بیماری سرخجه درکودکان چه علائمی دارد؟

به گزارش پایگاه خبری 598، به نقل از  آفتاب یزد – نجمه حمزه نیا: دیدن دانه‌های سرخ بر روی بدن به خصوص در کودکان، همیشه باعث نگرانی والدین می‌شود. این دانه‌های سرخ علل گوناگونی دارند که برخی از آنها می‌تواند خطرناک هم باشد. یکی از این دانه‌ها که باید به آن توجه شود، دانه‌های سرخ بیماری سرخجه است. سرخجه یک بیماری نسبتا شایع در اطفال است که اگر در دوران بارداری رخ دهد، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای نوزاد و مادر داشته باشد. سرخجه که در زبان انگلیسی به نام Rubella شناخته می‌شود، در تمام نقاط دنیا وجود دارد. بیشترین شیوع بیماری در فصول زمستان و بهار دیده می‌شود لذا با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در اینباره با دکترحمید شیخ الاسلامی، متخصص کودکان و نوزادان و دکترمهدی افشاری، متخصص کودکان و نوزادان و دکتر فرشته کرباسیان، متخصص کودکان ( اطفال) گفتگو کرده است.

دکتر شیخ الاسلامی در این باره می‌گوید: روبلا (سرخجه) یک عفونت است که اغلب بر پوست و غدد لنفاوی تاثیر می‌گذارد و ناشی از ویروس سرخجه است (که با ویروسی که موجب سرخک می‌شود فرق دارد) و درمان خاصی ندارد.

> بیماری سرخجه به طور کلی در کودکان خفیف است
وی بیان کرد: بیماری سرخجه به طور کلی در کودکان خفیف است اما ابتلا زنان باردار به سرخجه بسیار خطرناک است زیرا ممکن است سبب ایجاد علایم مادرزادی سرخجه در نوزادان شود لذا در صورتی که کودک شما تب دارد باید به پزشک مراجعه کنید.

این متخصص کودکان و نوزادان متذکر شد: سرخجه اگر درمان نشود عوارض خطرناکی مانند اختلال رشد، آب مروارید، ناشنوایی، مشکلات قلب، نقص در دیگر اندام‌ها و عقب ماندگی ذهنی را ایجاد می‌کند.

وی اشاره کرد: سرخک آلمانی ناشی از ویروس سرخجه است. این ویروسی بسیار مسری است که می‌تواند از طریق تماس نزدیک یا از طریق هوا پخش شود.ممکن است فرد از طریق تماس با قطره‌های کوچک مایع از بینی و گلو هنگام عطسه و سرفه مبتلا شود. این بدان معنی است که شما می‌توانید با لمس فرد آلوده یا دست زدن به یک شیء آلوده، ویروس را دریافت کنید. سرخک آلمانی نیز می‌تواند از طریق جریان خون زن باردار به کودک در حال رشد در رحم منتقل شود.

دکتر شیخ الاسلامی ادامه داد: افرادی که مبتلا به سرخک آلمانی هستند از یک هفته قبل از ظاهر شدن راش پوستی تا دوهفته بعد از از بین رفتن راش‌ها بیشترین احتمال شیوع و انتقال را دارند. بنابراین بیماران قبل از اینکه حتی بدانند که به این ویروس مبتلا شده اند، می‌توانند ویروس را گسترش دهند.

این متخصص کودکان و نوزادان مطرح کرد: عوامل خطر بیماری سرخجه عبارتند از اینکه اگر کودک شما واکسن سرخجه را دریافت نکرده است بیشتر احتمال دارد که این بیماری را توسعه دهد، اگر به کشورهایی سفر می‌کنید که سرخجه شایع‌تر است، شما در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید و نیز کمبود ویتامین A در رژیم غذایی کودک شما باعث می‌شود احتمال ابتلا به سرخجه افزایش یابد و علائم شدیدتری هم ایجاد شود.
وی اظهار کرد: بسیاری ازکودکان علائم زیادی را در صورت ابتلا به بیماری سرخجه نشان نمی‌دهند. عفونت می‌تواند در نوجوانان و بزرگسالان شدیدتر باشد. نشانه‌ها و علائم ممکن است تا 2 یا 3 هفته بعد از اینکه عفونت در بدن ایجاد می‌شود، بروز نکنند.

دکتر شیخ الاسلامی مطرح کرد: برخی از علائم و نشانه‌های سرخجه عبارتند ازتب خفیف، تورم غدد لنفاوی در پشت و گردن و پشت گوش،راش که برای اولین بار در صورت ظاهر می‌شود و به بدن و اندام گسترش می‌یابد، راش حاوی نقاط کوچک و صاف صورتی است که هنگام فشرده شدن کمرنگ می‌شوند و معمولا بعد از چند روز تب و احساس بد ظاهر می‌شود، درد مفصل در زنان بزرگسال و بالغ رایج است و معمولا بعد از راش رخ می‌دهد و ممکن است چند هفته طول بکشد.

این متخصص کودکان و نوزادان تصریح کرد: جدی‌ترین عارضه سرخجه زمانی اتفاق می‌افتد که یک زن باردار در چهار ماه اول بارداری این بیماری را بگیرد. مادر آلوده می‌تواند بیماری را به جنین در حال رشد منتقل کند که باعث سقط جنین شود.

وی افزود: سرخجه همچنین می‌تواند به مغز در حال رشد، به گوش، چشم، قلب، و یا دیگر ارگان‌ها آسیب بزند. این وضعیت سندرم سرخجه مادرزادی نامیده می‌شود. التهاب مفاصل زانو، مچ دست و انگشتان در زنان و نوجوانان شایع است.

دکتر شیخ الاسلامی می‌گوید: سرخجه به ندرت می‌تواند باعث کاهش تعداد پلاکت‌ها شود که منجر به خونریزی می‌شود. انسفالی (عفونت مغزی) یکی دیگر از عوارض نادر است.
این متخصص کودکان و نوزادان اذعان داشت: از آنجا که سرخجه مشابه با سایر ویروس‌هایی است که باعث ایجاد راش می‌شوند، متخصص اطفال تشخیص را با یک آزمایش خون تایید می‌کند. آزمایش می‌تواند وجود انواع مختلف آنتی بادی‌های سرخجه در خون فرزندتان را مشخص کند.

وی گفت: آنتی بادی‌ها پروتئین‌هایی هستند که مواد مضر مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها را شناسایی و از بین می‌برند. نتایج آزمایش می‌تواند نشان دهد که آیا فرزند شما در حال حاضر ویروس دارد یا خیر.

دکتر شیخ الاسلامی عنوان کرد: درمواقعی که کودک مبتلا به سرخجه خفیف شده باشد می‌توانید در خانه از او مراقبت کنید و نیاز به مراجعه به پزشک نیست اما اگر تب فرزندتان بالا رفت باید با پزشک مشورت کنید.

این متخصص کودکان و نوزادان افزود: برای کاهش ناراحتی جزئی می‌توانید استامینوفن یا ایبوپروفن به فرزند خود بدهید. به یاد داشته باشید هرگز نباید به کودک مبتلا به بیماری ویروسی، آسپرین بدهید زیرا استفاده از آسپرین در چنین مواردی باعث پیشرفت سندرم ری می‌شود. اگر بیماری فرزندتان شدید است به پزشک مراجعه کنید.

وی بیان کرد: آب پرتقال یا حتی آب لیمو منبع خوبی از ویتامین C هستند که نه تنها در رفع تشنگی و کاهش التهاب گلو کمک می‌کند بلکه همچنین به غلبه بر احساس شدید گرسنگی،که به دلیل وجود ویروس سرخجه است، کمک می‌کند.

دکتر شیخ الاسلامی اشاره کرد: راش سرخجه معمولا سه روز طول می‌کشد. گره غدد لنفاوی ممکن است برای یک هفته یا بیشتر متورم شوند و درد مفاصل بیش از دو هفته طول بکشد. کودکان مبتلا به سرخجه معمولا در عرض یک هفته بهبود می‌یابند، اما ممکن است بیماری در بزرگسالان بیشتر طول بکشد.

این متخصص کودکان و نوزادان توصیه کرد: واکسن سرخجه می‌تواند از ابتلا به بیماری سرخجه پیشگیری کند. ایمنی گسترده بدن در برابر سرخجه برای کنترل گسترش بیماری ضروری است و از نقص‌های مادرزادی ناشی از سندرم سرخجه مادرزادی جلوگیری می‌کند.

وی ابراز داشت: واکسن معمولا به کودکان 12 تا 15 ماهه به عنوان بخشی از برنامه ریزی برای ایمن‌سازی سرخک – اوریون – سرخجه تزریق می‌شود. دوز دوم ایمن‌سازی سرخک – اوریون – سرخجه معمولا در 4 تا 6 سالگی تزریق می‌شود.

دکتر شیخ الاسلامی مطرح کرد: واکسن سرخجه نباید به زنان باردار یا زنی که ممکن است در عرض یک ماه پس از تزریق واکسن باردار شود، داده شود. اگر قصد بارداری دارید از طریق آزمایش خون یا اثبات ایمن‌سازی مطمئن شوید که در برابر سرخجه ایمنی دارید و در صورت عدم ایمنی باید حداقل یک ماه قبل از بارداری واکسن دریافت کنید.

این متخصص کودکان و نوزادان گفت: زنان باردار که ایمنی ندارند باید از هر کسی که بیماری دارد اجتناب کنند و بعد از زایمان واکسینه شوند تا در طول حاملگی‌های آینده ایمنی بدنی داشته باشند.

> حساسیت نسبت به ویروس سرخجه در همه افراد عمومیت دارد
در ادامه نیز دکتر افشاری در اینباره خاطرنشان کرد: سرخجه یک بیماری نسبتا شایع در اطفال است که اگر در دوران بارداری رخ دهد، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای نوزاد و مادر داشته باشد.

وی مطرح کرد: سرخجه، یک بیماری ویروسی بوده که با علایمی همچون تب همراه است. این بیماری به طور کلی با ضایعات پوستی قرمز رنگ شناخته می‌شود که به این دلیل گاهی عوام آن را با سرخک و مخملک اشتباه می‌گیرند.

این متخصص کودکان و نوزادان بیان کرد: بیماری سرخجه در تمام نقاط دنیا وجود داشته و نسبتا شیوع بالایی دارد. بیشترین شیوع سرخجه در فصول زمستان و بهار دیده می‌شود.

وی متذکر شد: انسان تنها مخزن ویروس سرخجه است بنابراین نباید نگران انتقال آن از سایر حیوانات به انسان بود. ویروس سرخجه از طریق تماس با ترشحات بینی و گلوی فرد آلوده انتقال پیدا می‌کند. این بیماری به‌طور مستقیم از طریق قطره‌های آب دهان ضمن تماس‌های مستقیم افراد سالم با بیماران منتقل می‌شود.

دکتر افشاری عنوان کرد: دوره کمون برای بیماری سرخجه بین ۱۴ تا ۱۷ روز است و می‌تواند تا ۲۱ روز نیز متغیر باشد. دوره کمون یعنی فاصله زمانی از ورود ویروس به بدن و بیمار شدن یا نشان دادن نشانه‌های بالینی که در بیماری مختلف، متفاوت است.

این متخصص کودکان و نوزادان ادامه داد: این بیماری ممکن است در همه سنین دیده شود، ولی در کودکان شایع‌تر است. هر چند واکسیناسیون علیه این بیماری باعث شده تا تعداد موارد ابتلا به آن به طور قابل توجهی کاهش یابد، ولی هنوز به طور کامل در دنیا ریشه‌کن نشده است.

وی تشریح کرد: دانه‌های پوستی قرمز رنگ در بیماری سرخجه معمولاً در پشت گوش ایجاد می‌شوند و پس از چند روز این ضایعات پوستی به صورت و گردن و بقیه نقاط بدن گسترش می‌یابد. نشانه‌های بالینی بسیار مشخص سرخجه التهاب غدد لنفاوی سر و گردن و بیشتر در نواحی پشت گوش یا ناحیه پشت گردنی است.

دکتر افشاری اظهار کرد: کودکی که به بیماری سرخجه مبتلا است، شاید کاملا فاقد علامت باشد یا با علایمی به صورت تب خفیف ۱ تا ۵ روزه، سردرد، بیقراری، ترشح خفیف بینی و التهاب ملتحمه همراه باشد. درد مفاصل مخصوصا آرنج، زانو و مچ نیز در اثر این ویروس ایجاد می‌شود که به دلیل آزاد شدن سایتوکاین‌های التهابی از مغز است. این متخصص کودکان و نوزادان توضیح داد: در ماه‌های اول رشد جنینی، جنین‌ مبتلا به بیماری سرخجه با خطر بسیار بالایی در معرض مرگ داخل رحمی، سقط خود به خودی و ناهنجاری‌های اندام‌های مهم بدن قرار دارند. این ناهنجاری‌ها شامل ناشنوایی، آب مروارید، کوچکی چشم، آب سیاه جنینی، میکروسفالی یا کوچکی جمجمه، عقب ماندگی ذهنی، وجود شنت پاتولوژیک بین سرخرگ ششی و آئورت، هپاتومگالی و اسپلنومگالی، یرقان و نقایص استخوانی می‌شوند.

وی تصریح کرد: سرخجه ممکن است با بیماری‌های سرخک، مخملک و تعداد زیادی از عفونت‌های پوستی و مونونوکلئوز عفونی شباهت‌هایی داشته باشد. پزشک متخصص باید با رد این موارد، تشخیص سرخجه را قطعی کند. به همین دلیل تشخیص بالینی بیماری سرخجه در اغلب مواقع درست انجام نمی‌شود. در این مواقع پزشک به پاراکلینیک نیازمند می‌شود. در موارد حاد بیماری تنها با کمک آزمایشگاه می‌توان بیماری را تشخیص داد.

دکتر افشاری خاطرنشان کرد: آزمایش سرخجه به این صورت است که آزمایشگاه تیتر آنتی بادی ضد ویروس سرخجه را در خون فرد ردیابی می‌کند. این آزمایش دو بار انجام می‌گیرد و پس از قطعی شدن بالا بودن تیتر آنتی بادی، تشخیص بیماری در فرد مشخص می‌شود. حدودا ۱ تا ۲ هفته پس از پیدا شدن ضایعات پوستی می‌توان ویروس را از ترشحات گلوی بیمار نیز استخراج کرد. بنابراین خون، ادرار و مدفوع بیمار می‌تواند حاوی ویروس باشد.

این متخصص کودکان و نوزادان ابراز کرد: برای تشخیص سرخجه مادرزادی در نوزادی که تازه متولد شده است، می‌توان خون نوزاد را مورد آزمایش قرار داد.

وی افزود: در صورت وجود آنتی‌بادی اختصاصی ضد ویروس سرخجه در یک نمونه خون، می‌توان تشخیص بیماری را قطعی کرد. این نوزادان تا ماه‌ها بعد از تولدشان ممکن است ویروس را دفع کنند لذا باید مراقب انتقال آن به نوزادان دیگر بود.

دکتر افشاری می‌گوید: حساسیت نسبت به ویروس سرخجه در همه افراد عمومیت دارد. نوزادان متولد شده از مادرانی که نسبت به این بیماری ایمن هستند، تا مدتی می‌تواند سبب ایمنی مادرزادی یا مقاومت در نوزاد در برابر ویروس بیماری شود. این نوع ایمنی غیرفعال بوده و به همین دلیل موقتی است و مدت انقضای آن ۶ تا ۹ ماه است.

این متخصص کودکان و نوزادان ادامه داد: در اثر آلودگی طبیعی به ویروس سرخجه یا واکسیناسیون، ایمنی ایجاد شده در فرد، ایمنی فعال است که تقریبا دایمی است. هرچند به میزان مواجهه فرد با بیماری نیز بستگی دارد.

وی گفت: برای ایجاد ایمنی در برابر ویروس سرخجه افراد باید نسبت به تزریق واکسن و ایمونوگلبولین اقدام کنند. مخصوصا در مناطق اندمیک یا کسانی که تصمیم دارند به مناطق اندمیک سرخجه سفر کنند.

دکتر افشاری اظهار کرد: نکته بسیار مهمی که در رابطه با بیماری سرخجه وجود دارد حفظ مادران باردار از آن است. بنابراین مادران باید نسبت به این ویروس غربال شوند تا در صورت تشخیص ویروس در آنها برای جلوگیری از عواقب احتمالی در جنین و نوزاد، اقدامات درمانی لازم صورت گیرد.

این متخصص کودکان و نوزادان توصیه کرد: خانم‌های بارداری که در تماس با بیمار مبتلا به سرخجه بوده‌اند و قبلاً نیز به این بیماری مبتلا نشده‌اند یا علیه ویروس واکسینه نشده‌اند، باید گاماگلوبولین (پادتن) دریافت کنند. اگر گاماگلوبولین بلافاصله پس از تماس با فرد آلوده، به مادر باردار تزریق شود، به احتمال بسیار قوی از بروز بیماری پیشگیری کرده یا شدت آن را کاهش خواهد داد.

وی عنوان کرد: بیماری سرخجه نیاز به درمان خاصی ندارد و تنها با کنترل تب و جبران مایعات از دست رفته و استراحت کافی می‌توان روند بهبود را تسریع بخشید.

دکتر افشاری گفت:برخی از والدین به صورت کاملا سرخود و بدون مشورت با پزشک متخصص به کودک مبتلا به سرخجه خود آسپرین می‌دهند. این عملی بسیار خطرناک بوده که می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری را برای کودک به دنبال داشته باشد. ارتباط معنی‌داری بین بروز سندرم ری با مصرف آسپرین در کودکان کمتر از ۱۸ سال اثبات شده است.

> اولین نشانۀ سرخجه اغلب یک حساسیت پوستی همراه خارش است
در ادامه نیز دکتر کرباسیان در اینباره ابراز داشت: سرخجه یک بیماری ویروسی است ولی ویروس آن با ویروس سرخک فرق دارد که نسبتاً خفیف‌تر از سرخک و تا حدی مسری است. بیماری سرخک با یک ویروس متفاوت ایجاد می‌شود و یک بیماری ویروسی دستگاه تنفسی بسیار مسری است.

وی ادامه داد: کودکی که دچار سرخجه می‌شود معمولاً دانه‌های پوستی‌ای مشابه سرخک می‌زند و تب پایینی دارد، اگرچه این احتمال هم وجود دارد که کودکی ویروس را داشته باشد اما هیچ‌ گونه علائمی از بیماری را نشان ندهد.

این متخصص کودکان ( اطفال) مطرح کرد: برای مبتلا نشدن کودک به بیماری سرخجه، لازم است واکسن MMR را حتماً برای کودکتان بزنید. این واکسن یک بار در فاصلۀ ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و بار دیگر در فاصلۀ چهار و شش سالگی تزریق می‌شود.

وی عنوان کرد: اگرچه سرخجه به اندازۀ سرخک یا آبله‌مرغان مسری نیست، اما کودکی که در برابر آن واکسینه نشده است، می‌تواند با فرو بردن و تنفس ذرات بزاق یا مخاط سرفه یا عطسۀ یک شخص بیمار، به این بیماری آلوده شود.

دکتر کرباسیان افزود: کودکی که سرخجه دارد از یک هفته قبل از ظاهر شدن حساسیت پوستی تا یک هفته بعد از ناپدید شدن آن،‌ ناقل بیماری تلقی می‌شود اما وقتی هنوز حساسیت پوستی را دارد،‌ بیشتر از دیگر وقت‌ها ناقل بیماری است.

این متخصص کودکان ( اطفال) توصیه کرد: اگر شما باردار هستید و هیچ‌وقت واکسن سرخجه را نزده‌اید،‌ ضروری است که حداقل تا یک هفته پس از محو شدن حساسیت پوستی در افراد یا کودکان مبتلا، از هر کودک یا بزرگسال مبتلا به این بیماری دور بمانید و حتماً در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. وی بیان کرد: اولین نشانۀ سرخجه در کودکان اغلب یک حساسیت پوستی همراه خارش است که معمولاً در صورت و گردن شروع می‌شود و بعد به جاهای دیگر بدن گسترش پیدا می‌کند. این حساسیت می‌تواند شبیه جوش‌های صورتی یا قرمز روشن باشد که ممکن است با هم ادغام شود و تکه‌هایی با رنگ یکنواخت روی پوست ایجاد کند. دانه‌های پوستی‌ معمولاً دو تا سه روز باقی می‌ماند.

دکتر کرباسیان اذعان داشت: به‌ طورکلی نشانه‌های سرخجه شامل حساسیت پوستی همراه خارش، جوش‌های صورتی یا قرمز روشن، تب بین ۳۷/۷ و ۳۸/۳ درجۀ سانتی‌گراد و معمولاً در حدود ۲۴ ساعت، گرفتگی بینی یا آبریزش بینی، چشم‌های قرمز و پف‌کرده و گره‌های لنفاوی متورم روی جمجمه یا پشت گوش‌ها و پشت گردن است.

وی اظهار کرد: بیشتر کودکانی که سرخجه دارند، به سرعت و به طور کامل بهبود پیدا می‌کنند، هرچند لازم است در صورت دیدن هر کدام از علائم گفته شده حتماً به پزشک کودک اطلاع دهید.

این متخصص کودکان ( اطفال) توضیح داد: از آنجا که سرخجه یک بیماری نادر است، پزشک شما وظیفه دارد که هر موردی از بیماری را به ادارۀ بهداشت عمومی شهر یا منطقه گزارش کند. به علاوه،‌ سرخجه به سادگی ممکن است با بیماری‌های دیگری مثل سرخک و مخملک اشتباه گرفته شود،‌ بنابراین لازم است پزشک کودکتان را معاینه کند و از او نمونه خون بگیرد تا تشخیص سرخجه را تأیید کند.

وی هشدار داد: در برخی موارد مراجعه به پزشک کودک بسیار ضروری است که عبارتند از اگر کودک غیر از تب و حساسیت پوستی علائم دیگری نیز دارد، اگر کودکتان دو ماهه یا کوچک‌تر است و تب او به بالای ۳۸ درجۀ سانت‌یگراد رسیده است، اگر کودکتان دو ماهه یا بزرگ‌تر است و تبش به ۳۸/۳ رسیده است و اگر کودک شش ماهه یا بزرگ‌تر است و تبش به ۳۹/۴ رسیده است.

دکتر کرباسیان اظهار کرد: اگر پزشک تشخیص دهد که کودکتان دچار سرخجه شده است که معمولاً احتمال پایینی دارد، لازم نیست کار خاصی انجام دهید، زیرا معمولاً یک بیماری بسیار خفیف است. آنتی‌بیوتیک‌ها همکاری در برابر سرخجه انجام نمی‌دهد، زیرا این بیماری با یک ویروس ایجاد می‌شود، نه یک باکتری.

این متخصص کودکان ( اطفال) افزود: گاهی نیز ممکن است پزشک برای تب کودکتان برای او داروهایی مثل استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز کند. همچنین یادتان باشد که هیچ‌وقت به یک کودک آسپرین ندهید، زیرا می‌تواند منجر به خطرات شدید و جبران‌ناپذیری در کودک شود.

وی اذعان داشت: سرخجه برای کودکان خطرناک نیست، اما می‌تواند برای جنین در سه ماهۀ اول بارداری اثرات مخربی داشته باشد. در واقع،‌ واکسن این بیماری در درجۀ اول برای این ساخته شد که از زنان در سن باروری و قبل از بارداری محافظت کند.

دکتر کرباسیان اشاره کرد: برای زنی که در طول سه ماهۀ اول بارداری خود به سرخجه مبتلا شده است،‌ با درصد بالایی احتمال می‌رود که کودکی با سندرم سرخجه مادرزادی به دنیا بیاورد که می‌تواند به سقط جنین،‌ مرده‌زایی و نقص‌های شدید تولد از جمله ناشنوایی،‌ نابینایی و نقص در قلب یا مغز منجر شود. ولی زنان بارداری که در کودکی واکسن را دریافت کرده‌اند، نسبت به این بیماری مصون هستند، اما زنانی که در کودکی به سرخجه مبتلا شده‌اند،‌ ممکن است نسبت به این بیماری ایمن نباشند.

وی در پایان گفت: پزشکان توصیه می‌کنند زنانی که قصد بارداری دارند،‌ قبل از باردار شدن برای بررسی مصونیت بدنشان نسبت به سرخجه آزمایش شوند. اگر زنی نسبت به بیماری مصونیت ندارد،‌ لازم است واکسن MMR را که شامل واکسن سرخک،‌ اوریون و سرخجه است، حداقل یک ماه قبل از بارداری بزند.