم گفته بود که در نزدیکی ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران، تحرکاتی مشاهده شده است، اما این موضوع «به معنای وجود فعالیت غنی‌سازی نیست».

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اسماعیل بقایی، در واکنش به این اظهارات تأکید کرد که گروسی «کاملاً از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران آگاه است» و نباید «نظرات بی‌اساس» درباره آن ابراز کند.

ایران در طول چندین دهه برای رفع ابهامات در زمینه برنامه هسته‌ای خود، بیشترین همکاری را با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام داده است؛ اما در مقابل، این آژانس نه‌تنها حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران را محکوم نکرد، بلکه به گفته مقامات ایرانی، با تأخیر و سکوت خود «راه را برای حملات رژیم صهیونیستی هموار کرد».

برخی مسئولان ایرانی همچنین گروسی را به همکاری با اسرائیل و ارائه اطلاعات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران به این رژیم متهم کرده‌اند.

گروسی در ادامه گفت‌وگوی خود با فایننشال تایمز افزوده است که با وجود آسیب شدید تأسیسات، هنوز سرنوشت «۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده نزدیک به درجه تسلیحاتی» مشخص نیست و همین موضوع «احساس فزاینده‌ای از ضرورت» برای از سرگیری بازرسی‌ها ایجاد کرده است.

او تأکید کرده است که بازرسان باید مدت‌ها پیش از این، بازرسی از تأسیسات بمباران‌شده را از سر می‌گرفتند. او همچنین گفته که آژانس اکنون تنها از طریق تصاویر ماهواره‌ای، سایت‌های بمباران‌شده را زیر نظر دارد.

گروسی درباره ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل گفته است که در حال حاضر ضرورتی برای این اقدام وجود ندارد، اما تأکید کرده که «همکاری‌ها باید به‌طور جدی بهبود یابد».

مجلس شورای اسلامی پیش‌تر در تیرماه، در پی حملات آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران، همکاری‌ها با آژانس را به حالت تعلیق درآورد و حضور بازرسان آژانس در ایران را ممنوع اعلام کرد. طبق این قانون، هرگونه تغییری در نوع همکاری‌ها با آژانس باید زیر نظر شورای عالی امنیت ملی انجام شود.

مدتی بعد، ایران پس از توافق اولیه گروسی با تهران در ماه سپتامبر، اجازه برخی بازرسی‌ها را صادر کرد. اما کشورهای اروپایی همان ماه، بدون توجه به همکاری‌های ایران با آژانس، با فعال‌سازی مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها (snapback) در سازمان ملل موافقت کردند.

مقام‌های ایرانی آژانس را متهم کرده‌اند که با اقدامات خود، بهانه‌ای برای بمباران‌های اسرائیل فراهم کرده است؛ حملاتی که یک روز پس از آن آغاز شد که هیئت‌مدیره آژانس رأی داد ایران تعهدات خود ذیل معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را نقض کرده است.

گروسی در ادامه گفت‌وگوی خود با فایننشال تایمز افزوده است که اگرچه آژانس تلاش می‌کند با درک متقابل به روابط «پرفراز و نشیب» با ایران بپردازد، اما این کشور همچنان باید به تعهدات خود عمل کند.

او با اشاره به عضویت ایران در معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خطاب به ایران تأکید کرده است که:«نمی‌توان گفت: "من همچنان در چارچوب معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای باقی می‌مانم"، و در عین حال به تعهدات خود پایبند نباشید.»

گروسی، بدون اشاره به انفعال آژانس در قبال حملات به ایران و همچنین بدون توجه به همکاری‌های پیشین ایران، خطاب به مسئولان ایران افزود:«نمی‌توانید از آژانس انتظار داشته باشید بگوید: "باشد، چون جنگ بوده، شما در دسته‌بندی متفاوتی قرار دارید"... در غیر این صورت، باید گزارش دهم که من کاملاً نظارت خود را نسبت به این مواد از دست داده‌ام.»